پمپاژ نفتی به چین

آفتاب نیوز :

حجم صادرات نفت خام ایران به چین در ماه مه، به دنبال بهبود شرایط و حاشیه های سود پالایشگاهی به ویژه در پالایشگاه های مستقل چینی، به بالاترین رقم طی هفت ماه گذشته رسید. به نوشته بلومبرگ، اطلاعات شرکت کپلر نشان می دهد چین تنها در طول ماه گذشته میلادی، روزانه برابر با یک میلیون و 540 هزار بشکه نفت خام از ایران وارد کرده که بالاترین رقم از ماه اکتبر بوده است.

 پالایشگاه های مستقل چین که اصطلاحا به آن ها تی پات نیز می گویند؛ در سال 2024 میلادی با حاشیه های ضعیف سوددهی برای تولید انواع سوخت، مواجه بوده اند. امری که موجب کاهش سطح فعالیت های آن ها شد. این دسته از پالایشگاه ها، معادل ربع کل ظرفیت پالایش نفت خام چین را به خود اختصاص می دهند و در عین حال از پیشگامان تولیدگازوییل نیز محسوب می شوند. نکته قابل تامل آنکه سود فرآوری نفت خام به بنزین و گازوییل از ابتدای آوریل افزایش یافته تا جایی که به بالاترین رقم فصلی خود طی 10 سال گذشته رسیده است. رویترز در همین رابطه گزارش کرد، قیمت عرضه نفت سبک عربی به مشتریان آسیایی برای تحویل در ژوییه، 50 سنت در هر بشکه نسبت به ژوین کاهش یافته و برابر با 2 دلار و 40 سنت در هر بشکه بالاتر از شاخص عمان-دبی به فروش می رسد.

در ادامه گزارش آمده، قیمت فروش سایر گرید های نفتی عربستان سعودی به متقاضیان آسیایی هم بین 40 تا 60 سنت در هر بشکه ریزش کرده است. غول نفتی سعودی یعنی آرامکو، در عین حال، قیمت فروش نفت خام این کشور به کشور های اروپایی را افزایش داده است. به عنوان مثال، قیمت رسمی فروش نفت سبک عربی به شمال اروپا در ژوییه 3 دلار و 10 سنت بالاتر از شاخص نفت برنت خواهد بود. همچنین به نظر می رسد قیمت فروش نفت سبک عربی به ایالات متحده در سطح 4 دلار و 75 سنت بالاتر از شاخص نفت خام ترش آرگوس تثبیت شده است. قیمت فروش سایر درجات نفتی عربستان سعودی به آمریکا هم تغییر چندانی نداشته است.

تمرکز عربستان بر بازار

کاهش قیمت اخیر نفت خام، بیانگر این واقعیت است که دولت عربستان به رغم کاهش جهانی قیمت نفت متعاقب نشست اوپک پلاس، به جای قیمت، بر سهم بازار خود تمرکز دارد. از سویی دیگر، اوپک پلاس با افشای این خبر که راهبرد کاهش تولید داوطلبانه برخی از کشور های عضو به تدریج برداشته خواهد شد، بازار را شگفت زده کرد؛ این در حالی است که طبق اعلام منابع رسمی، عربستان قصد دارد کاهش تولید خود را در سال 2025 میلادی نیز ادامه دهد. در طول چند ماه گذشته، آرامکو قیمت رسمی فروش نفت خام خود به مقاصد آسیایی را نیز افزایش داده است. امری که به نوبه خود، از سلامت در سمت تقاضا به رغم قیمت های بالاتر حکایت دارد. واقعیت این است که انتشار خبر کاهش قیمت نفت صادراتی دولت سعودی برای مقاصد آسیایی که حجم عمده ای از مشتریان نفتی این کشور را تشکیل می دهند، می تواند به صورت بالقوه تاثیر معکوسی بر شاخص های نفتی دنیا بگذارد. کشور های آسیایی فراتر از 80 درصد ازکل صادرات نفت عربستان را به خود اختصاص می دهند.

از اوپک چه خبر؟

رویترز در گزارشی جداگانه نوشت؛ مجموع تولید نفت کشور های عضو اوپک در ماه مه افزایشی بوده است. به نظر می رسد رشد صادرات نفت خام دو کشور نیجریه و عراق راهبردکاهش تولید داوطلبانه برخی دیگر از اعضا را در ایتلاف اوپک پلاس تا حد زیادی بی اثر کرده است. داده های حاصل از ردیابی نفتکش ها نشان می دهد اعضای اوپک در مجموع برابر با 26 میلیون و 630 هزار بشکه در روز طی ماه مه تولید کرده که 145 هزار بشکه در روز بالاتر از ماه قبل از آن است.

رشد تولید نفت خام عراق در شرایطی صورت گرفته که دومین تولیدکننده بزرگ اوپک متعهد شده بود در ادامه سال جاری میلادی، تولید خود را کاهش داده تا مازاد تولید خود طی ماه های گذشته را جبران کرده باشد. تحت شرایط کنونی بازار جهانی نفت، عراق و نیجریه هریک تولید خود را برابر با 50 هزار بشکه در روز افزایش داده اند؛ این در حالی است که عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز افزایش تولید مختصری را ثبت کردند. در این میان، تنها الجزایر بود که با هدف حفظ ذخیره میادین نفتی خود، سطح تولید را پایین آورد. اوپک حدود 250 هزار بشکه در روز بیشتر از سهمیه تایید شده توسط اوپک پلاس برای 9 عضو آن، تولید کرده که بیشتر این مازاد تولید متعلق به عراق است.

افزایش تولید نفت ایران

در میان کشور هایی که مشمول طرح کاهش تولید نمی شوند، ایران و ونزویلا تولید خود را افزایش داده اند. تولید نفت ایران به بالاترین رقم طی 5 سال گذشته رسیده است. ایران در سال 2023 به رغم تحریم های ایالات متحده، رکورد افزایش تولید اوپک را ثبت کرد. از دیگر عوامل موثر بر بازار جهانی نفت می توان به این واقعیت اشاره کرد که به نوشته بلومبرگ، فعالان بازار بین المللی انرژی انتظار ندارند وضع هرگونه تحریم جدید، تاثیری درخور اعتنا بر صادرات نفت ایران داشته باشد. به عنوان مثال، به رغم هشدار های صادره از سوی واشنگتن در مورد تحریم ها، هندوستان قرارداد توسعه بندر چابهار در ایران را امضا کرد. امری که می تواند مسیرترانزیت زمینی را برای صادرات تولیدات هندی به سمت آسیای مرکزی باز کند.

در واکنش به امضای این قرارداد، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران اعلام کرد: هرشخص حقیقی یا حقوقی و در هر قالب که به انجام معاملات تجاری با ایران فکر می کند باید از خطر بالقوه تحریم ها آگاه باشد. تحریم های ایالات متحده علیه ایران پابرجاست و ما به اجرای آن ادامه می دهیم. از سوی دیگر و به نوشته «شانا» معاون نخست وزیر و وزیر امورخارجه پاکستان نیز به تازگی با نادیده گرفتن تهدید های آمریکا درباره برقراری روابط تجاری با ایران، به ویژه در زمینه پروژه مشترک خط لوله انتقال گاز میان دو کشور گفت؛ نمی توان به پاکستان امر و نهی کرد و این کشور در تصمیم گیری هایش تنها منافع خود را درنظر می گیرد.

روزنامه پاکستانی «دان» در همین رابطه گزارش داد: معاون نخست وزیر و وزیر امورخارجه پاکستان در جریان یک نشست خبری در اسلام آباد در پاسخ به پرسشی درباره این پروژه اعلام کرد ما باید مراقب منافع خود باشیم و تعهد های خود را درنظر بگیریم و دولت باید با درنظر داشتن منافع پاکستان درباره کاری که می خواهیم انجام بدهیم، زمان و چگونگی آن تصمیم گیری کند، فارغ از اینکه آمریکا و دیگر کشور ها در این باره چه فکری می کنند. بر اساس این گزارش، هرچند محدودیت های مالی و تجاری بی سابقه علیه روسیه، ایران، ونزویلا، کره شمالی و چین با محدود کردن دسترسی به کالا ها و بازار های غربی، اقتصاد آن ها را تحت فشار قرار داده است، اما به گفته مقام های غربی و داده های گمرکی، پکن به طور فزاینده ای با تقویت روابط تجاری خود، این تلاش های تحت رهبری ایالات متحده را خنثی کرده است.

بازار سایه نفتی

تحت شرایط فعلی، بلوک کشور های تحریم شده در مجموع از مزیت مقیاسی که بتواند از آن ها در برابر جنگ اقتصادی واشنگتن محافظت کند، برخوردار شده اند و در حال تجارت با یکدیگر در تمام زمینه ها هستند. در یک سوی معادله، چین اقدام به خریداری نفت از سه قدرت در اوپک، یعنی روسیه، ایران و ونزویلا می کند و این کشور ها در عوض به موجب این مبادلات، منابع مالی لازم را برای خریداری کالا های تحریم شده از چین کسب می کنند. در همین رابطه، کیمبرلی دوناوان تحلیلگر مسایل اقتصادی در اندیشکده شورای آتلانتیک، اظهار کرد: درآمد های نفتی از جانب چین است که به اقتصاد های ایران و روسیه کمک کرده است.