اختلال یادگیری خاص در کودکان

وجود مشکل در انجام تکالیف روزمره یکی از معضلاتی است که تقریبا هر کودکی در طول تحصیل خود با آن دست و پنجه نرم می کند؛ اما اگر یک حوزه خاص از یادگیری به طور مداوم برای کودک مشکل ساز باشد، ممکن است نشان دهنده یک اختلال یادگیری باشد. آیا فرزند شما، با مدرسه مشکل دارد و از خواندن با صدای بلند، نوشتن یک متن یا پرداختن به ریاضیات می ترسد؟ همه این ها می تواند نشانه هایی از ناتوانی یادگیری باشد. برای درک بهتر این مشکل، با ما همراه باشید تا به طور کامل با بیماری اختلال یادگیری و و روش های درمان آن آشنا شوید.

به گفته سایت ناتوانی یادگیری، یک بیماری عصبی است که بر توانایی مغز برای ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات تاثیر می گذارد. کودک مبتلا به ناتوانی یادگیری در خواندن، نوشتن، صحبت کردن، گوش دادن، درک مفاهیم ریاضی و درک عمومی مشکل دارد. این موضوع سبب بروز مشکل در یادگیری اطلاعات و مهارت های جدید در افراد مبتلا به این بیماری می شود.

به طور کلی تعریف دقیق اختلال یادگیری به این شرح است :” ناتوانی یادگیری به معنای اختلال در یک یا چند فرآیند روانشناختی اساسی است که در درک یا استفاده از زبان، گفتار یا نوشتار دخیل بوده و ممکن است خود را در توانایی گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، املا یا انجام محاسبات ریاضی نشان دهد. لباس دخترانه السا و آنا در رنگ بندی و سایزبندی کامل در سایت ما موجود است.

اختلال یادگیری نوعی اختلال عصبی است که فرد مبتلا به آن در خواندن، نوشتن، صحبت کردن، گوش دادن و درک مفاهیم ریاضی و درک عمومی مسایل مشکل دارد.

اختلال یادگیری با چه علایمی خود را نشان می دهد؟

عارضه اختلال یادگیری در سنین مختلف با نشانه های متفاوتی همراه است. در وهله اول تشخیص بیماری به عهده والدین است؛ اما تشخیص نهایی باید توسط روانشناس انجام شود. به طور کلی می توان علایم اولیه این اختلال را به صورت زیر خلاصه کرد:

• فاصله توجه کوتاه و مشکل در تمرکز
• حافظه ضعیف
• مشکل در پیروی از دستورالعمل ها
• هماهنگی ضعیف دست و چشم یا بدن
• مشکل در خواندن و درک مطلب
• مشکل در درک مفاهیم جدید
• مشکل در یادگیری الفبا، روزهای هفته، اعداد و غیره
• دیرتر از اکثر بچه ها صحبت می کند.
• رشد آهسته دایره واژگان
• توانایی ضعیف فرد در خواندن یا نوشتن یک متن.

علاوه بر موارد ذکر شده دکتر جیمز موریسون در کتاب DSM-5 توصیفات دقیقی از نحوه تشخیص اختلال LD عنوان کرده است.

عوامل اثرگذار بر بروز اختلالات یادگیری

به گفته سایت اختلال LD می تواند در اثر عوامل متعددی در کودکان و بزرگسالان بروز پیدا کند. این عوامل عبارت اند از:

1. سابقه خانوادگی و ژنتیک: سابقه خانوادگی اختلالات یادگیری، خطر ابتلای کودک به این بیماری را افزایش می دهد.
2. خطرات دوران بارداری و نوزادی: از عوامل تاثیر گذار در اختلال یادگیری می توان به رشد ضعیف جنین در رحم، قرار گرفتن نوزاد در معرض الکل یا مواد مخدر قبل از تولد، زایمان زودرس و وزن بسیار کم کودک هنگام تولد اشاره کرد.
3. آسیب روانی: آسیب روانی یا سوء استفاده در اوایل کودکی ممکن است بر رشد مغز تاثیر بگذارد و خطر اختلالات LD را افزایش دهد.
4. ضربه جسمی: آسیب های سر یا عفونت های سیستم عصبی امکان دارد در ایجاد اختلالات یادگیری نقش داشته باشد.
5. قرار گرفتن در معرض آلودگی زیست محیطی: قرار گرفتن در معرض سطوح بالایی از سموم، مانند سرب، با افزایش خطر اختلالات یادگیری مرتبط است.

عوامل روانی مانند آسیب های روانی در سال های اول کودکی، عوامل محیطی مانند آلودگی های زیست محیطی و وراثت در ناتوانی یادگیری نقش دارند.

معرفی انواع اختلالات یادگیری رایج

در قسمت اختلال یادگیری چیست، به طور کلی در مورد همه انواع این اختلالات صحبت کردیم. در این بخش سعی داریم تا به طور جزیی تر در مورد انواع اختلال LD صحبت کنیم.

1. نارسا خوانی

اختلال در خواندن که با نارساخوانی نیز شناخته می شود، از مهم ترین انواع اختلالات یادگیری است. مشکلات اساسی خواندن زمانی رخ می دهد که درک رابطه بین صداها، حروف و کلمات مشکل باشد.

علایم مشکل در خواندن شامل مواردی مانند تشخیص حروف و کلمات، درک کلمات و ایده ها، سرعت خواندن و روان خوانی و مهارت های عمومی واژگان است. اکثر افراد مبتلا به LD (حدود 85%) دارای ناتوانی خواندن یا نارساخوانی هستند.

اصطلاحی است که به طیف وسیعی از مشکلات ریاضی از جمله ضعف در درک معنای اعداد و دشواری در به کارگیری اصول ریاضی برای حل مسایل اشاره دارد. اختلال ریاضی در کودکان معمولا دیر تشخیص داده می شود. شخصیت های کارتونی دخترانه در بین مخاطبان و اکثرا کودکان طرفداران زیادی دارند.

اختلال در نوشتن یا دیسگرافی نوعی ناتوانی یادگیری است که بر توانایی نوشتن تاثیر می گذارد. این اختلال می تواند خود را به صورت مشکلات املایی، دست خط ضعیف و مشکل در قرار دادن افکار روی کاغذ نشان دهد.

اختلال حرکتی از دیگر انواع اختلالات یادگیری است که به مشکلات حرکتی و هماهنگی اشاره دارد. علایمی که نشان می دهد کودک شما ناتوانی در هماهنگی حرکتی دارد شامل مشکلاتی در توانایی های فیزیکی است که نیاز به هماهنگی دست و چشم دارد. مانند: بستن دکمه های پیراهن.

5. مشکلات شنوایی و دیداری

چشم ها و گوش ها ابزار اصلی رساندن اطلاعات به مغز هستند. اگر چشم ها یا گوش ها به درستی کار نکنند، امکان دارد یادگیری آسیب ببیند.

بسیاری از کودکان دارای اختلال یادگیری در خوانش مشکل دارند، برخی از آنها در درک مفاهیم ریاضی و اعداد، برخی در نوشتن مشکل دارند. تعدادی از این کودکان هم دارای اختلالات حرکتی و هماهنگی و حتی مشکلات دیداری و شنوایی هستند.

آفازی و دیس فازی چیست؟

دیس فازی وضعیتی است که بر توانایی افراد برای تولید کلمات و درک زبان گفتاری تاثیر می گذارد. دیس فازی و آفازی علل و علایم یکسانی دارند. برخی منابع نشان می دهند که آفازی شدیدتر است و شامل از دست دادن کامل توانایی های گفتار و درک است.

از سوی دیگر، دیس فازی تنها شامل اختلالات زبانی است. این حالت به عنوان یکی از انواع اختلالات یادگیری در نظر گرفته می شود. البته این الفاظ برای شرایط دیگری مثل از دست دادن قدرت گفتار در زمان سکته مغزی نیز به کار برده می شوند.

آیا اختلال یادگیری تنها در کودکان است یا در بزرگسالان هم دیده می شود؟

آنچه که معمولا از تعریف این بیماری برداشت می شود، این است که این اختلال تنها در کودکان وجود دارد. اما باید عنوان کنیم که امکان دارد اختلال یادگیری در بزرگسالان نیز وجود داشته باشد. برای مثال، یک بزرگسال ممکن است ناتوانی جدی در خواندن داشته باشد، در حالی که دیگری در خواندن خوب عمل می کند، اما قادر به انتقال افکار به صورت نوشتاری نیست یا در ریاضیات مشکل دارد. برخی از افراد مبتلا به اختلال LD در کنترل خود، درک مناسب موقعیت های اجتماعی و کنار آمدن با افراد دیگر مشکل خواهند داشت.

تست و تشخیص اختلالات یادگیری

تنها با دانستن این که اختلال یادگیری چیست و شناخت علایم و نشانه های آن، نمی توان این مشکل را در کودکان یا بزرگسالان تشخیص داد. تشخیص اصلی باید توسط یا انجام شود.

یک اختلال LD خاص از طریق بررسی بالینی تاریخچه رشدی، پزشکی، آموزشی و خانوادگی فرد، گزارش های نمرات آزمون و مشاهدات معلم و پاسخ به مداخلات تحصیلی تشخیص داده می شود. همه این عوامل در زمان تشخیص باید به خوبی مورد بررسی قرار گیرند تا بتوان نظر نهایی را عنوان کرد.

چگونه بفهمیم فرزندمان دچار اختلال یادگیری است؟

اختلالات یادگیری با انجام(یا IQ) و یک تست استاندارد شده (خواندن، نوشتن، حساب) قابل تشخیص است. اکثر کودکانی که دارای ناتوانی یادگیری هستند، هوش طبیعی یا بالاتر از حد طبیعی دارند، اما این پتانسیل را به طور کامل در آزمون های پیشرفت نشان نمی دهند.اگر فکر می کنید فرزندتان علایم اختلال یادگیری را دارید، بهتر است برای بررسی بیشتر به روانشناس مراجعه کنید.

شیوه درمان اختلالات یادگیری

رایج ترین روش درمان ناتوانی یادگیری، آموزش ویژه است. پیش از شروع کار مربیان آموزش دیده، یک ارزیابی آموزشی تشخیصی برای ارزیابی پتانسیل تحصیلی و فکری و سطح عملکرد تحصیلی کودک انجام می دهند. امکان دارد متخصصانی مانند کاردرمانگر، گفتار درمانگر و زبان درمانگر نیز درگیر باشند. علاوه بر این برخی از داروها با افزایش توجه و تمرکز در کمک به یادگیری کودک موثراند.

آیا اختلال یادگیری در کودکان قابل درمان است؟

این بیماری هیچ درمان قطعی ندارد، اما مداخله زودهنگام می تواند اثرات آن را کاهش دهد. افراد مبتلا به ناتوانی های یادگیری می توانند راه هایی برای مقابله با ناتوانی های خود را امتحان کنند. در دکترتو می تواند با ایجاد نقاط قوت کودک و یافتن راه هایی برای جبران ضعف ها، به یادگیری مهارت های او کمک کند. این مداخلات بسته به ماهیت و میزان ناتوانی متفاوت است.

کمک به کودکان مبتلا به اختلال یادگیری

خوشبختانه راهکارهایی برای کمک به درمان این بیماری در کودکان وجود دارد. کافیست تا با آن آشنا باشید و سپس نکات لازم در آموزش به این کودکان را فرا بگیرید.

• از تکنیک تکه تکه کردن استفاده کنید: معلمان می توانند با تقسیم کردن درس ها به تکه های کوچک به دانش آموزان در فرآیند یادگیری کمک کنند.
• سازماندهی اطلاعات به صورت بصری: بسیاری از دانش آموزان با ناتوانی یادگیری، اطلاعات را به صورت دیداری پردازش می کنند. معلمان و والدین می توانند از این مهارت ها برای درک دروس استفاده کنند.
• شخصی سازی درس و آموزش آنلاین: معلمان باید آموزش فردی و آنلاین را برای این کودکان در دستور کار قرار دهند.

درمان اختلال یادگیری در بزرگسالان

در مورد بزرگسالان نیز درمان قطعی برای اختلالات یادگیری وجود ندارد. استراتژی های معمولی که ممکن است به بزرگسالان مبتلا به LD کمک کند، شامل مواردی مانند:

• خواندن با صدای بلند
• گوش دادن به متون صوتی
• کدگذاری رنگی
• استفاده از سازمان دهنده های گرافیکی مثل نمودارها و غیره.

با این وجود مراجعه به در دکترتو برای تعیین منشا این بیماری می تواند روند درمان را سرعت بخشد.

داروی موثر در درمان اختلال LD چیست؟

تحقیقات نشان داده است که برخی از داروهای ضد روان پریشی، بنزودیازپین ها و داروهای ضد افسردگی می توانند در درمان اختلال یادگیری موثر باشند. نکته قابل توجه این است که این داروها برای همه بیماران مناسب نیستند و امکان دارد عوارضی را برای آنها در پیش داشته باشد. لباس موجودات بن تن ضد حساسیت بوده و همچنین دارای خاصیت آنتی باکتریال است.

برخی از بیماران با مشکلات یادگیری شدید در زمان مصرف این داروها میزان بالایی از رفتارهای چالش برانگیز مانند اعمال پرخاشگرانه یا آسیب رساندن به خود را نشان می دهند. در این مواقع یا متخصص مغز و اعصاب تشخیص می دهد که چه نوع دارویی باید برای فرد مبتلا به این بیماری تجویز شود.