متن درخواست حکم جلب برای مهریه

درخواست صدور دستور جلب برای مهریه یکی از ابزارهای قانونی مهم برای وصول مهریه در شرایط عدم پرداخت از سوی زوج است که پس از صدور حکم قطعی مهریه و صدور اجراییه و در صورت عدم شناسایی اموال کافی یا امتناع از پرداخت، مطرح می شود. این فرایند نیاز به تنظیم لایحه دقیق و مستند به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی دارد.

مهریه، به عنوان یکی از حقوق مالی زوجه، بنیان حمایتی مهمی در نظام حقوقی و شرعی ما به شمار می رود. با این حال، در برخی موارد، وصول این حق با چالش هایی روبرو می شود که زوجه را ناگزیر از پیگیری های قانونی پیچیده تری می سازد. در چنین شرایطی، زمانی که حکم قطعی پرداخت مهریه صادر شده و اقدامات اجرایی نظیر توقیف اموال به نتیجه نرسیده یا امکان پذیر نباشد، درخواست صدور دستور جلب محکوم علیه (زوج) به یکی از مؤثرترین و گاه تنها راهکار عملی برای وادار ساختن وی به ایفای تعهدات مالی تبدیل می شود. این دستور، که در عرف حقوقی اغلب با عنوان حکم جلب شناخته می شود، ابزاری قانونی است که به زوجه امکان می دهد با اعمال فشار قانونی، زمینه را برای استیفای حقوق خود فراهم آورد. هدف از این مقاله، ارائه یک راهنمای جامع و دقیق پیرامون شرایط، مراحل و نکات حقوقی مربوط به متن درخواست حکم جلب برای مهریه است تا مخاطبان با آگاهی کامل تری در این مسیر گام بردارند.

مهریه چیست و چه انواعی دارد؟ (مرور جامع و ضروری)

مهریه یا صداق، مالی است که به موجب عقد نکاح، مرد به زن پرداخت می کند. این حق مالی، نه تنها از نظر شرعی دارای اهمیت فراوان است، بلکه در قوانین مدنی ایران نیز جایگاه ویژه ای دارد و به عنوان یک دین بر عهده زوج قرار می گیرد. شناخت انواع مهریه و تفاوت های آن ها، برای درک نحوه مطالبه و شرایط درخواست دستور جلب مهریه ضروری است.

تعریف قانونی و شرعی مهریه

مهریه، با هدف تأمین حقوق زن و پشتوانه مالی او در زندگی مشترک و پس از آن، از دیرباز در فرهنگ اسلامی و قوانین ایران وجود داشته است. بر اساس ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی، هر چیزی که مالیت داشته باشد و قابل تملک باشد، می تواند مهریه قرار گیرد. این تعریف گسترده، امکان تعیین انواع دارایی ها اعم از وجه نقد، طلا، سکه، ملک، سهام و حتی آموزش مهارتی خاص را به عنوان مهریه فراهم می آورد، مشروط بر آنکه ارزش مالی داشته و مورد توافق طرفین باشد.

انواع مهریه به صورت خلاصه و کاربردی

مهریه در نظام حقوقی ایران به سه دسته اصلی تقسیم می شود که هر یک شرایط و احکام خاص خود را دارند:

• مهرالمسمی: این نوع مهریه، رایج ترین و شناخته شده ترین شکل مهریه است. مهرالمسمی مالی است که میزان و نوع آن در هنگام عقد نکاح یا پس از آن، با توافق و تراضی زوجین تعیین و در سند ازدواج ثبت می گردد. اصل بر این است که زن مالک بلامنازع مهرالمسمی است و به محض وقوع عقد، این حق برای او ایجاد می شود.
• مهرالمثل: در صورتی که در عقد نکاح مهریه ای تعیین نشده باشد یا اگر مهریه تعیین شده به دلایلی باطل باشد و بین زوجین نزدیکی واقع شده باشد، زن مستحق مهرالمثل خواهد بود. میزان مهرالمثل بر اساس عرف و عادت، و با در نظر گرفتن شأن اجتماعی، خانوادگی، تحصیلات، سن، زیبایی و سایر اوصاف زن و همچنین وضعیت مالی مرد تعیین می گردد. قضات دادگاه با کمک کارشناسان رسمی دادگستری، این مبلغ را برآورد می کنند.
• مهرالمتعه: این نوع مهریه در شرایطی خاص به زن تعلق می گیرد: اولاً، مهریه در عقد تعیین نشده باشد؛ ثانیاً، نزدیکی بین زوجین صورت نگرفته باشد؛ و ثالثاً، طلاق قبل از نزدیکی واقع شود. در این حالت، میزان مهرالمتعه بر اساس توانایی و وضعیت مالی مرد (و نه شأن زن) تعیین می شود. هدف از مهرالمتعه، جبران خلاء ناشی از عدم تعیین مهریه و طلاق قبل از برقراری رابطه زناشویی است.

تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه و تأثیر آن بر فرآیند مطالبه و جلب

یکی از مهمترین تقسیم بندی ها در مهریه که تأثیر مستقیمی بر نحوه وصول و امکان درخواست دستور جلب دارد، تفاوت میان مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه است:

• مهریه عندالمطالبه: به این معناست که زوجه هر زمان که بخواهد، می تواند تمام مهریه خود را مطالبه کند و زوج مکلف به پرداخت آن است. در این نوع مهریه، توانایی مالی زوج برای پرداخت، شرط مطالبه نیست و صرف مطالبه زن، او را مستحق دریافت می سازد. اکثر مهریه ها در ایران از این نوع هستند. برای مهریه عندالمطالبه، پس از طی مراحل قانونی و صدور حکم قطعی و اجراییه، امکان درخواست دستور جلب در صورت عدم پرداخت وجود دارد.
• مهریه عندالاستطاعه: در این نوع مهریه، پرداخت منوط به توانایی مالی (استطاعت) زوج است. به عبارت دیگر، زوج زمانی ملزم به پرداخت مهریه می شود که توانایی مالی لازم را برای پرداخت آن داشته باشد. اثبات این توانایی مالی بر عهده زوجه است. در مهریه عندالاستطاعه، تا زمانی که زوجه توانایی مالی زوج را اثبات نکند، امکان صدور دستور جلب برای مهریه به دلیل عدم پرداخت وجود ندارد، زیرا اصل بر عدم توانایی است تا خلاف آن اثبات شود. این تمایز، در عمل تفاوت های بزرگی را در فرآیند پیگیری مهریه ایجاد می کند.

چه زمانی می توان درخواست دستور جلب برای مهریه را مطرح کرد؟ (شرایط قانونی دقیق)

درخواست دستور جلب برای مهریه، برخلاف تصور عمومی، اولین گام در مطالبه مهریه نیست، بلکه یکی از آخرین و جدی ترین ابزارهای اجرایی است که پس از طی مراحل قانونی مشخص و حصول شرایط خاص قابل طرح است. آگاهی از این شرایط، برای جلوگیری از اتلاف وقت و سردرگمی ضروری است.

۱. صدور حکم قطعی مهریه و اجراییه

اولین و اساسی ترین شرط برای درخواست دستور جلب، این است که زوجه ابتدا باید از طریق دادگاه، دعوای مطالبه مهریه را مطرح کرده و حکم قطعی مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه را دریافت کرده باشد. منظور از حکم قطعی، حکمی است که دیگر قابل تجدیدنظر یا فرجام خواهی نباشد و مراحل دادرسی به طور کامل طی شده باشد.

پس از صدور حکم قطعی، زوجه باید از طریق دادگاه صادرکننده حکم، درخواست صدور اجراییه نماید. اجراییه، سندی رسمی است که به موجب آن به زوج ابلاغ می شود که مکلف به پرداخت مهریه ظرف مهلت مقرر قانونی (معمولاً ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ) است.

۲. ابلاغ اجراییه و امتناع زوج از پرداخت

اجراییه باید به طور صحیح و قانونی به زوج ابلاغ شود. پس از ابلاغ اجراییه، زوج مهلتی ۱۰ روزه برای پرداخت مهریه یا معرفی اموال خود جهت توقیف در اختیار دارد. در صورتی که زوج در این مهلت از پرداخت مهریه خودداری کند یا اموالی جهت توقیف معرفی ننماید، زوجه می تواند مراحل بعدی را برای درخواست دستور جلب آغاز کند.

۳. عدم شناسایی اموال کافی یا عدم امکان توقیف

قانوناً، اولویت با توقیف اموال محکوم علیه (زوج) برای استیفای محکوم به (مهریه) است. به همین دلیل، پیش از درخواست دستور جلب، زوجه باید تلاش خود را برای شناسایی و توقیف اموال منقول و غیرمنقول زوج از طریق استعلام از نهادهای مختلف (نظیر اداره ثبت اسناد و املاک، اداره راهنمایی و رانندگی، بانک مرکزی، بورس و…) به کار گیرد.

شرط اساسی برای صدور دستور جلب، این است که:

• اموالی از زوج شناسایی نشود.
• یا اموال شناسایی شده، کافی برای تأدیه تمام یا بخشی از مهریه نباشد.
• یا اموال شناسایی شده، قابل توقیف نباشد (مثلاً جزو مستثنیات دین باشد).

در واقع، دستور جلب زمانی صادر می شود که سایر راهکارهای اجرایی برای وصول مهریه به بن بست رسیده باشند و دادگاه تشخیص دهد که زوج با وجود توانایی پرداخت یا عدم اعسار، از پرداخت مهریه امتناع می ورزد.

مستند قانونی اصلی: تشریح ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی

مهمترین مستند قانونی برای درخواست دستور جلب در خصوص مهریه و سایر محکومیت های مالی، ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب سال ۱۳۹۴ است. این ماده صراحتاً بیان می دارد:

«اگر محکوم علیه در مهلت مقرر از اجرای حکم خودداری کند یا مالی را که بتوان از آن محکوم به را استیفاء نمود، معرفی نکند یا اگر مالی را معرفی نماید که بازداشت آن ممکن نباشد یا مال معرفی شده تکافوی محکوم به را ندهد، به درخواست محکوم له (زوجه)، دادگاه می تواند با رعایت مستثنیات دین و مقررات مربوط، دستور جلب محکوم علیه را صادر نماید.»

این ماده به وضوح نشان می دهد که دستور جلب یک اقدام تبعی و ثانویه است و صرف عدم پرداخت مهریه به صورت مستقیم منجر به جلب نمی شود، بلکه باید مراحل قبلی طی شده و عدم امکان استیفای محکوم به از طرق دیگر احراز شده باشد.

رفع ابهام: آیا برای تمام مهریه جلب صادر می شود یا فقط تا مبلغ خاصی؟

در گذشته برای مهریه های بالای ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی، صرفاً تا ۱۱۰ سکه امکان درخواست دستور جلب وجود داشت و مازاد بر آن، تنها در صورت اثبات ملائت (تمکن مالی) زوج توسط زوجه، قابل مطالبه و وصول بود. اما در حال حاضر و بر اساس قانون جدید حمایت خانواده، محدودیتی برای اصل مهریه برای درخواست جلب وجود ندارد و کل مهریه قابل مطالبه است. البته این به شرطی است که زوج توانایی پرداخت را داشته باشد و ادعای اعسار او رد شده باشد. اگر زوج اعسار خود را اثبات کند، دادگاه با تقسیط مهریه، دستور جلب را لغو کرده یا صادر نخواهد کرد. لذا، دستور جلب برای کل مبلغ مهریه صادر می شود، اما اجرای آن تابعی از وضعیت اعسار یا عدم اعسار زوج و همچنین کشف اموال است.

تفاوت دستور جلب در پرونده های حقوقی (مهریه) و کیفری چیست؟

اصطلاح حکم جلب در عرف جامعه به کرات شنیده می شود، اما در نظام حقوقی، تفاوت های اساسی بین دستور جلب در پرونده های حقوقی (مانند مهریه) و قرار جلب در پرونده های کیفری وجود دارد که درک آن ها برای هر دو طرف دعوا حیاتی است. این تمایز، نه تنها در هدف جلب، بلکه در مدت زمان بازداشت و شرایط آزادی نیز خود را نشان می دهد.

جلب در مهریه (حقوقی): فشار برای اجرای حکم، نه مجازات

در پرونده های مربوط به مهریه، دستور جلب یک اقدام حقوقی است و هدف از آن مجازات فرد بدهکار (زوج) نیست، بلکه ایجاد فشار قانونی برای الزام او به اجرای حکم قطعی دادگاه و پرداخت بدهی (مهریه) است. این جلب، جنبه تنبیهی ندارد، بلکه یک وسیله اجرایی محسوب می شود. زمانی که زوج از پرداخت مهریه خودداری کرده و اموالی نیز برای توقیف یافت نشود، این دستور صادر می شود تا زوج را ملزم به حضور در مرجع قضایی و انجام تعهدات خود یا ارائه راهکاری برای پرداخت نماید.

مدت زمان بازداشت و شرایط آزادی

بازداشت ناشی از دستور جلب مهریه، موقت است. به این معنا که هدف از آن نگهداری طولانی مدت زوج در بازداشتگاه نیست. به محض اینکه زوج:

1. مبلغ مهریه را (یا اقساط مقرر شده) پرداخت کند.
2. یا سند رسمی (نظیر سند ملکی یا ضمانت نامه بانکی) جهت تضمین پرداخت ارائه دهد.
3. یا درخواست اعسار (نداری) خود را مطرح کرده و دادگاه آن را بپذیرد.

فرد فوراََ آزاد خواهد شد. بنابراین، این جلب، به نوعی اهرم فشار است تا زوج یا بدهی خود را بپردازد یا راهکاری قانونی برای آن پیدا کند. در عمل، ممکن است بازداشت از چند ساعت تا چند روز به طول انجامد تا اقدامات لازم جهت پرداخت یا پذیرش اعسار صورت گیرد.

جلب در پرونده های کیفری: برای تحقیق یا مجازات

در مقابل، قرار جلب در پرونده های کیفری، ماهیت متفاوتی دارد. این قرار توسط بازپرس یا دادیار در مرحله تحقیقات مقدماتی یا توسط قاضی دادگاه در مرحله رسیدگی به منظور:

• حضور متهم برای تحقیق: زمانی که متهم از حضور در مرجع قضایی خودداری می کند و حضور وی برای تکمیل تحقیقات ضروری است.
• اجرای حکم کیفری: پس از صدور حکم قطعی حبس یا سایر مجازات های کیفری، برای دستگیری محکوم علیه و اجرای حکم.

در پرونده های کیفری، جلب می تواند منجر به بازداشت های طولانی مدت تر شود و هدف از آن، اجرای عدالت کیفری، تحقیق درباره جرم ارتکابی و یا اجرای مجازات قانونی است. لذا، تفاوت ماهیتی جلب حقوقی و کیفری در هدف، مدت زمان بازداشت و مبانی قانونی آن ها بسیار چشمگیر است.

انواع دستور جلب: عادی و سیار (کامل و کاربردی)

دستور جلب، ابزاری مهم در دست مراجع قضایی برای تضمین حضور افراد یا اجرای احکام است. این دستور می تواند به دو شکل اصلی عادی و سیار صادر شود که هر یک کاربردها و محدودیت های خاص خود را دارند. شناخت این تفاوت ها برای متقاضیان دستور جلب، به ویژه در پرونده های مطالبه مهریه، از اهمیت بالایی برخوردار است.

دستور جلب عادی

دستور جلب عادی، نوعی از دستور جلب است که حوزه اجرایی آن محدود به یک کلانتری یا پاسگاه انتظامی خاص و مشخص است. این بدان معناست که ضابطین قضایی (پلیس) تنها در حوزه جغرافیایی همان کلانتری یا پاسگاهی که دستور جلب به آن ابلاغ شده است، مجاز به دستگیری و جلب فرد مورد نظر هستند.

در صورتی که محل سکونت یا کار محکوم علیه (زوج) مشخص باشد و احتمال حضور وی در آن حوزه قضایی بالا باشد، می توان درخواست دستور جلب عادی را مطرح کرد. این نوع دستور جلب معمولاً در مواردی صادر می شود که زوجه یا وکیل او، اطلاعات دقیقی از محل تردد یا اقامت زوج در یک منطقه خاص داشته باشند.

محدودیت اصلی: کارایی دستور جلب عادی، به دلیل محدودیت جغرافیایی آن، کمتر از نوع سیار است. اگر محکوم علیه از این حوزه خارج شود، دستور جلب عادی دیگر قابلیت اجرایی ندارد و باید برای حوزه جدید، مجدداً دستور جلب دریافت شود که این امر مستلزم اتلاف وقت و کاغذبازی مجدد است.

دستور جلب سیار

دستور جلب سیار، نوع پیشرفته تر و کارآمدتر دستور جلب است که حوزه اجرایی بسیار گسترده تری دارد. برخلاف دستور جلب عادی، این نوع دستور محدود به یک کلانتری یا پاسگاه خاص نیست، بلکه به تمامی کلانتری ها، پاسگاه ها، دوایر اجرای احکام و حتی پلیس ۱۱۰ در سراسر کشور ابلاغ می شود.

هدف از صدور دستور جلب سیار، افزایش احتمال شناسایی و دستگیری محکوم علیه، به ویژه در مواردی است که فرد محل اقامت مشخصی ندارد، به طور مکرر محل سکونت خود را تغییر می دهد، یا در حال فرار از پرداخت بدهی است. با صدور جلب سیار، هر افسر یا درجه دار نیروی انتظامی در هر نقطه از کشور که با فرد مورد نظر روبرو شود، مجاز و مکلف به اجرای دستور جلب و بازداشت او خواهد بود.

شرایط درخواست و صدور جلب سیار برای مهریه

برای درخواست و صدور دستور جلب سیار در پرونده های مهریه، علاوه بر شرایط عمومی صدور دستور جلب (حکم قطعی، اجراییه، عدم پرداخت و عدم شناسایی اموال)، وجود برخی دلایل و مستندات اضافی نیز می تواند مؤثر باشد:

• نامشخص بودن آدرس زوج: اگر زوجه آدرس دقیقی از زوج نداشته باشد یا آدرس های موجود مربوط به محل تردد فعلی او نباشد.
• تغییر مکرر محل سکونت: در صورتی که زوج به طور عمدی محل سکونت خود را تغییر می دهد تا از ابلاغ ها و اقدامات قانونی فرار کند.
• امکان فرار زوج: در مواردی که دلایل کافی برای احتمال فرار زوج از کشور یا مخفی شدن او وجود داشته باشد.
• سفر به مناطق مختلف: اگر زوج به دلیل ماهیت شغل یا زندگی شخصی، به شهرهای مختلف سفر می کند.

قاضی شعبه اجرای احکام، با بررسی دلایل و مستندات ارائه شده توسط زوجه یا وکیل او، در صورت احراز ضرورت و کارایی بیشتر، دستور جلب را به صورت سیار صادر می کند. این امر به طور قابل توجهی شانس یافتن و دستگیری زوج را افزایش می دهد و فرآیند وصول مهریه را تسریع می بخشد. بنابراین، در هنگام متن درخواست حکم جلب برای مهریه، بهتر است در صورت وجود شرایط، درخواست جلب سیار نیز مطرح شود.

نمونه متن درخواست دستور جلب برای مهریه (لایحه جامع و قابل تکمیل – بخش اصلی مقاله)

تنظیم یک لایحه حقوقی دقیق و مستند، از ارکان اساسی در موفقیت دعاوی قضایی است. در خصوص متن درخواست حکم جلب برای مهریه نیز، ارائه یک لایحه قوی و شامل کلیه جزئیات قانونی، می تواند فرآیند صدور دستور جلب را تسهیل و تسریع نماید. در ادامه، یک نمونه لایحه جامع و قابل تکمیل ارائه می شود که تمامی بخش های ضروری را در بر می گیرد.

به نام خدا

ریاست محترم شعبه [شماره شعبه] دادگاه/دادسرای اجرای احکام حقوقی شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام؛

مشخصات متقاضی (خواهان)

اینجانب [نام و نام خانوادگی متقاضی (زوجه)]، فرزند [نام پدر]، به شماره ملی [کد ملی متقاضی]، به آدرس [آدرس کامل پستی متقاضی و کد پستی]، شماره تماس [شماره تماس متقاضی].

(در صورت داشتن وکیل): به وکالت از [نام و نام خانوادگی موکل (زوجه)]، فرزند [نام پدر موکل]، به شماره ملی [کد ملی موکل]، به آدرس [آدرس کامل پستی موکل و کد پستی]، با پروانه وکالت شماره [شماره پروانه وکیل]، آدرس دفتر [آدرس دفتر وکیل]، شماره تماس [شماره تماس وکیل].

مشخصات محکوم علیه (زوج)

آقای/خانم [نام و نام خانوادگی محکوم علیه (زوج)]، فرزند [نام پدر محکوم علیه]، به شماره ملی [کد ملی محکوم علیه (در صورت اطلاع)]، به آدرس [آخرین آدرس شناخته شده از محکوم علیه (در صورت اطلاع)].

موضوع درخواست

تقاضای صدور دستور جلب محکوم علیه (آقای/خانم [نام و نام خانوادگی زوج]) در خصوص پرونده اجرایی مطالبه مهریه.

شرح ماوقع و دلایل

1. احتراماً به استحضار می رساند، اینجانب/موکل به موجب دادنامه قطعی شماره [شماره دادنامه قطعی] مورخ [تاریخ صدور دادنامه] صادره از شعبه محترم [شماره شعبه صادرکننده دادنامه] دادگاه [نام دادگاه مربوطه، مثال: عمومی حقوقی] شهرستان [نام شهرستان]، محکوم له پرونده مطالبه مهریه علیه آقای/خانم [نام و نام خانوادگی زوج]، محکوم علیه محترم، می باشم.
2. متعاقباً، اجراییه شماره [شماره اجراییه] مورخ [تاریخ صدور اجراییه] نیز در تاریخ [تاریخ ابلاغ اجراییه] به محکوم علیه ابلاغ گردیده و مهلت قانونی مقرر جهت پرداخت محکوم به (مهریه به مبلغ [مبلغ مهریه به ریال یا تعداد سکه]) و هزینه های اجرایی، منقضی شده است.
3. متاسفانه، علیرغم ابلاغ قانونی اجراییه و انقضای مهلت تعیین شده، محکوم علیه تاکنون از پرداخت مهریه و ایفای تعهدات مالی خویش امتناع ورزیده است.
4. با وجود تلاش های مکرر اینجانب/موکل و پیگیری های شعبه محترم اجرای احکام، کلیه اقدامات اجرایی جهت شناسایی و توقیف اموال محکوم علیه (از قبیل استعلام از اداره ثبت اسناد و املاک، اداره راهنمایی و رانندگی، بانک مرکزی و…) بی نتیجه مانده و تاکنون مال کافی و قابل توقیفی برای استیفای محکوم به شناسایی و توقیف نگردیده است/اموال توقیف شده نیز کفایت کل محکوم به را نمی نماید.
5. با عنایت به مراتب فوق و عدم دسترسی به اموال محکوم علیه جهت استیفای محکوم به و با توجه به اینکه زوج با وجود تمکن (یا رد اعسار وی) از پرداخت مهریه استنکاف می ورزد، صدور دستور جلب ایشان جهت الزام به اجرای حکم ضروری است.

خواسته

لذا با عنایت به مراتب معنونه و مستنداً به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب ۱۳۹۴، از محضر ریاست محترم شعبه اجرای احکام، تقاضای صدور دستور جلب (ترجیحاً به صورت سیار و در صورت لزوم، با هماهنگی نیروی انتظامی) محکوم علیه، آقای/خانم [نام و نام خانوادگی زوج]، تا زمان تأدیه کامل مهریه و هزینه های اجرایی مورد استدعاست.

مدارک و مستندات پیوست

1. تصویر مصدق دادنامه قطعی شماره [شماره دادنامه] مورخ [تاریخ صدور دادنامه]
2. تصویر مصدق اجراییه شماره [شماره اجراییه] مورخ [تاریخ صدور اجراییه]
3. تصویر مصدق ابلاغیه اجراییه به محکوم علیه
4. تصاویر نامه های استعلام از مراجع مختلف و نتایج بی حاصل آن ها (در صورت موجود بودن)
5. (در صورت وجود وکیل): تصویر مصدق وکالت نامه

با احترام فراوان

[نام و نام خانوادگی متقاضی/وکیل]

تاریخ: [تاریخ نگارش لایحه]

امضاء:

توضیحات تکمیلی برای نگارش لایحه:

• دقت در پر کردن جای خالی ها: حتماً تمامی اطلاعات درخواستی را با دقت و صحت کامل تکمیل کنید. اشتباه در ارقام یا تاریخ ها می تواند روند رسیدگی را به تأخیر اندازد.
• پیوست مدارک: تمامی مدارک و مستندات ذکر شده باید به صورت خوانا و مصدق (کپی برابر اصل شده) به لایحه پیوست شوند. نقص در مدارک، از علل عمده تأخیر در رسیدگی است.
• درخواست جلب سیار: در صورتی که احتمال می دهید زوج آدرس مشخصی ندارد یا در حال جابه جایی است، حتماً در بخش خواسته، صراحتاً درخواست صدور دستور جلب به صورت سیار را مطرح کنید.
• زبان نگارش: با وجود اینکه این لایحه برای مرجع قضایی است، اما رعایت اصول سادگی و وضوح در نگارش به درک بهتر موضوع توسط مقام قضایی کمک می کند.

مراحل و نحوه ارائه درخواست دستور جلب (گام به گام)

فرآیند درخواست و صدور دستور جلب برای مهریه، شامل مراحل مشخصی است که نیازمند دقت و پیگیری مستمر است. آگاهی از این مراحل، به زوجه کمک می کند تا با آمادگی کامل تر و بدون سردرگمی، حقوق خود را پیگیری نماید.

۱. تنظیم لایحه درخواست

اولین گام، تنظیم یک لایحه حقوقی است که در بخش قبل نمونه آن ارائه شد. این لایحه باید شامل مشخصات دقیق متقاضی و محکوم علیه، شماره و تاریخ دادنامه قطعی مهریه، شماره و تاریخ اجراییه، شرح عدم پرداخت و بی نتیجه ماندن اقدامات اجرایی دیگر، و در نهایت، خواسته صریح مبنی بر صدور دستور جلب باشد. استناد به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی الزامی است.

۲. جمع آوری مدارک

مدارک زیر باید به صورت کامل جمع آوری و به لایحه پیوست شوند:

• تصویر مصدق دادنامه قطعی مطالبه مهریه.
• تصویر مصدق اجراییه مهریه.
• تصویر مصدق ابلاغیه اجراییه به زوج.
• در صورت وجود، مدارک مربوط به بی نتیجه ماندن استعلامات از ادارات مختلف (ثبت، راهور، بانک مرکزی و…) در خصوص شناسایی اموال زوج.
• کارت ملی و شناسنامه متقاضی (زوجه).
• در صورت اقدام از طریق وکیل، وکالت نامه رسمی.

۳. ثبت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از آماده سازی لایحه و مدارک، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید. در این دفاتر:

1. لایحه تنظیم شده و مدارک پیوست، توسط کارشناس دفتر اسکن و در سامانه الکترونیک قضایی (سنا) ثبت می شود.
2. هزینه های مربوط به ثبت لایحه و دادرسی پرداخت می شود.
3. یک کد رهگیری و شماره پرونده جدید (یا شماره فرعی مرتبط با پرونده اصلی) دریافت خواهید کرد.

این مرحله، لایحه شما را به صورت رسمی وارد چرخه قضایی می کند و به شعبه اجرای احکام مربوطه ارجاع می دهد.

۴. پیگیری در شعبه اجرای احکام

پس از ثبت لایحه، لازم است که موضوع را در شعبه اجرای احکام پیگیری کنید. این پیگیری می تواند از طریق سامانه سنا یا با مراجعه حضوری (توسط خود زوجه یا وکیل او) انجام شود. در این مرحله، قاضی اجرای احکام، لایحه و مستندات را بررسی می کند.

اهمیت پیگیری مستمر: با توجه به حجم بالای پرونده ها، پیگیری مستمر از طریق کارمندان شعبه اجرای احکام و ارائه توضیحات لازم، می تواند به تسریع در بررسی و صدور دستور جلب کمک کند.

۵. نحوه اجرای دستور جلب

پس از صدور دستور جلب توسط قاضی اجرای احکام:

• ابلاغ به ضابطین قضایی: دستور جلب به نیروی انتظامی (کلانتری یا پاسگاه مشخص در جلب عادی، یا تمامی مراکز در جلب سیار) ابلاغ می شود.
• اجرای دستور: ضابطین قضایی مکلف به یافتن و دستگیری محکوم علیه بر اساس اطلاعات موجود در دستور جلب هستند.
• انتقال به مرجع قضایی: پس از دستگیری، زوج به شعبه اجرای احکام یا دادگاه مربوطه منتقل می شود تا در خصوص نحوه پرداخت مهریه یا ارائه تضمین های لازم، تصمیم گیری شود.

توجه داشته باشید که وظیفه اصلی جستجو و اجرای دستور جلب بر عهده ضابطین قضایی است، اما زوجه یا وکیل او می توانند با ارائه اطلاعات دقیق تر از محل تردد زوج، به اجرای مؤثرتر دستور کمک کنند.

نکات حقوقی مهم و کلیدی در مورد جلب مهریه

دستور جلب مهریه، به عنوان یک ابزار قانونی قدرتمند، دارای ظرایف و نکات حقوقی متعددی است که آگاهی از آن ها می تواند به متقاضیان این دستور کمک شایانی کند.

آیا جلب همیشه به معنی زندانی شدن طولانی مدت است؟

خیر، همانطور که پیشتر اشاره شد، جلب در پرونده های مهریه (حقوقی) با جلب در پرونده های کیفری متفاوت است. هدف از جلب مهریه، مجازات زندان طولانی مدت نیست، بلکه فشار آوردن به زوج برای پرداخت دین یا ارائه راهکار قانونی برای آن است. بازداشت معمولاً موقت است و به محض تحقق یکی از شرایط زیر، زوج آزاد می شود:

• پرداخت کامل یا جزئی مهریه.
• ارائه سند تضمینی معتبر (مثل سند ملکی یا ضمانت نامه بانکی) به میزان محکوم به.
• پذیرش درخواست اعسار (نداری) زوج توسط دادگاه و تقسیط مهریه.
• رضایت زوجه به آزادی زوج.

مدت زمان بازداشت به طور معمول کوتاه و تا زمان حضور زوج در شعبه اجرای احکام و تعیین تکلیف وضعیت او خواهد بود.

بحث اعسار زوج: تأثیر اثبات اعسار (نداری) بر درخواست و اجرای دستور جلب

یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر متن درخواست حکم جلب برای مهریه و اجرای آن، موضوع اعسار (نداری) زوج است. اعسار به معنای عدم توانایی مالی فرد برای پرداخت بدهی های خود است.

اگر زوج پس از محکومیت به پرداخت مهریه و صدور اجراییه، دعوای اعسار از پرداخت مهریه را مطرح کند و آن را در دادگاه به اثبات برساند، دادگاه حکم به تقسیط مهریه صادر خواهد کرد. در این صورت، دستور جلب صادر نخواهد شد یا در صورت صدور، با اثبات اعسار، لغو و زوج آزاد می شود. زن دیگر نمی تواند برای اقساطی که هنوز موعد پرداخت آن ها فرا نرسیده، درخواست جلب کند.

نکته مهم: اثبات اعسار بر عهده زوج است و او باید مدارک و شهود کافی برای اثبات عدم توانایی مالی خود را به دادگاه ارائه دهد. در مقابل، زوجه می تواند با شناسایی و معرفی اموال زوج، ادعای اعسار او را به چالش بکشد.

مدت اعتبار دستور جلب

دستور جلب، یک سند با اعتبار نامحدود نیست. معمولاً این دستور دارای مدت اعتبار معینی است که توسط قاضی صادرکننده تعیین می شود (مثلاً سه ماه، شش ماه یا یک سال). پس از انقضای این مدت، دستور جلب دیگر اعتبار قانونی ندارد و برای ادامه پیگیری، باید مجدداً درخواست تمدید یا صدور دستور جلب جدید از شعبه اجرای احکام صورت گیرد. این امر نیازمند پیگیری منظم از سوی زوجه یا وکیل اوست.

هزینه های احتمالی

فرآیند مطالبه مهریه و درخواست دستور جلب، مستلزم پرداخت هزینه هایی است که شامل موارد زیر می شود:

• هزینه های دادرسی: مربوط به مراحل اولیه مطالبه مهریه در دادگاه.
• هزینه های اجرایی: برای صدور اجراییه و پیگیری در شعبه اجرای احکام.
• هزینه وکالت (در صورت داشتن وکیل): حق الزحمه وکیل بر اساس قرارداد فی مابین.
• هزینه های جانبی: مانند هزینه کپی برابر اصل مدارک، هزینه استعلامات و…

معمولاً هزینه های دادرسی و اجرایی در نهایت از زوج وصول می شود، اما پرداخت اولیه آن ها بر عهده متقاضی (زوجه) است.

نقش و اهمیت وکیل متخصص

حضور یک وکیل متخصص در امور مهریه و دعاوی خانواده، به دلیل پیچیدگی های قانونی و رویه های قضایی، می تواند نقش بسزایی در تسریع و موفقیت فرآیند متن درخواست حکم جلب برای مهریه داشته باشد. وکیل با اشراف به قوانین، نگارش صحیح لوایح، جمع آوری مدارک لازم، پیگیری مستمر پرونده و ارائه دفاعیات حقوقی مؤثر، از حقوق موکل خود به بهترین نحو دفاع می کند و می تواند از اتلاف وقت و بروز خطاهای احتمالی جلوگیری نماید.

چرا مشاوره با وکیل متخصص مهریه ضروری است؟

مسائل حقوقی، به ویژه آن دسته که به حقوق خانواده و مطالبات مالی نظیر مهریه مربوط می شوند، دارای پیچیدگی ها و ظرایف فراوانی هستند. این پیچیدگی ها، در هر مرحله از مطالبه مهریه، از جمله هنگام تنظیم متن درخواست حکم جلب برای مهریه، می تواند چالش های بزرگی را برای افراد ناآشنا با حقوق ایجاد کند. به همین دلیل، مشاوره و همکاری با یک وکیل متخصص مهریه، نه تنها یک گزینه، بلکه یک ضرورت محسوب می شود.

پیچیدگی های قوانین و رویه های قضایی

نظام حقوقی ایران، به دلیل حجم بالای قوانین و مقررات مرتبط با خانواده و همچنین تفسیرهای مختلف قضایی، برای افراد عادی بسیار گیج کننده است. یک وکیل متخصص با دانش عمیق از آخرین تغییرات قانونی، رویه های قضایی جاری و سوابق مشابه، می تواند راهنمایی های دقیق و کاربردی ارائه دهد و مسیر قانونی را برای موکل خود هموار سازد.

افزایش سرعت و دقت در فرآیند

ناآگاهی از مراحل قانونی، نحوه تنظیم لوایح، و مدارک مورد نیاز، اغلب منجر به تأخیرهای طولانی در رسیدگی به پرونده ها می شود. وکیل با تجربه، با تنظیم صحیح مدارک و پیگیری منظم، از بروز این تأخیرات جلوگیری کرده و فرآیند را با دقت و سرعت بیشتری پیش می برد. زمان بندی دقیق در مراحل مطالبه مهریه، از جمله زمان مناسب برای درخواست دستور جلب، اهمیت حیاتی دارد.

شناسایی بهترین راهکارها (جلب، توقیف اموال یا سایر روش ها)

وظیفه وکیل تنها محدود به پیگیری دستور جلب نیست. یک وکیل متخصص با بررسی دقیق شرایط پرونده، می تواند بهترین استراتژی را برای وصول مهریه تعیین کند. این استراتژی ممکن است شامل توقیف اموال، جلب، مذاکره برای توافق، یا ترکیبی از این روش ها باشد. وکیل با در نظر گرفتن وضعیت مالی زوج و اهداف زوجه، مؤثرترین راهکار را انتخاب و اجرا می کند.

صرفه جویی در زمان و جلوگیری از خطاهای احتمالی

پرداخت هزینه های حقوقی به وکیل، در بلندمدت می تواند به صرفه جویی در زمان، انرژی و حتی هزینه های غیرمستقیم ناشی از اشتباهات حقوقی منجر شود. یک اشتباه کوچک در نگارش لایحه یا عدم پیگیری صحیح، ممکن است فرآیند را ماه ها به تأخیر اندازد یا حتی به ضرر زوجه تمام شود.

امکان مذاکره و توافق در برخی موارد

وکیل متخصص، علاوه بر پیگیری های قضایی، می تواند نقش میانجی گر فعالی در مذاکره با زوج یا وکیل او ایفا کند. در بسیاری از موارد، از طریق مذاکرات حرفه ای، می توان به یک توافق خارج از دادگاه دست یافت که هم به نفع زوجه باشد و هم از فرسایش روانی و مالی ناشی از یک فرآیند طولانی قضایی جلوگیری کند. توانایی مذاکره مؤثر، یکی از مهارت های کلیدی وکیل متخصص است.

متن درخواست حکم جلب برای مهریه یکی از مراحل دشوار وصول مهریه است و با توجه به اهمیت و حساسیت بالای موضوع مهریه و دستور جلب، بهره مندی از خدمات و مشاوره یک وکیل متخصص و باتجربه، نه تنها آرامش خاطر را برای زوجه به ارمغان می آورد، بلکه احتمال موفقیت در احقاق حقوق او را به طور چشمگیری افزایش می دهد.

جمع بندی و نتیجه گیری

در مجموع، متن درخواست حکم جلب برای مهریه به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای اجرایی در مسیر مطالبه این حق مالی، نیازمند آگاهی کامل از قوانین، رویه های قضایی و دقت در تنظیم مستندات است. این دستور، تنها پس از صدور حکم قطعی مهریه، صدور اجراییه و پس از بی نتیجه ماندن تلاش ها برای شناسایی و توقیف اموال زوج، و با استناد به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی قابل طرح است. تفهیم تفاوت های جلب حقوقی و کیفری، شناخت انواع جلب (عادی و سیار) و آگاهی از نکات کلیدی مانند اثر اعسار زوج و مدت اعتبار دستور جلب، برای هر دو طرف دعوا حیاتی است. با توجه به پیچیدگی های موجود و اهمیت حفظ حقوق مالی زوجه، توصیه اکید می شود که در تمامی مراحل این فرآیند، از مشاوره وکلای متخصص در امور خانواده و مهریه بهره مند شوید تا با اتخاذ بهترین راهکارها و رعایت تمامی جوانب قانونی، به سرانجام مطلوب دست یابید و از تضییع حقوق جلوگیری کنید.