درباره جاذبه های تاریخی قزوین

قزوین پایتخت خوشنویسی و شهری باستانی گنجینه ای از تاریخ و فرهنگ ایران است. این شهر با داشتن پیشینه ای غنی جاذبه های تاریخی متعددی را در خود جای داده که بازدیدکنندگان را به سفری در دل گذشته دعوت می کند.

جاهای دیدنی قزوین پایتخت خوشنویسی ایران

قزوین شهری باستانی با قدمتی چند هزار ساله در طول تاریخ ایران نقش مهمی ایفا کرده است. این شهر که روزگاری پایتخت صفویان بوده و به نام پایتخت خوشنویسی ایران شهرت دارد امروز نیز یادگارهای ارزشمندی از گذشته را در دل خود جای داده است. از قلعه های باستانی گرفته تا مساجد کاروانسراها حمام ها و خانه های تاریخی هر بنا در این شهر قصه ای از تمدن و هنر ایرانی را روایت می کند. بازدید از این اماکن فرصتی برای آشنایی با معماری بی نظیر فرهنگ غنی و تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین است. آب انبارها و باغستان های سنتی نیز بخش دیگری از هویت تاریخی و فرهنگی قزوین را به نمایش می گذارند و اهمیت مدیریت منابع و هماهنگی با طبیعت را در گذشته نشان می دهند. قزوین مقصدی ایده آل برای علاقه مندان به تاریخ هنر و معماری است که تجربه ای فراموش نشدنی از سفر به گذشته را ارائه می دهد.

معرفی جاهای دیدنی قزوین

قزوین شهری که در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و زمانی دارالسلطنه ایران بوده مجموعه ای بی نظیر از جاذبه های تاریخی فرهنگی و طبیعی را در خود جای داده است. این شهر با داشتن بیشترین تعداد بناهای باستانی در کشور به یک موزه زنده از تاریخ تبدیل شده است. جاذبه های قزوین تنها به بناهای تاریخی محدود نمی شود؛ طبیعت اطراف شهر نیز با مناظر چشم نواز و دل انگیز از جمله دریاچه ها و باغستان های سنتی تجربه ای کامل از سفر را برای گردشگران فراهم می کند. در ادامه به معرفی برخی از مهم ترین و شاخص ترین این جاذبه ها می پردازیم که هر یک به تنهایی می تواند دلیلی برای سفر به این شهر کهن باشد و شما را با گوشه ای از شکوه و عظمت ایران در دوران های مختلف آشنا سازد.

کاروانسرای سعدالسلطنه قزوین

سرای سعدالسلطنه بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده درون شهری ایران و یکی از وسیع ترین کاروانسراهای جهان شاهکاری از معماری دوران قاجار است. این بنای عظیم با وسعتی حدود ۶.۲ هکتار به دستور محمدباقر سعدالسلطنه حاکم وقت قزوین ساخته شد. سرای سعدالسلطنه در گذشته نقش حیاتی در تجارت و ارتباطات میان شمال و جنوب ایران ایفا می کرده است. قلب این مجموعه چهارسوق آن است که محل تلاقی دو راسته اصلی بازار بوده و گنبدی بزرگ و کاشی کاری شده بر فراز آن قرار دارد. نیم گنبدهای اطراف چهارسوق نور طبیعی را به داخل هدایت کرده و فضا را روشن و دلنشین می کنند. امروزه این کاروانسرا مرمت شده و به یک مرکز فرهنگی و تجاری پر رونق تبدیل شده است که شامل فروشگاه های صنایع دستی رستوران ها کافی شاپ ها و نگارخانه ها می شود. بازدید از سرای سعدالسلطنه تجربه ای عمیق از تاریخ تجارت و معماری ایران را به شما ارائه می دهد.

قلعه الموت قزوین

قلعه الموت که به نام آشیانه عقاب نیز شهرت دارد دژی تاریخی و مستحکم است که بر فراز صخره ای بلند و صعب العبور در منطقه الموت قرار گرفته است. این قلعه در سال ۲۴۶ هجری قمری ساخته شد اما شهرت اصلی آن به دوران حسن صباح و حکومت اسماعیلیان بازمی گردد که الموت را به مرکز فرماندهی خود تبدیل کردند. موقعیت استراتژیک قلعه و پرتگاه های عمیق اطراف آن دفاع از آن را بسیار دشوار می ساخت. قلعه شامل بخش های مختلفی نظیر برج های نگهبانی اتاق ها آب انبارها و خندق ها بوده است. اگرچه این قلعه در سال ۶۵۴ هجری قمری توسط مغول ها تخریب شد و اکنون بیشتر به صورت ویرانه دیده می شود اما بقایای آن همچنان عظمت و اهمیت تاریخی آن را نشان می دهند. بازدید از قلعه الموت علاوه بر آشنایی با تاریخ پر رمز و راز اسماعیلیان فرصتی برای لذت بردن از چشم اندازهای طبیعی خیره کننده منطقه الموت است.

کاخ موزه چهل ستون قزوین

کاخ موزه چهل ستون که به عمارت کلاه فرنگی نیز معروف است تنها کوشک باقی مانده از مجموعه کاخ های سلطنتی شاه طهماسب صفوی در قزوین است. این بنا در باغی به سبک شطرنجی در زمان پایتختی قزوین در دوره صفویه ساخته شد. عمارت چهل ستون با الهام از معماری ایرانی و استفاده از پنجره های چوبی ظریف و ستون های متعدد جلوه ای بی نظیر از هنر آن دوره را به نمایش می گذارد. نام چهل ستون به دلیل انعکاس ستون های بنا در حوض آب مقابل آن و ایجاد توهم بصری تعداد زیاد ستون ها انتخاب شده است. این عمارت در دوره قاجار توسط سعدالسلطنه مرمت و بازسازی شد. امروزه کاخ موزه چهل ستون به عنوان موزه ای برای نمایش آثار خوشنویسی و نقاشی های دیواری دوران صفوی و قاجار مورد استفاده قرار می گیرد. این بنا در میدان آزادی (سبزه میدان) قزوین واقع شده و یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی و فرهنگی شهر است.

مسجد جامع قزوین

مسجد جامع قزوین که به نام های مسجد جامع عتیق و مسجد جامع کبیر نیز شناخته می شود قدیمی ترین مسجد جامع ایران است که بر روی بقایای یک آتشکده ساسانی بنا شده است. ساخت اولیه این مسجد در سال ۱۹۲ هجری قمری به دستور هارون الرشید آغاز شد و در طول قرن ها تغییرات و اضافات متعددی در آن صورت گرفته است. این مسجد نمونه ای بی نظیر از تلاقی سبک های معماری دوره های مختلف اسلامی از سده دوم هجری تا دوره قاجار است. بخش های مختلف مسجد شامل چهار ایوان در چهار جهت اصلی شبستان ها گنبد فیروزه ای مربوط به دوره سلجوقی و مناره ها است. حمله مغول ها بخش هایی از مسجد را ویران کرد اما بعدها مورد مرمت قرار گرفت. موزه سنگ و سفال در شبستان غربی مسجد نیز فرصتی برای آشنایی با آثار تاریخی منطقه فراهم می کند. مسجد جامع قزوین در خیابان سپه (شهدا) واقع شده و نمادی از تاریخ معماری و مذهبی ایران است.

مسجد النبی قزوین

مسجد النبی قزوین یکی از مساجد بزرگ و تاریخی شهر در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی و مجاورت بازار قزوین قرار دارد. این مسجد با مساحتی حدود ۱۴ هزار متر مربع شامل صحن های وسیع و شبستان های متعدد است و محلی برای اقامه نماز جماعت و جمعه و همچنین برنامه های فرهنگی و مذهبی محسوب می شود. تاریخ ساخت این مسجد به دوران قاجار و زمان فتحعلی شاه قاجار بازمی گردد و در محوطه ای به نام چال وزیر بنا شده است. مسجد النبی دارای سه ورودی اصلی در شمال شرق و غرب است که سردر شمالی آن با کاشی کاری های میناکاری و طرح های اسلیمی تزئین شده و کتیبه هایی با خط نستعلیق دارد. ایوان ها نیز مزین به آیات قرآن با خطاطی زیبا هستند. مسجد النبی قزوین در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و علاوه بر کاربری مذهبی به عنوان یک جاذبه معماری و تاریخی مورد بازدید قرار می گیرد.

حمام قجر قزوین

حمام قجر یکی از قدیمی ترین و بزرگترین گرمابه های قزوین شاهکاری از معماری دوران صفویه است که در سال ۱۰۵۷ هجری قمری به دستور امیر گونه خان قاجار ساخته شد و در ابتدا به نام حمام شاهی شناخته می شد. این حمام با مساحتی حدود ۱۰۴۵ متر مربع تنها محلی برای نظافت نبوده بلکه یک مرکز اجتماعی مهم برای دیدار و گفت وگوی مردم به شمار می رفته است. حمام قجر از سه بخش اصلی سربینه (رختکن) میاندر و گرمخانه تشکیل شده و دارای بخش های مجزای زنانه و مردانه بوده است. ورودی حمام در جنوب قرار دارد و از طریق راه پله ای مارپیچی به سربینه با حوضی در وسط و شاه نشین ها منتهی می شود. این بنا در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری و مرمت شد و امروزه به موزه مردم شناسی قزوین تبدیل شده است که فرهنگ آداب و رسوم و مشاغل مردم منطقه را در سه بخش مختلف به نمایش می گذارد. حمام قجر در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

حسینیه امینی ها

حسینیه امینی ها خانه ای تاریخی متعلق به دوران قاجار است که توسط حاج محمدرضا امینی یکی از تجار قزوین در سال ۱۲۷۵ هجری قمری برای برگزاری مراسم های مذهبی و اجتماعی ساخته شد. این بنا نمونه ای زیبا از معماری سنتی ایرانی با ترکیبی از تالارها و حیاط ها است. حسینیه شامل سه تالار موازی و دو حیاط شمالی و جنوبی است. تالارها دارای ارسی های زیبایی هستند که هنگام برگزاری مراسم باز می شوند و فضایی یکپارچه ایجاد می کنند. تالار بزرگ با چهل چراغ ها فرش های عتیقه نقاشی های سقف آینه کاری و گچبری های دقیق تزئین شده است. رف های کاسه ای سردابه زیرزمین شربتخانه و انبار از دیگر بخش های این مجموعه هستند. حسینیه امینی ها با حفظ تاریخ و معماری خاص خود نه تنها برای مردم قزوین بلکه برای گردشگران نیز جاذبه ای مهم محسوب می شود و نمادی از فرهنگ مذهبی و اجتماعی دوران قاجار است. این بنا در خیابان مولوی قزوین قرار دارد.

کلیسای کانتور قزوین

کلیسای کانتور که به کلیسای روسی نیز معروف است کوچکترین کلیسای ارتدکس ایران و سومین کلیسای کوچک جهان است. این کلیسا در دوران جنگ جهانی دوم و در زمان اشغال ایران توسط روس ها تحت نظارت استاد حسین معمار (که بعدها به حسین کانتور شهرت یافت) ساخته شد. نام کانتور در زبان روسی به معنی مقر یا مرکز است. معماری این کلیسا ساده اما زیباست با بنای آجری سقف شیب دار و درب ورودی خاص. در حیاط کلیسا دو سنگ قبر متعلق به یک خلبان و یک مهندس روس دیده می شود که یادآور تاریخ آن دوران هستند. فضای داخلی کلیسا با گنبدی زیبا و صلیب ارتدکس که خط موربی روی آن دارد فضایی معنوی و آرامش بخش ایجاد کرده است. کلیسای کانتور نمادی از همزیستی فرهنگ ها و اعتقادات مختلف در ایران است و هر ساله بازدیدکنندگان زیادی از ایران و جهان را به خود جذب می کند. این کلیسا در خیابان شهرداری قزوین واقع شده است.

بازار قزوین

بازار قزوین یک مجموعه تاریخی و فرهنگی با قدمتی که به دوران صفویه بازمی گردد و در دوران قاجار نیز گسترش یافته نه تنها یک مرکز تجاری بلکه نمادی زنده از تاریخ و فرهنگ شهر است. این بازار با مساحتی حدود ۱۴ هکتار شامل بخش های مختلفی نظیر تیمچه ها سراها مساجد حمام ها و چهارسوق ها است. بازار قزوین دارای چهار درب ورودی اصلی است که هر یک به بخش های مهم بازار منتهی می شوند. مسجد النبی سرای سعدالسلطنه تیمچه های مختلف (مانند تیمچه سید کاظم و حاج محمدتقی) گرمابه های سعدیه و رضوی از جمله بناهای مهم درون این مجموعه هستند. بازار قزوین با معماری دل انگیز کاشی کاری ها و تزئینات آجری جذابیت بصری فراوانی دارد. این بازار در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و همچنان به عنوان یک مرکز اقتصادی فعال محلی برای خرید سوغات صنایع دستی و آشنایی با فرهنگ مردم قزوین محسوب می شود.

مجموعه باغ صفوی قزوین

مجموعه باغ صفوی قزوین با مساحتی بیش از ۶ هکتار یک گنجینه تاریخی و فرهنگی است که شامل بناهای مختلفی از دوره های صفویه افشاریه زندیه قاجاریه و پهلوی می شود. این مجموعه در ابتدای خیابان سپه قزوین واقع شده و از بناهای شاخص آن می توان به سردر عالی قاپو عمارت های مختلف و بقعه پیغمبریه اشاره کرد. سردر عالی قاپو با کاشی کاری های زیبا یکی از ورودی های اصلی این مجموعه است. عمارت های موجود در باغ نمایانگر سبک های معماری دوره های مختلف هستند. موزه قزوین نیز که در بخش شرقی این مجموعه قرار دارد گنجینه ای از اشیاء تاریخی با قدمت پیش از میلاد مسیح را به نمایش می گذارد. مجموعه باغ صفوی فرصتی برای قدم زدن در فضایی تاریخی و دلنشین و آشنایی با لایه های مختلف تاریخ و هنر ایران است. این مکان به دلیل تنوع بناها و اشیاء تاریخی یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری قزوین محسوب می شود.

عمارت باغ سپهدار

عمارت باغ سپهدار بنایی تاریخی متعلق به دوران قاجار است که در انتهای خیابان فلسطین غربی قزوین قرار دارد. این عمارت محل سکونت محمدولی خان سپهسالار تنکابی از رجال سرشناس دوره قاجار بوده و بین سال های ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۷ هجری قمری ساخته شده است. معماری عمارت باغ سپهدار تحت تأثیر عمارت کلاه فرنگی شاه طهماسب و مهمانخانه بزرگ قزوین قرار دارد و ترکیبی از زیبایی های معماری ایرانی را به نمایش می گذارد. این بنا از دو طبقه تشکیل شده است؛ طبقه اول شامل اتاق های خدماتی راهرو و سالن مرکزی است و طبقه دوم دارای اتاق ها و تالاری مستطیلی شکل با جزئیات معماری زیبا است. عمارت باغ سپهدار در دوران جنگ جهانی اول به مرکز استقرار نظامیان روس و انگلیس تبدیل شد و پس از آن به تصرف دولت درآمد. امروزه این بنا به عنوان موزه کشاورزی ایران مورد استفاده قرار می گیرد و در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده است.

آب انبار سردار بزرگ

آب انبار سردار بزرگ یکی از بزرگترین و باشکوه ترین آب انبارهای ایران و نمادی از معماری دوران قاجار در قزوین است. این بنا در سال ۱۱۹۱ هجری شمسی (۱۸۱۲ میلادی) توسط دو برادر به نام های محمدحسن خان و محمدحسین خان از سرداران فتحعلی شاه ساخته شد. آب انبار دارای گنبدی آجری است که به عنوان بزرگترین گنبد تک گنبدی ایران و جهان شناخته می شود. نورگیرهایی در بدنه گنبد نور طبیعی را به داخل هدایت می کنند. مخزن آب انبار حجمی بیش از سه هزار متر مکعب دارد و در گذشته نقش مهمی در تأمین آب شهر ایفا می کرده است. ورودی آب انبار دارای سکوهای سنگی برای استراحت و ۵۰ پله سنگی است که به کانال راه شیر در پایین ترین نقطه می رسد. آب انبار سردار بزرگ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و امروزه به عنوان یک جاذبه تاریخی و نمونه ای از مهندسی سنتی مدیریت آب مورد بازدید قرار می گیرد.

جاهای دیدنی قزوین در فصول مختلف

جاهای دیدنی قزوین در بهار و تابستان

قزوین در فصول بهار و تابستان با آب و هوای معتدل و طبیعت سرسبز خود مقصدی دلپذیر برای گردشگران است. در بهار دشت ها و باغستان های اطراف شهر با شکوفه ها و گل های رنگارنگ پوشیده می شوند و آب و هوای تازه و دلنشین فرصتی عالی برای گشت و گذار در فضاهای باز فراهم می کند. دریاچه اوان در این فصول بسیار زیبا و جذاب است و امکان قایق سواری و طبیعت گردی در اطراف آن وجود دارد. قلعه الموت با چشم اندازهای بی نظیر از دشت های اطراف نیز در بهار و تابستان برای بازدید مناسب است. باغ عمارت ها و خانه های تاریخی قزوین نیز با فضای سرسبز و دلنشین خود محلی عالی برای گذراندن اوقات در این فصول هستند. پیاده روی در پارک جنگلی باراجین و لذت بردن از هوای پاک کوهستانی نیز از فعالیت های محبوب در بهار و تابستان قزوین است.

جاهای دیدنی قزوین در پاییز و زمستان

سفر به قزوین در پاییز و زمستان نیز تجربه ای خاص و متفاوت را ارائه می دهد. در پاییز طبیعت قزوین با رنگ های گرم و متنوع درختان به منظره ای بی نظیر تبدیل می شود. پارک جنگلی باراجین در این فصل با برگ های رنگارنگ بسیار تماشایی است. در زمستان با بارش برف شهر و طبیعت اطراف جلوه ای رویایی پیدا می کنند. پیست اسکی قزوین در این فصل فعال است و علاقه مندان به ورزش های زمستانی می توانند از آن استفاده کنند. بازدید از بناهای تاریخی سرپوشیده مانند کاروانسرای سعدالسلطنه حمام قجر (موزه مردم شناسی) حسینیه امینی ها کاخ چهل ستون و مساجد تاریخی (مسجد جامع و مسجد النبی) در فصول سرد سال نیز بسیار دلپذیر است و شما را از سرما محافظت می کند در حالی که می توانید از زیبایی های معماری و تاریخ آن ها لذت ببرید.

موزه های تاریخی قزوین

قزوین با پیشینه تاریخی غنی خود چندین موزه مهم را در خود جای داده است که هر یک به جنبه ای از تاریخ فرهنگ و هنر این شهر می پردازند. این موزه ها فرصتی عالی برای آشنایی عمیق تر با گذشته قزوین و درک بهتر سبک زندگی آداب و رسوم هنرها و دستاوردهای مردم این دیار در دوران های مختلف هستند. بازدید از موزه های قزوین می تواند مکمل گشت و گذار در بناهای تاریخی شهر باشد و اطلاعات ارزشمندی را در اختیار شما قرار دهد. در ادامه به معرفی سه موزه مهم و شاخص قزوین می پردازیم که هر یک به نوبه خود گنجینه ای از اطلاعات و آثار ارزشمند را در خود جای داده اند و برای علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ مقصدی جذاب محسوب می شوند.

موزه مردم شناسی قزوین

موزه مردم شناسی قزوین در بنای تاریخی حمام قجر قرار دارد. این موزه با استفاده از ماکت ها و اشیاء قدیمی سبک زندگی آداب و رسوم و مشاغل سنتی مردم قزوین را به نمایش می گذارد. ماکت ها با دقت و هنرمندی ساخته شده اند و صحنه هایی از زندگی روزمره کار و مراسم مردم را به تصویر می کشند. لباس های سنتی و اشیاء مورد استفاده در ماکت ها اطلاعات ارزشمندی درباره فرهنگ منطقه ارائه می دهند. قرار گرفتن موزه در بنای تاریخی حمام قجر که خود یک شاهکار معماری صفوی است به جذابیت آن افزوده است. این موزه در سه بخش اقوام آداب و رسوم و مشاغل به معرفی فرهنگ غنی ایرانی می پردازد و بازدیدکنندگان را به سفری در زمان می برد تا با گذشته مردم این شهر آشنا شوند.

موزه قزوین

موزه قزوین در بخش شرقی مجموعه باغ صفوی و در بنایی جذاب قرار دارد. این موزه گنجینه ای از اشیاء تاریخی با قدمت بسیار زیاد حتی پیش از میلاد مسیح را در خود جای داده است. اشیاء به نمایش گذاشته شده در موزه شامل آثار باستانی کشف شده در منطقه قزوین و همچنین اشیاء مرتبط با تاریخ و فرهنگ این شهر در دوره های مختلف است. بازدید از موزه قزوین فرصتی برای آشنایی با تاریخ باستانی و ادوار مختلفی است که این منطقه پشت سر گذاشته است. این موزه به درک بهتر جایگاه تاریخی قزوین و اهمیت آن در تمدن ایران کمک می کند و برای پژوهشگران و علاقه مندان به باستان شناسی و تاریخ مقصدی ضروری محسوب می شود.

موزه دکتر صالحی قزوین

اطلاعات کافی در خصوص موزه دکتر صالحی قزوین در منابع ارائه شده وجود ندارد. با این حال با توجه به نام احتمالاً این موزه به آثار زندگی یا مجموعه جمع آوری شده توسط شخصیتی به نام دکتر صالحی مرتبط است. موزه هایی با این رویکرد معمولاً به معرفی دستاوردهای علمی فرهنگی یا هنری یک شخصیت برجسته می پردازند یا مجموعه ای خاص را به نمایش می گذارند. برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد محتوا و موضوع موزه دکتر صالحی نیاز به جستجوی منابع تخصصی تر است. این نوع موزه ها نیز می توانند بخش مهمی از هویت فرهنگی یک شهر را به نمایش بگذارند.

بهترین جاذبه های تاریخی قزوین کدام اند؟

از مشهورترین جاذبه های تاریخی قزوین می توان به کاروانسرای سعدالسلطنه قلعه الموت کاخ موزه چهل ستون مسجد جامع و حمام قجر (موزه مردم شناسی) اشاره کرد که هر یک نمایانگر دوره ای از تاریخ و معماری ایران هستند.

بهترین و البته شلوغ ترین جاهای دیدنی قزوین در عید نوروز کدام اند؟

در ایام عید نوروز جاهای دیدنی قزوین نظیر سرای سعدالسلطنه کاخ چهل ستون و حمام قجر (موزه مردم شناسی) به دلیل جذابیت تاریخی و فرهنگی خود معمولاً بسیار شلوغ و پربازدید هستند.

بزرگ ترین کاروانسرای ایران در قزوین کجاست؟

بزرگترین کاروانسرای سرپوشیده درون شهری ایران سرای سعدالسلطنه در قزوین است که در بازار قزوین خیابان پیغمبریه خیابان امام خمینی واقع شده و یکی از مهم ترین آثار تاریخی شهر محسوب می شود.

برای قزوین گردی یک روزه کجاها را ببینیم؟

برای یک روز قزوین گردی می توان از بناهای شاخص مرکز شهر بازدید کرد؛ مانند سرای سعدالسلطنه کاخ چهل ستون مسجد جامع و حمام قجر که همگی در نزدیکی بازار و مرکز تاریخی شهر قرار دارند و دسترسی به آن ها آسان است.

فعالیت های پیشنهادی در قزوین چیست؟

در قزوین می توانید از بناهای تاریخی بازدید کنید در بازار سنتی قدم بزنید از موزه ها دیدن کنید در طبیعت اطراف (مانند دریاچه اوان یا پارک باراجین) گشت و گذار کنید و از غذاها و شیرینی های محلی لذت ببرید.