همه چیز درباره ی ستون کنستانتین در استانبول

ستون کنستانتین یا چمبرلی تاش در استانبول یادبودی باستانی از دوران امپراتوری روم و قسطنطنیه است که به دستور کنستانتین بزرگ در فروم او ساخته شد و امروز نمادی از تاریخ پربار این شهر محسوب می شود.

این ستون تاریخی که گاهی با نام ستون سوخته نیز شناخته می شود یکی از کهن ترین یادگارهای رومی باقی مانده در استانبول است و از زمان تقدیس آن در سال ۳۳۰ میلادی شاهد قرن ها تاریخ تغییرات معماری و تحولات فرهنگی بوده است. موقعیت آن در نزدیکی بازار بزرگ و ایستگاه تراموای چمبرلی تاش آن را به نقطه ای کلیدی برای گردشگرانی تبدیل کرده که به دنبال کشف لایه های پنهان تاریخ استانبول هستند. این مقاله به بررسی جامع این ستون از تاریخچه پیدایش تا ویژگی های ظاهری و افسانه های پیرامون آن می پردازد.

درباره ستون کنستانتین

ستون کنستانتین که در زبان ترکی با نام چمبرلی تاش (Çemberlitaş) شناخته می شود و گاهی نیز ستون سوخته نامیده می شود یکی از برجسته ترین یادگارهای دوران باستان در قلب استانبول امروزی است. این ستون به دستور امپراتور کنستانتین بزرگ بنیان گذار قسطنطنیه برای گرامیداشت پایتخت شدن این شهر در تاریخ ۱۱ مه سال ۳۳۰ میلادی ساخته شد و کار ساخت آن حدود سال ۳۲۸ میلادی آغاز گشت. این بنا نه تنها یکی از قدیمی ترین سازه های باقی مانده از قسطنطنیه رومی است بلکه در مرکز فروم کنستانتین یکی از مهم ترین میدان های عمومی شهر در آن دوران قرار داشت و نمادی از قدرت و عظمت امپراتوری جدید در شرق بود.

ستون کنستانتین یا ستون چمبرلی تاش

این بنای تاریخی با دو نام اصلی شناخته می شود: ستون کنستانتین که به نام سازنده و بانی اصلی آن امپراتور کنستانتین اشاره دارد؛ و چمبرلی تاش نامی ترکی که ریشه در ظاهر کنونی ستون دارد. واژه چمبرلی تاش به معنای سنگ حلقه دار یا سنگ کمربندی است و به حلقه های فلزی متعددی اشاره دارد که در دوره های بعدی برای استحکام بخشی و حفاظت از ستون به آن اضافه شدند. این نام به خوبی ویژگی ظاهری خاص و متمایز ستون در عصر عثمانی را توصیف می کند. همچنین به دلیل آسیب هایی که ستون در طول تاریخ بر اثر آتش سوزی دیده است به آن لقب ستون سوخته نیز داده اند که یادآور مقاومت و بقای آن در برابر حوادث است.

ستون کنستانتین استانبول نمادی از رومی ها

ستون کنستانتین بیش از یک سازه صرف است؛ این بنا نمادی قدرتمند از دوران امپراتوری روم و انتقال مرکز قدرت آن به شرق یعنی شهر قسطنطنیه است. ساخت این ستون به دستور امپراتور کنستانتین که نقش حیاتی در تاریخ روم و مسیحیت داشت نشان دهنده اهمیت ویژه ای بود که او برای پایتخت جدیدش قائل بود. قرارگیری این ستون در مرکز فروم کنستانتین یکی از مهم ترین فضاهای عمومی رومی در قسطنطنیه بر جایگاه آن به عنوان قلب تپنده شهر و نمادی از اقتدار و عظمت روم شرقی تأکید می کند. جنس سنگ پورفیری آن نیز که با رنگ بنفش سلطنتی رومی مرتبط بود بُعد دیگری به این نمادگرایی می افزاید و آن را به یادبودی بی بدیل از میراث رومی در استانبول تبدیل کرده است.

یادبود پایتختی استانبول

یکی از اصلی ترین دلایل ساخت ستون کنستانتین گرامیداشت و یادبود رسمی اعلام قسطنطنیه به عنوان پایتخت جدید امپراتوری روم در ۱۱ مه سال ۳۳۰ میلادی بود. این تاریخ نقطه عطفی در تاریخ جهان به شمار می رود و آغازگر دوران شکوفایی قسطنطنیه به عنوان روم جدید است. ستون کنستانتین در قلب شهر جدید بنا شد تا نمادی فیزیکی و دائمی از این انتقال بزرگ و اهمیت استراتژیک و فرهنگی قسطنطنیه باشد. در واقع این ستون یادآوری می کند که چگونه استانبول کنونی از یک شهر باستانی به نام بیزانتیوم به مرکز قدرتمندترین امپراتوری دوران خود تبدیل شد و میراث آن تا امروز باقی مانده است.

تاریخچه ستون کنستانتین استانبول

تاریخچه ستون کنستانتین داستانی پرفراز و نشیب از بقا و تغییر در طول بیش از ۱۷ قرن است. این ستون شاهد رویدادهای مهمی در تاریخ امپراتوری روم بیزانس و عثمانی بوده است و هر دوره نشانه هایی از خود بر پیکر آن بر جای گذاشته. از زمان ساخت اولیه آن در اوایل قرن چهارم میلادی به دستور امپراتور کنستانتین بزرگ تا آسیب دیدن بر اثر بلایای طبیعی مانند زلزله و آتش سوزی و تلاش های پی در پی برای مرمت و حفاظت از آن ستون کنستانتین همواره بخشی زنده از روایت تاریخی استانبول بوده است. مرور این تاریخچه به درک بهتر اهمیت و جایگاه این یادبود باستانی کمک می کند.

آغاز پیدایش ستون کنستانتین

پیدایش ستون کنستانتین به سال ۳۲۸ میلادی بازمی گردد زمانی که امپراتور کنستانتین بزرگ دستور ساخت آن را در شهر جدید قسطنطنیه صادر کرد. هدف او ایجاد یک یادبود باشکوه در قلب شهری بود که قرار بود پایتخت جدید و قدرتمند امپراتوری روم شود. این پروژه بزرگ در مدت کوتاهی تکمیل شد و در ۱۱ مه سال ۳۳۰ میلادی همزمان با مراسم باشکوه اعلام قسطنطنیه به عنوان پایتخت ستون رسماً رونمایی و تقدیس شد. در ابتدا این ستون در مرکز فروم بیضی شکل کنستانتین قرار داشت و بر فراز آن مجسمه ای عظیم از آپولو نصب شده بود که بعدها به مجسمه خود امپراتور تغییر یافت.

ستون را به فروم آوردند

برخلاف تصور رایج که ستون به طور کامل از جای دیگری منتقل شده به نظر می رسد سنگ های عظیم پورفیری (سنگ سماق) آن از معادن دوردست مصر استخراج شده و به قسطنطنیه حمل گشته اند. این سنگ ها به صورت طبل های استوانه ای شکل تراشیده شده و سپس در محل فروم کنستانتین یکی از میدان های اصلی شهر روی هم قرار داده و مونتاژ شدند. این فروم به دستور کنستانتین برای تبدیل شدن به مرکز اداری و تجاری پایتخت جدید طراحی شده بود و ستون در قلب آن قرار گرفت تا نقطه کانونی میدان و نمادی از قدرت امپراتوری باشد. این فرآیند حمل و نصب سنگ های سنگین خود نمایانگر مهندسی پیشرفته دوران باستان بود.

صاعقه و سوختن ستون

تاریخ ستون کنستانتین با حوادث طبیعی و آتش سوزی های مهیب گره خورده است. یکی از مهم ترین این حوادث آتش سوزی گسترده ای بود که در سال ۱۷۷۹ میلادی در منطقه فروم کنستانتین رخ داد و آسیب جدی به این ستون وارد کرد. حرارت شدید آتش باعث سیاه شدن و ترک برداشتن سنگ های پورفیری ستون شد و از آن زمان به بعد این بنا به ستون سوخته نیز شهرت یافت. این واقعه لزوم اقدامات حفاظتی را بیش از پیش آشکار ساخت و منجر به تلاش هایی برای مرمت و جلوگیری از تخریب بیشتر آن شد هرچند آثار سوختگی همچنان بر روی سطح ستون قابل مشاهده است و گواه این حادثه تاریخی است.

دوباره سوختن و تعمیر آن

پس از آسیب های ناشی از آتش سوزی سال ۱۷۷۹ و همچنین فرسایش طبیعی و زلزله در طول قرون نیاز به تعمیر و استحکام بخشی ستون کنستانتین احساس شد. در دوره های مختلف به ویژه در دوران عثمانی تلاش هایی برای حفظ این یادگار باستانی صورت گرفت. یکی از مهم ترین اقدامات ترمیمی اضافه کردن حلقه ها و کمربندهای آهنی دور بدنه ستون بود. این حلقه ها به منظور جلوگیری از فروپاشی و افزایش پایداری ستون نصب شدند. این کار در زمان سلطان هایی مانند مصطفی سوم و بعدها سلطان عبدالحمید انجام شد و همین حلقه ها بودند که نام ترکی چمبرلی تاش را به ستون بخشیدند و آن را از تخریب کامل نجات دادند.

مرمت و بازسازی

فرآیند مرمت و بازسازی ستون کنستانتین تنها به افزودن حلقه های فلزی محدود نمی شود. در طول تاریخ طولانی خود این ستون بارها مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته است. پس از سقوط مجسمه در دوران بیزانس و آسیب دیدن بخش های بالایی اقداماتی برای ترمیم و قرار دادن نمادهای دیگر بر فراز آن صورت گرفت. پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانی ها نیز سلاطین مختلف به اهمیت این بنا پی بردند و دستور حفاظت و مرمت آن را صادر کردند. این تلاش های مستمر از جمله تعمیرات پس از زلزله ها و آتش سوزی ها و همچنین اقدامات نگهداری امروزی ضامن بقای این ستون باستانی تا به امروز بوده است و آن را به نمونه ای از سازگاری و مقاومت در برابر گذر زمان تبدیل کرده است.

تلاش سلطان های عثمانی برای حفاظت از ستون کنستاتین

پس از فتح قسطنطنیه در سال ۱۴۵۳ میلادی توسط سلطان محمد فاتح ستون کنستانتین به عنوان بخشی از میراث تاریخی شهر مورد توجه فرمانروایان عثمانی قرار گرفت. با وجود اینکه این بنا یادگاری از دوران بیزانس و روم بود سلاطین عثمانی به اهمیت تاریخی و معماری آن واقف بودند و برای حفاظت از آن اقداماتی انجام دادند. مهم ترین این اقدامات در پی آسیب های وارده در قرون بعدی صورت گرفت. به دستور سلطان مصطفی سوم در اواخر قرن هفدهم یا اوایل قرن هجدهم و سپس در زمان سلطان عبدالحمید اول پس از آتش سوزی ۱۷۷۹ حلقه ها و تسمه های فلزی متعددی به دور ستون بسته شد تا از فروپاشی آن جلوگیری کند. این تلاش ها نشان دهنده رویکرد عثمانی ها در حفظ آثار مهم شهری بود.

ثبت تاریخی و حفاظت از ستون باستانی استانبول

امروزه ستون کنستانتین به عنوان یکی از مهم ترین آثار باستانی استانبول تحت حفاظت و نگهداری قرار دارد. این بنای تاریخی در فهرست میراث ملی ترکیه ثبت شده و بخشی از منطقه تاریخی استانبول است که خود در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این ثبت ها اهمیت جهانی ستون را تأیید می کنند و لزوم حفاظت از آن را برای نسل های آینده برجسته می سازند. اقدامات حفاظتی شامل نظارت بر وضعیت سازه انجام مرمت های ضروری برای جلوگیری از تخریب بیشتر و حفاظت در برابر عوامل محیطی و انسانی است. این تلاش های مستمر تضمین می کنند که ستون کنستانتین علی رغم قدمت و آسیب های وارده در طول تاریخ همچنان به عنوان شاهدی بر تاریخ پربار استانبول پابرجا بماند.

ویژگی های ظاهری ستون کنستانتین استانبول

ستون کنستانتین با ویژگی های ظاهری منحصربه فرد خود داستانی از دوران باستان تا امروز را روایت می کند. ظاهر فعلی آن نتیجه قرن ها تغییر آسیب و مرمت است اما همچنان می توان شکوه اولیه آن را درک کرد. این بخش به بررسی جزئیات معماری و مواد به کار رفته در ساخت ستون از جمله ارتفاع کنونی آن نوع سنگ ها وجود کتیبه ها و همچنین اطلاعات مربوط به بخش های از دست رفته مانند مجسمه بالایی و اتاقک زیرین می پردازد تا تصویر کاملی از این یادبود باستانی ارائه دهد.

ستون کنستانتین کوتاه تر است

یکی از نکات قابل توجه درباره ستون کنستانتین کاهش قابل ملاحظه ارتفاع آن نسبت به زمان ساخت اولیه است. در ابتدا ارتفاع این ستون به همراه پایه سرستون و مجسمه بر فراز آن حدود ۵۰ تا ۵۷ متر تخمین زده می شد که آن را به سازه ای بسیار بلند و چشمگیر تبدیل می کرد. اما در طول قرون به دلیل آسیب های ناشی از زلزله آتش سوزی و سقوط مجسمه و بخش های بالایی ارتفاع ستون کاهش یافته است. ارتفاع کنونی ستون کنستانتین حدود ۳۲ تا ۳۵ متر است. این کاهش ارتفاع یادآور حوادث و تغییراتی است که ستون در طول تاریخ خود تجربه کرده و نشان دهنده بقای آن با وجود از دست دادن بخش هایی از شکوه اولیه است.

سنگ های به کار رفته در ستون

ماده اصلی به کار رفته در ساخت ستون کنستانتین سنگ گران بهای پورفیری (Porphyry) است. این سنگ آذرین با رنگ بنفش تیره و دانه های بلوری درشت خود از معادن مشخصی در مصر استخراج می شده و حمل آن به قسطنطنیه نمایانگر عظمت پروژه و اهمیت ستون بوده است. سنگ پورفیری در دوران روم و بیزانس بسیار ارزشمند تلقی می شد و رنگ بنفش آن به طور خاص با خاندان امپراتوری و قدرت مرتبط بود؛ تنها امپراتور و خانواده اش مجاز به پوشیدن لباس هایی به این رنگ بودند. ستون از طبل های استوانه ای شکل بزرگ از این سنگ بنفش تشکیل شده که روی هم قرار گرفته اند و نمای خاصی به آن بخشیده اند.

کتیبه ی ستون کنستانتین

در حال حاضر کتیبه بزرگ و خوانایی که به طور واضح تاریخچه یا هدف اصلی ستون کنستانتین را شرح دهد بر روی بدنه اصلی آن قابل مشاهده نیست. با این حال منابع تاریخی به وجود کتیبه هایی در پایه یا بخش های از دست رفته ستون در زمان ساخت اولیه اشاره کرده اند. این کتیبه ها احتمالاً شامل اطلاعاتی درباره بانی ستون (امپراتور کنستانتین) تاریخ ساخت و تقدیس آن به عنوان نمادی از پایتخت جدید بوده اند. متأسفانه گذر زمان آسیب های ناشی از آتش سوزی و زلزله و تغییرات انجام شده در دوره های بعدی باعث از بین رفتن یا ناخوانا شدن این کتیبه های اولیه شده است و امروز تنها بدنه سنگی ستون که با حلقه ها محصور شده باقی مانده است.

اتاق پایین ستون کنستانتین

یکی از جنبه های کمتر شناخته شده و در عین حال اسرارآمیز مرتبط با ستون کنستانتین وجود اتاقک یا فضایی در زیر پایه آن است. بر اساس برخی روایات تاریخی و افسانه ها امپراتور کنستانتین دستور داد تا مجموعه ای از آثار مقدس و اشیاء ارزشمند از جمله بقایای منتسب به صلیب راستین مسیح قطعاتی از نان مقدس سبدهای معجزه آسای تکثیر نان و حتی مجسمه های پاگانی باستانی در این مکان قرار داده شوند. این عمل به منظور تقدیس شهر جدید و ستون به عنوان مرکز معنوی و نمادی از قدرت الهی و امپراتوری انجام شد. اگرچه دسترسی به این اتاقک امروزه ممکن نیست و صحت کامل این روایات محل بحث است اما این داستان ها به اهمیت ویژه ای که در گذشته برای این ستون قائل بودند اشاره دارند.

مجسمه آپولو بر فراز کنستانتین

در زمان ساخت اولیه ستون کنستانتین با یک مجسمه برنزی عظیم بر فراز خود کامل می شد که به شکوه و ارتفاع آن می افزود. بر اساس روایات این مجسمه در ابتدا تندیسی از خدای خورشید یونانی آپولو بود که چهره آن شبیه به امپراتور کنستانتین یا امپراتوران پیشین مانند نرون یا هادریان تغییر داده شده بود. بعدها این مجسمه با تندیس خود امپراتور کنستانتین که در هیبت آپولو یا مسیح به تصویر کشیده شده بود جایگزین شد و سپس در دوره ای صلیبی بر فراز آن قرار گرفت. متأسفانه این مجسمه عظیم در اثر زلزله ای در سال ۱۱۰۶ میلادی فرو ریخت و بخش بالایی ستون را نیز تخریب کرد و دیگر هرگز جایگزین نشد هرچند صلیب تا فتح عثمانی ها باقی ماند.

موقعیت مکانی و نقشه

ستون کنستانتین در بخش اروپایی استانبول در منطقه تاریخی فاتح واقع شده است. موقعیت دقیق آن در خیابان دیوانیولو (Divanyolu Caddesi) قرار دارد که یکی از شریان های اصلی تاریخی شهر است و میدان سلطان احمد را به میدان بیازیت متصل می کند. این ستون در نزدیکی ورودی بازار بزرگ استانبول و در قلب محله ای قرار گرفته که نام خود را از آن گرفته است: محله چمبرلی تاش. دسترسی به این ستون بسیار آسان است؛ ایستگاه تراموای چمبرلی تاش (Çemberlitaş Tram Station) دقیقاً در کنار آن قرار دارد و بازدیدکنندگان می توانند به راحتی با استفاده از خط تراموای T1 به این نقطه برسند. این موقعیت مرکزی ستون را به نقطه ای قابل دسترس در مسیر بازدید از دیگر جاذبه های تاریخی منطقه سلطان احمد تبدیل کرده است.

هزینه و ساعت بازدید

بازدید از ستون کنستانتین به عنوان یک بنای تاریخی که در فضای عمومی و در کنار خیابان قرار دارد نیازمند پرداخت هزینه ورودی نیست. این ستون در تمام ساعات شبانه روز قابل مشاهده است و بازدیدکنندگان می توانند در هر زمانی از آن دیدن کنند. نیازی به خرید بلیط یا رعایت ساعت بازدید خاصی برای دیدن بدنه اصلی ستون وجود ندارد. با این حال اگر قصد بازدید از جاذبه های اطراف مانند حمام چمبرلی تاش مساجد یا سایر بناهای تاریخی در نزدیکی ستون را دارید باید توجه داشته باشید که این مکان ها ممکن است ساعت بازدید مشخص و هزینه ورودی داشته باشند.

جاذبه های دیگر در نزدیکی ستون کنستانتین

موقعیت مرکزی ستون کنستانتین در قلب منطقه تاریخی استانبول آن را به نقطه شروع یا بخشی از مسیر بازدید از بسیاری از جاذبه های دیگر تبدیل کرده است. در فاصله بسیار کمی از ستون مجموعه ای از مکان های دیدنی مهم قرار دارند که به راحتی قابل دسترسی هستند. از جمله این جاذبه ها می توان به حمام تاریخی چمبرلی تاش اشاره کرد که تنها چند قدم با ستون فاصله دارد. همچنین خیابان دیوانیولو که ستون در آن قرار دارد خود پر از بناهای تاریخی مقبره ها و آب انبارهای باستانی مانند آب انبار شرفیه است.

بازار بزرگ استانبول یکی از بزرگترین و قدیمی ترین بازارهای سرپوشیده جهان نیز در نزدیکی ستون واقع شده است و با پیاده روی کوتاهی می توان به آن رسید. مساجد تاریخی مانند مسجد قلندرخانه و کاروانسراهای قدیمی نظیر کاروانسرای بویوک والده حان نیز در این حوالی قرار دارند و برای علاقه مندان به تاریخ و معماری جذاب خواهند بود. این تمرکز جاذبه ها در یک منطقه بازدید از ستون را به تجربه ای غنی و چندوجهی تبدیل می کند.

در مورد محله چمبرلی تاش بدانید

محله چمبرلی تاش که نام خود را مستقیماً از ستون کنستانتین (چمبرلی تاش) گرفته است یکی از قدیمی ترین و زنده ترین مناطق تاریخی در بخش اروپایی استانبول در قلب منطقه فاتح است. این محله در امتداد خیابان تاریخی دیوانیولو قرار دارد و حد فاصل میدان های مهمی چون سلطان احمد و بیازیت است. چمبرلی تاش منطقه ای پر رفت و آمد است که ترکیبی از بناهای تاریخی مغازه ها رستوران ها و هتل ها را در خود جای داده. وجود ایستگاه تراموا به همین نام دسترسی به محله و جاذبه اصلی آن یعنی ستون باستانی را بسیار آسان کرده است. پیاده روی در کوچه ها و خیابان های این محله تجربه ای بی نظیر از غرق شدن در تاریخ و فرهنگ استانبول ارائه می دهد.

مسسجد قلندرخانه

مسجد قلندرخانه یکی دیگر از بناهای تاریخی مهم در نزدیکی ستون کنستانتین است که ارزش بازدید دارد. این مسجد در اصل یک کلیسای بیزانسی به نام کلیسای تئوتوکوس سیری بوده که در دوره عثمانی به مسجد تبدیل شده است. معماری آن ترکیبی از سبک های بیزانسی و عثمانی را به نمایش می گذارد و بقایای موزاییک های بیزانسی در بخش هایی از آن کشف شده است. موقعیت مسجد قلندرخانه در فاصله کمی از ستون چمبرلی تاش آن را به گزینه ای مناسب برای بازدید در حین گشت و گذار در این منطقه تاریخی تبدیل می کند و فرصتی برای آشنایی با لایه های مختلف تاریخ استانبول فراهم می آورد.

کاروانسرای بویوک والده حان

کاروانسرای بویوک والده حان یکی از بزرگترین و قدیمی ترین کاروانسراهای عثمانی در استانبول در فاصله نزدیکی از ستون کنستانتین و در منطقه بازار بزرگ قرار دارد. این کاروانسرا در قرن هفدهم توسط مادر سلطان مراد چهارم ساخته شد و در گذشته مرکز مهمی برای تجارت و اقامت بازرگانان بود. بویوک والده حان با حیاط های متعدد و معماری سنتی خود فضایی نوستالژیک و متفاوت را ارائه می دهد. اگرچه بخش هایی از آن نیازمند مرمت است اما گشت و گذار در راهروها و حیاط های آن تصویری زنده از تاریخ تجاری استانبول و زندگی در دوره عثمانی به دست می دهد و تجربه ای جذاب برای بازدیدکنندگان علاقه مند به معماری و تاریخ فراهم می کند.

حمام چمبرلی تاش

حمام چمبرلی تاش که نام خود را از ستون مجاور گرفته است یکی از مشهورترین و قدیمی ترین حمام های ترکی در استانبول است. این حمام تاریخی در سال ۱۵۸۴ میلادی توسط معمار بزرگ عثمانی معمار سنان ساخته شده و هنوز هم فعال است و خدمات حمام سنتی ترکی را ارائه می دهد. موقعیت آن تنها چند قدم با ستون کنستانتین فاصله دارد و بازدید از آن می تواند تجربه ای مکمل برای آشنایی با فرهنگ و تاریخ استانبول باشد. معماری داخلی حمام با گنبدهای زیبا سنگ های مرمر و فضاهای مجزا برای آقایان و خانم ها نمونه ای برجسته از هنر معماری حمام های عثمانی است.

هتل های نزدیک به این جاذبه گردشگری

با توجه به موقعیت مرکزی و تاریخی ستون کنستانتین و نزدیکی آن به جاذبه های اصلی استانبول این منطقه دارای تعداد زیادی هتل با سطوح مختلف است. اقامت در این حوالی به گردشگران امکان می دهد تا به راحتی و با پای پیاده به ستون بازار بزرگ حمام چمبرلی تاش و بسیاری دیگر از سایت های تاریخی منطقه سلطان احمد دسترسی داشته باشند. هتل های متعددی در فاصله های کوتاه از ستون وجود دارند که گزینه های متنوعی را برای اقامت ارائه می دهند. نام هایی مانند هتل نیو هاوس سون دیز هتل کامفورت استانبول و هتل لائوزوس نمونه هایی از اقامتگاه های نزدیک به این ستون باستانی هستند.

افسانه های مرتبط با ستون

همانند بسیاری از بناهای باستانی که قرن ها تاریخ را پشت سر گذاشته اند ستون کنستانتین نیز با مجموعه ای از افسانه ها و روایات محلی گره خورده است. این داستان ها که اغلب ریشه در باورهای عامیانه یا تلاش برای تبیین وقایع تاریخی دارند بُعد دیگری به جذابیت این ستون می بخشند و آن را از صرف یک سازه سنگی فراتر می برند. افسانه ها درباره منشأ نامگذاری ارتباط آن با آثار مقدس و وجود اتاقک های اسرارآمیز در زیر آن نشان دهنده جایگاه ویژه ای است که این ستون در تصورات مردم در طول تاریخ داشته است.

افسانه ستون چمبرلی

افسانه یا روایت مرتبط با نام چمبرلی تاش به ویژگی ظاهری منحصربه فرد ستون در دوران عثمانی بازمی گردد. پس از آسیب دیدن ستون بر اثر آتش سوزی ها و زلزله برای جلوگیری از فروپاشی آن کمربندها و حلقه های فلزی متعددی به دور بدنه آن بسته شد. این حلقه ها که به ترکی چمبر نامیده می شوند باعث شدند مردم محلی ستون را چمبرلی تاش به معنای سنگ حلقه دار بنامند. این نامگذاری که در زبان روزمره رایج شد و حتی به نام محله اطراف نیز تبدیل گشت خود به نوعی افسانه ای محلی است که داستان بقا و تلاش برای حفظ این بنای باستانی را در خود جای داده و نشان می دهد چگونه یک ویژگی فیزیکی می تواند به هویت یک مکان تبدیل شود.

چمبرلی تاش و افسانه آثار مقدس

یکی از جذاب ترین و پایدارترین افسانه های مرتبط با ستون چمبرلی تاش داستانی است که درباره دفن آثار مقدس در زیر پایه آن نقل می شود. بر اساس این افسانه امپراتور کنستانتین برای تضمین برکت و قداست پایتخت جدیدش دستور داد تا مجموعه ای از مهم ترین آثار مقدس مسیحیت و حتی اشیاء متبرک پاگانی در حفره ای زیر ستون قرار داده شوند. این آثار شامل بقایای منتسب به صلیب راستین مسیح تبرهای نوح سبدهایی از معجزه تکثیر نان و ماهی و حتی مجسمه پاتریدیون (پالادیوم) روم باستان بودند که نمادی از حفاظت شهر بود. این افسانه ستون را نه تنها به عنوان یک یادبود امپراتوری بلکه به عنوان مکانی مقدس و تحت حفاظت الهی معرفی می کند و بر اهمیت معنوی آن در دوران بیزانس تأکید دارد.

افسانه اتاقک اسرارآمیز زیر چمبرلی تاش

تکمیل کننده افسانه آثار مقدس داستان وجود اتاقک یا دخمه ای اسرارآمیز در عمق زمین و مستقیماً زیر پایه ستون چمبرلی تاش است. این افسانه بیان می کند که این فضا به طور خاص برای نگهداری اشیاء مقدس و ارزشمند ساخته شده و دسترسی به آن پنهان و دشوار است. تصور وجود چنین اتاقکی هاله ای از رمز و راز به ستون می بخشد و آن را به محلی برای گمانه زنی ها و داستان سرایی های تاریخی تبدیل کرده است. اگرچه شواهد باستان شناسی دقیق درباره ماهیت و دسترسی به این فضا محدود است اما افسانه اتاقک اسرارآمیز زیر ستون همچنان بخشی جذاب از روایت های مرتبط با این بنای باستانی استانبول باقی مانده و کنجکاوی بازدیدکنندگان را برمی انگیزد.

سوالات متداول:

ستون کنستانتین استانبول کجاست؟

ستون کنستانتین در منطقه فاتح استانبول در خیابان دیوانیولو و کنار ایستگاه تراموای چمبرلی تاش واقع شده است.

برای حفظ و ماندگاری ستون کنستانتین چه اقداماتی انجام شد؟

اقدامات شامل افزودن حلقه های فلزی در دوران عثمانی برای استحکام بخشی پس از آسیب ها و همچنین مرمت های دوره ای و ثبت آن در فهرست میراث جهانی است.

در نزدیکی ستون کنستانتین چه می بینیم؟

در نزدیکی ستون کنستانتین می توانید از حمام چمبرلی تاش بازار بزرگ مساجد تاریخی و آب انبارهای باستانی دیدن کنید.