مستند «بمب‌ها می‌آیند»؛ بازخوانی یک تهدید تاریخی

در گفت‌و‌گو با مجله راپیدی مطرح شد؛

مستند «بمب‌ها می‌آیند»؛ بازخوانی یک تهدید تاریخی

مستند «بمب‌ها می‌آیند» به ماجرای شکل‌گیری پروژه «شباهنگ» می‌پردازد که یک موشک پدافندی بسیار قدرتمند است که در دوران دفاع مقدس به مقابله با میگ ۲۵، برآمد و به این ترتیب تهران و ایران را نجات داد.

به  گزارش خبرنگار خبرگزاری مجله راپیدی، اگر تنها ۲۰ روز فرصت داشتید تا از نابودی پایتخت کشورتان جلوگیری کنید، چه می‌کردید؟ این سؤال، قلب داستان مستند «بمب‌ها می‌آیند» است. مستندی که به کارگردانی مهدی ملکی و به همت مجموعه سفیرفیلم تولید شده و یکی از حساس‌ترین و سرنوشت‌سازترین مقاطع جنگ تحمیلی را به تصویر می‌کشد.

در ماه رمضان سال ۱۳۶۴، صدام تهدید کرد که تهران را با پیشرفته‌ترین سلاح‌های خود هدف قرار خواهد داد. گروهی از نیرو‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران تنها ۲۰ روز فرصت داشتند تا این تهدید مرگبار را خنثی کنند.

این مستند تلاش دارد تا نشان دهد چطور حضور امیرسرتیپ عطاءالله بازرگان و پروژه «شباهنگ» منجر به تجهیز دفاعی ارتش جمهوری اسلامی ایران شد. این پروژه دفاعی با ابتکار عمل و طراحی یک سامانه پدافندی قدرتمند، تهدیدات هوایی عراق را در حساس‌ترین لحظات خنثی کرد و از نابودی تهران جلوگیری کرد.

این مستند به ماجرای شکل‌گیری پروژه «شباهنگ» می‌پردازد که یک موشک پدافندی بسیار قدرتمند است که به مقابله با میگ ۲۵، یکی از سریع‌ترین هواپیما‌های نظامی دنیا، برمی‌آید و به این ترتیب تهران و ایران را نجات می‌دهد.

این مستند که در پانزدهمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار موفق به دریافت فانوس بخش جنگ اقتصادی و رویای ایرانی شد، روایتی است از تلاش‌های بی‌وقفه و ایثارگرانه سربازان گمنام ایران اسلامی.

در ادامه، گفت‌وگوبا مهدی ملکی، کارگدان این اثر مستند را مشاهده خواهید کرد.

چه عاملی شما را به ساخت مستند «بمب‌ها می‌آیند» ترغیب کرد؟

آقای مرتضی قاضی، پژوهشگر جنگ، روی این موضوع کار کرده بودند و پیشنهاد ساخت این پروژه را به تیم ما دادند. وقتی موضوع را بررسی کردیم، متوجه شدیم این سوژه پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یک مستند دارد. داستانی واقعی از یک بحران ملی که در سایه اتحاد و تلاش همگانی حل شد، برای ما بسیار جذاب بود و تصمیم گرفتیم آن را به تصویر بکشیم.

مستند «بمب‌ها می‌آیند»؛ بازخوانی یک تهدید تاریخی

این مستند چه پیامی برای مخاطبان دارد و با چه چالش‌هایی در روند تولید مواجه شدید؟

یکی از کلیدواژه‌های اصلی ما در ساخت این مستند، «چیزی به نام ایران» بود. هدفمان این بود که نشان دهیم از تمامی اقشار جامعه و نهاد‌های مختلف، افرادی تلاش کردند تا کشور را نجات دهند. این پیام اصلی مستند است: اتحاد و همدلی برای مقابله با تهدیدات.

چالش‌های تولید کم نبود. مهم‌ترین آنها، کار کردن با نهاد‌های نظامی بود. ذات این نهاد‌ها مبتنی بر محرمانه‌کاری و پنهان‌کاری است و ما نمی‌توانستیم به راحتی به منابع دسترسی پیدا کنیم. یکی دیگر از چالش‌های بزرگ، آرشیویابی بود. برای تکمیل مستند، مجبور شدیم آرشیو‌های مختلفی را از چندین نهاد جمع‌آوری کنیم، که فرایندی زمان‌بر و دشوار بود.

از دریافت جایزه در جشنواره عمار چه حسی داشتید و به نظرتان حمایت سفیرفیلم چه نقشی در موفقیت این مستند ایفا کرد؟

این مستند علاوه بر جشنواره عمار، در جشنواره حقیقت و جشنواره تلویزیونی مستند هم موفق به دریافت جایزه شد، اما گرفتن فانوس جشنواره عمار برای ما بسیار خوشحال‌کننده بود. طبیعتاً هر جایزه‌ای برای یک فیلم‌ساز تشویق‌کننده است و انگیزه او را برای تولید آثار بهتر بیشتر می‌کند. جشنواره عمار با رویکرد خاص خود توانست نشان دهد که این موضوع مورد توجه داوران قرار گرفته است. این اولین باری بود که ما در جشنواره عمار جایزه می‌گرفتیم، و برایمان بسیار ارزشمند بود.

همچنین باید اشاره کنم که همکاری و حمایت سفیرفیلم نقش مهمی در مسیر تولید این مستند داشت. سفیرفیلم با فراهم کردن بستر مناسب برای تولید مستند‌های ارزشی و انقلابی، توانسته است فضایی برای رشد مستندسازان جوان ایجاد کند و انگیزه مضاعفی برای ادامه این راه به ما داد.

فکر می‌کردید مستند «بمب‌ها می‌آیند» بتواند در این رقابت جایزه بگیرد؟

ما در فضای مستندسازی، همیشه در حال چالش، نظرسنجی و گفت‌و‌گو هستیم. بسیاری از دوستان و همکاران این احتمال را می‌دادند که مستند بتواند جایزه بگیرد یا حداقل به‌عنوان منتخب شناخته شود. با این حال، همیشه تا لحظه آخر نمی‌توان مطمئن بود. خوشبختانه، «بمب‌ها می‌آیند» توانست نظر داوران را جلب کند.

مستند «بمب‌ها می‌آیند»؛ بازخوانی یک تهدید تاریخی

به نظرتان چه عواملی باعث شد این مستند مورد توجه هیئت داوران و مخاطبان جشنواره قرار بگیرد؟

بازخورد‌هایی که از مخاطبان گرفتیم، نشان می‌دهد که تیم سازنده نقش پررنگی در موفقیت مستند داشته است. فضای رفاقتی و هماهنگ تیم ما تأثیر زیادی داشت. از سوی دیگر، تدوینگر مستند که خودش نویسنده کار هم بود، توانست به خوبی روح فیلم را به تصویر بکشد. همچنین استفاده از آرشیو‌های مناسب و تدوین قوی از نقاط برجسته این اثر بود.

آیا برنامه‌ای برای ادامه‌دار کردن این پروژه یا ساخت آثار مشابه دارید؟

پیشنهاد‌هایی در این زمینه داشته‌ایم. امیر سرتیپ عطاءالله بازرگان، که در این مستند نقش کلیدی داشتند، پروژه‌های مشابه زیادی در زمان جنگ انجام داده‌اند که هر کدام به اندازه همین موضوع استراتژیک و مهم هستند. حتی پس از جنگ هم کار‌های خارق‌العاده‌ای انجام داده‌اند که می‌تواند دستمایه ساخت مستند‌های دیگری باشد. با این وجود، در حال حاضر به دلیل مشغله‌های دیگر روی پروژه دیگری کار می‌کنم. اما قطعاً در آینده ساخت پروژه‌ای مشابه را در برنامه دارم.

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "مستند «بمب‌ها می‌آیند»؛ بازخوانی یک تهدید تاریخی" هستید؟ با کلیک بر روی فرهنگ و هنر، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "مستند «بمب‌ها می‌آیند»؛ بازخوانی یک تهدید تاریخی"، کلیک کنید.