ارز دیجیتال ایرانی

ارز دیجیتال ایرانی به هر نوع رمزارز داخلی اطلاق می شود که در کشور ایران توسعه یافته یا تحت نظارت نهادهای مالی این کشور قرار دارد. این پروژه ها با اهداف گوناگونی از جمله دور زدن تحریم ها، بهبود نظام پرداخت داخلی و توسعه فناوری بلاکچین در کشور شکل گرفته اند. شناخت این رمزارزها برای سرمایه گذاران، فعالان فین تک و حتی کاربران عادی اهمیت بسزایی دارد تا با آگاهی کامل در این بازار نوین فعالیت کنند.

ورود جمهوری اسلامی ایران به عرصه رمزارزها، پاسخی به چالش های اقتصادی و ضرورت همگام شدن با تحولات نوین مالی در سطح جهانی است. در سال های اخیر، مفهوم رمزارز ملی یا ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) در بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفته و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تحولات نه تنها نویدبخش فرصت های جدید در حوزه پرداخت و مبادلات مالی هستند، بلکه چالش ها و ابهامات خاص خود را نیز به همراه دارند. ماهیت پیچیده فناوری بلاکچین و فضای قانون گذاری در حال تکامل، لزوم ارائه ی اطلاعاتی دقیق و جامع را دوچندان می کند تا مخاطبان بتوانند با دیدی باز به بررسی این پدیده ها بپردازند.

رمزارز ملی (CBDC) چیست و چرا ایران به آن روی آورده است؟

رمزارزهای ملی که با نام ارز دیجیتال بانک مرکزی یا CBDC شناخته می شوند، نماینده ای نوین از پول فیات هستند که در بستر بلاکچین و تحت نظارت کامل یک بانک مرکزی صادر و مدیریت می شوند. این نوع ارز دیجیتال، ماهیتی کاملاً متفاوت با رمزارزهای غیرمتمرکز نظیر بیت کوین دارد، زیرا بر خلاف آن ها، از پشتوانه دولتی برخوردار است و در یک ساختار متمرکز عمل می کند. هدف اصلی CBDCها در سطح جهانی، ارتقاء کارایی نظام پرداخت، تسهیل مبادلات مالی، افزایش شفافیت و مقابله با پولشویی است.

تعریف رمزارز ملی (Central Bank Digital Currency)

رمزارز ملی، نسخه ای دیجیتالی از پول قانونی یک کشور است که توسط بانک مرکزی آن منتشر و کنترل می شود. این ویژگی اصلی، تفاوت اساسی آن را با رمزارزهای غیرمتمرکز مانند بیت کوین مشخص می کند. در حالی که بیت کوین بر پایه شبکه ای توزیع شده و بدون نیاز به واسطه عمل می کند و تراکنش ها توسط جامعه کاربری تأیید می شوند، رمزارز ملی تحت نظارت مستقیم بانک مرکزی قرار دارد. این به معنای آن است که تمامی تراکنش ها قابل ردیابی و مدیریت هستند و بانک مرکزی می تواند بر عرضه و گردش پول کنترل کامل داشته باشد. هدف CBDCها ایجاد یک سیستم پرداخت دیجیتال امن، کارآمد و قابل اعتماد است که می تواند مکمل یا جایگزینی برای پول نقد فیزیکی باشد.

دلایل و اهداف ایران از توسعه رمزارز ملی

ایران نیز مانند بسیاری از کشورها، به دلایل راهبردی و اقتصادی به توسعه رمزارز ملی روی آورده است. یکی از برجسته ترین و تفصیلی ترین اهداف، کاهش اثر تحریم های مالی بین المللی و تسهیل مبادلات مالی خارجی است. با وجود محدودیت های سیستم مالی جهانی، رمزارز ملی می تواند راهکارهایی برای انجام تراکنش های برون مرزی، به ویژه با شرکای تجاری، فراهم آورد. این ابزار قادر است به عنوان یک بستر جایگزین برای مبادلات بانکی سنتی عمل کند و پیچیدگی ها و هزینه های ناشی از تحریم ها را کاهش دهد.
علاوه بر این، رمزارز ملی می تواند کارایی نظام پرداخت داخلی را بهبود بخشد، هزینه های تراکنش را کاهش دهد و سرعت انتقال پول را افزایش دهد. افزایش نظارت بر جریان پول و مبارزه با پولشویی از دیگر مزایای این سیستم محسوب می شود، چرا که تمامی تراکنش ها در بستر بلاکچین قابل ردیابی هستند. در نهایت، ورود به این حوزه، نشان دهنده تلاش ایران برای رقابت در عرصه فناوری های مالی نوین و بهره برداری از پتانسیل های بلاکچین در راستای توسعه اقتصادی و مالی کشور است.

مقایسه رمزارز ملی ایرانی با سایر رمزارزها

برای درک بهتر ماهیت رمزارز ملی ایرانی و تفاوت آن با رمزارزهای رایج بین المللی، مقایسه ویژگی های کلیدی آن ها ضروری است. جدول زیر، جنبه های مختلف این رمزارزها را در کنار یکدیگر قرار می دهد:

ویژگی	رمزارز ملی ایرانی	رمزارزهای غیرمتمرکز (مانند بیت کوین)	رمزارزهای متمرکز (مانند تتر)
تمرکز/عدم تمرکز	کاملاً متمرکز (تحت نظارت بانک مرکزی)	کاملاً غیرمتمرکز	متمرکز (توسط شرکت یا نهاد صادرکننده)
پشتوانه	معمولاً ریال یا طلا (مانند پیمان)	بدون پشتوانه مادی خاص (پشتوانه اعتباری شبکه)	معمولاً ارز فیات (دلار، یورو و غیره) یا طلا
نهاد صادرکننده	بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران	جامعه کاربران و ماینرها (بدون نهاد مرکزی)	شرکت های خصوصی یا کنسرسیوم ها
شفافیت تراکنش ها	شفافیت محدود (برای بانک مرکزی و نهادهای ذی صلاح)	شفافیت کامل (تمامی تراکنش ها در بلاکچین عمومی)	شفافیت بسته به سیاست های صادرکننده
قابلیت استخراج	غیرقابل استخراج	قابل استخراج (از طریق فرآیند ماینینگ)	غیرقابل استخراج
محدوده کاربرد	عمدتاً داخلی، با پتانسیل برای مبادلات بین المللی محدود	جهانی (بدون محدودیت جغرافیایی)	جهانی (پذیرش گسترده در صرافی ها)

این مقایسه نشان می دهد که رمزارز ملی ایرانی، با وجود بهره گیری از فناوری بلاکچین، در عمل بیشتر به یک «پول دیجیتالی متمرکز» شباهت دارد تا یک رمزارز غیرمتمرکز، و نقش اصلی آن در خدمت اهداف کلان اقتصادی و حاکمیتی کشور تعریف می شود.

معرفی پروژه های شاخص ارز دیجیتال ایرانی

با وجود فضای قانون گذاری در حال تکامل، چندین پروژه ارز دیجیتال در ایران معرفی شده اند که هر یک با اهداف و پشتوانه های متفاوت، سعی در ایجاد اکوسیستم رمزارزی بومی دارند. شناخت این پروژه ها برای هرگونه فعالیت آگاهانه در این حوزه حیاتی است.

پیمان (PMN): رمزارز ملی با پشتوانه طلا

پیمان (PMN) یکی از برجسته ترین و مهم ترین پروژه های رمزارز ملی در ایران است که با پشتوانه طلا و سکه توسط کنسرسیوم ققنوس و با همکاری چندین بانک بزرگ کشور (مانند پاسارگاد، ملت، ملی و پارسیان) توسعه یافته است. هدف اصلی این پروژه، ارائه یک ابزار پرداخت دیجیتالی امن و باثبات برای تسهیل تراکنش های مالی داخلی و بین المللی است.
پیمان از طریق فرآیند عرضه اولیه سکه (ICO) به بازار معرفی شد. پشتوانه طلا، به این رمزارز ثبات نسبی در برابر نوسانات بازار می دهد و آن را از رمزارزهای بی ثبات متمایز می کند. توسعه دهندگان پیمان، هدف خود را افزایش سرعت و کارایی تراکنش های بانکی، کمک به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و مقابله با تورم عنوان کرده اند. پیمان در حال حاضر در برخی صرافی های داخلی قابل معامله است و به عنوان یکی از پیشگامان رمزارزهای ایرانی، چشم اندازهای توسعه ای خاص خود را دنبال می کند.

تومان کوین (IRRDC): رمزارز متکی بر ریال

تومان کوین یا IRRDC، پروژه ای متفاوت با پیمان است که بر مبنای پشتوانه ریال ایران و تحت نظارت بانک مرکزی عمل می کند. این رمزارز قابلیت استخراج ندارد و بر بستر بلاکچین های خصوصی پیاده سازی شده است. هدف اصلی IRRDC، تسهیل مبادلات داخلی و کنترل بهتر جریان پول توسط بانک مرکزی است. با توجه به پشتوانه ریال، این رمزارز برای حفظ ارزش نیازمند ثبات اقتصادی کشور است.
یکی از ویژگی های IRRDC این است که معامله آن منجر به خروج سرمایه از کشور نمی شود، زیرا مبادلات آن بر پایه ریال انجام می گیرد. کاربران می توانند این رمزارز را در پلتفرم های غیرمتمرکز داخلی معامله کنند. در فازهای بعدی، احتمالاً کاربردهای این رمزارز به سمت پرداخت های خرد و استفاده های عمومی تر نیز گسترش یابد، اما در حال حاضر تمرکز بر مبادلات بین بانکی و تحت نظارت است.

آریا کوین: پروژه ای با ابهامات جدی و هشدارهای کلاهبرداری

آریا کوین یکی دیگر از پروژه های رمزارزی است که در ایران مطرح شده، اما با ابهامات و هشدارهای جدی کلاهبرداری همراه است. این پروژه ادعا می کند که یک سیستم پول نقد الکترونیکی همتا به همتا (P2P) و غیرمتمرکز است که امکان انتقال ارز با کارمزدهای پایین و بدون واسطه را فراهم می کند و حتی قابلیت استخراج نیز دارد. اما بررسی های دقیق تر، نقاط ضعف و نشانه های هشداردهنده ای را در این پروژه آشکار می سازد.

بر اساس تحلیل های کارشناسان، وایت پیپر آریا کوین شباهت زیادی به وایت پیپر بیت کوین دارد و به نظر می رسد بخش قابل توجهی از آن کپی برداری شده است. این موضوع خود به تنهایی می تواند اعتبار یک پروژه رمزارزی را زیر سوال ببرد. علاوه بر این، متمرکز بودن بخش عظیمی از کوین ها در تعداد کمی کیف پول، نشانه ای از عدم توزیع عادلانه و پتانسیل دستکاری بازار است. در بررسی گیت هاب پروژه، مشاهده شده که تمام کدهای مرتبط در یک روز و توسط تنها یک نفر آپلود شده اند که این امر شک و تردیدها را در مورد اصالت و توسعه واقعی پروژه افزایش می دهد.

علاوه بر موارد فوق، ضعف در زیرساخت امنیتی، به ویژه پایین بودن نرخ هش (Hash Rate) شبکه، آریا کوین را در برابر حملات 51 درصدی بسیار آسیب پذیر می کند. این نوع حملات می توانند به کنترل کامل شبکه توسط یک نهاد و دستکاری تراکنش ها منجر شوند. با توجه به تمامی این ملاحظات و هشدارهای کارشناسان مبنی بر کلاهبرداری بودن این پروژه و عدم تعلق آن به کشور ایران، توصیه اکید می شود که کاربران و سرمایه گذاران با احتیاط شدید با این رمزارز برخورد کنند و از هرگونه سرمایه گذاری بدون تحقیق کامل و مستقل پرهیز نمایند. شفافیت، تیم توسعه دهنده معتبر، وایت پیپر اصیل و پشتوانه فنی قوی، از حداقل معیارهایی هستند که یک پروژه رمزارزی معتبر باید از آن ها برخوردار باشد.

شفافیت تیم توسعه دهنده، اصالت وایت پیپر، و پشتوانه فنی قوی از حداقل معیارهای یک پروژه رمزارزی معتبر است که باید پیش از هرگونه سرمایه گذاری مورد بررسی دقیق قرار گیرد.

ریال دیجیتال: گام بعدی پول ملی در بستر بلاکچین

ریال دیجیتال، مفهومی پیشرفته تر از رمزارز ملی است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در دست توسعه قرار دارد. این پروژه، به معنای بازتعریف پول نقد ملی در قالب دیجیتال و در بستر بلاکچین است. تفاوت اصلی ریال دیجیتال با رمزارز ملی، در رویکرد اجرایی و گستردگی کاربرد آن نهفته است. در حالی که رمزارز ملی می تواند عمدتاً در مبادلات بین بانکی یا تراکنش های بزرگ مورد استفاده قرار گیرد، ریال دیجیتال به گونه ای طراحی می شود که عموم شهروندان بتوانند آن را برای پرداخت های روزمره، خرید و فروش کالا و خدمات به کار ببرند.

آخرین اخبار و اقدامات بانک مرکزی حاکی از پیشرفت های قابل توجهی در فاز آزمایشی این پروژه است. ریال دیجیتال به عنوان پول نقد الکترونیکی، مزایایی نظیر افزایش سرعت و امنیت تراکنش ها، کاهش هزینه های چاپ و توزیع پول نقد، و شفافیت بیشتر در نظارت بر گردش مالی را به همراه خواهد داشت. تأثیرات احتمالی آن بر زندگی روزمره شهروندان می تواند شامل سهولت در پرداخت های خرد، امکان پرداخت های آنلاین بدون نیاز به کارت بانکی یا واسطه ها، و کاهش نیاز به حمل پول نقد باشد. با این حال، چالش هایی نظیر مسائل مربوط به حریم خصوصی، امنیت سایبری و پذیرش عمومی نیز پیش روی این پروژه قرار دارند که نیازمند برنامه ریزی دقیق و زیرساخت های قوی هستند.

سایر پروژه های نوظهور یا در دست بررسی

علاوه بر پروژه های مطرحی مانند پیمان، تومان کوین و ریال دیجیتال، فضای نوآوری در ایران شاهد ظهور یا بررسی پروژه های رمزارزی دیگری نیز هست. اگرچه بسیاری از این ابتکارات هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارند یا اطلاعات عمومی زیادی درباره آن ها منتشر نشده است، اما می توانند نشان دهنده پتانسیل و علاقه فزاینده به فناوری بلاکچین در کشور باشند. این پروژه ها اغلب با هدف حل مشکلات خاص در حوزه هایی مانند پرداخت، تأمین مالی، یا مدیریت زنجیره تأمین طراحی می شوند. رصد مداوم این تحولات برای درک جامع تر از اکوسیستم رمزارزی ایران ضروری است و ممکن است در آینده نزدیک، برخی از آن ها به مراحل عملیاتی و عمومی برسند.

وضعیت قانونی ارزهای دیجیتال در ایران و پروژه های داخلی

وضعیت قانون گذاری ارزهای دیجیتال در ایران همواره دستخوش تغییرات بوده و با چالش هایی همراه است. با این حال، رویکرد کلی دولت و نهادهای نظارتی، حمایت از پروژه های داخلی و تحت نظارت، در مقابل رمزارزهای خارجی و غیرمتمرکز است. درک چارچوب قانونی فعلی برای فعالان و سرمایه گذاران در این حوزه ضروری است.

چارچوب قانونی فعلی

در حال حاضر، خرید و فروش رمزارزهای داخلی و تولید آن ها (مشروط به اخذ مجوزهای لازم) در ایران قانونی تلقی می شود. بانک مرکزی و سایر نهادهای ذی ربط، دستورالعمل هایی را برای ساماندهی این فعالیت ها صادر کرده اند. به عنوان مثال، استخراج رمزارز با رعایت ضوابط و دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) قانونی است و فارم های استخراج مجاز به فعالیت هستند. با این وجود، مبادلات رمزارزهای خارجی نظیر بیت کوین و اتریوم، همچنان با ابهامات و چالش های قانونی متعددی روبرو هستند و فاقد چارچوب قانونی مشخص برای کلیه جنبه ها می باشند.

رویکرد دولت و نهادهای نظارتی

دولت و نهادهای نظارتی در ایران رویکرد محتاطانه و متمرکزی را در قبال ارزهای دیجیتال اتخاذ کرده اند. تمرکز اصلی بر توسعه و حمایت از رمزارزهای ملی و تحت نظارت بانک مرکزی است تا کنترل بر جریان پول و مبارزه با پولشویی حفظ شود. این رویکرد با هدف بهره برداری از مزایای فناوری بلاکچین در داخل کشور و کاهش وابستگی به سیستم های مالی بین المللی همراه است. چشم انداز قانون گذاری در آینده نزدیک به سمت شفافیت بیشتر در مورد رمزارزهای خارجی، با تأکید بر ممانعت از استفاده آن ها در پرداخت های داخلی و مبارزه با فعالیت های غیرقانونی در این زمینه خواهد بود.

هشدارهای قانونی و امنیتی مهم

در کنار فرصت های موجود در بازار رمزارزها، ریسک های قابل توجهی نیز وجود دارد که نیاز به آگاهی و احتیاط بالایی دارد. یکی از مهم ترین هشدارها مربوط به پروژه های کلاهبرداری است. نمونه بارز آن، پروژه «کینگ مانی» بود که تحت پوشش بازاریابی شبکه ای به فعالیت های غیرقانونی می پرداخت و سرمایه های زیادی را از دست داد. شناسایی پروژه های کلاهبرداری نیازمند دقت فراوان است. نشانه های رایج شامل موارد زیر می شوند:

• فقدان شفافیت: عدم وجود اطلاعات روشن و دقیق درباره تیم توسعه دهنده، نقشه راه پروژه یا نحوه عملکرد آن.
• وایت پیپر نامعتبر: وایت پیپری که مبهم، کپی برداری شده، یا فاقد جزئیات فنی و اقتصادی مستدل باشد.
• وعده های غیرواقعی: ادعاهای اغراق آمیز درباره سودآوری بالا و تضمین بازدهی غیرمعمول.
• ساختار هرمی: تأکید بر جذب افراد جدید و پاداش دهی بر اساس عضوگیری به جای ارزش واقعی محصول یا سرویس.
• فقدان پشتوانه فنی و نوآوری: پروژه ای که فناوری جدیدی ارائه نمی دهد یا دارای زیرساخت های ضعیف و آسیب پذیر است.

سرمایه گذاران باید همواره پیش از هرگونه اقدام، تحقیقات جامع و مستقلی انجام دهند و به منابع معتبر مراجعه کنند تا از افتادن در دام پروژه های کلاهبرداری جلوگیری شود.

صرافی ها و پلتفرم های معامله ارز دیجیتال ایرانی

دسترسی و معامله رمزارزهای ایرانی و بین المللی در داخل کشور، عمدتاً از طریق صرافی های ارز دیجیتال داخلی امکان پذیر است. انتخاب یک صرافی معتبر و امن، نخستین گام برای ورود ایمن به این بازار است.

نحوه دسترسی و معامله رمزارزهای ایرانی

برای دسترسی و معامله رمزارزهای ایرانی مانند پیمان، کاربران باید در صرافی های داخلی که از این رمزارزها پشتیبانی می کنند، ثبت نام و مراحل احراز هویت را تکمیل کنند. فرآیند احراز هویت شامل ارائه مدارک شناسایی و تأیید اطلاعات شخصی است که برای رعایت قوانین مبارزه با پولشویی و تضمین امنیت کاربران ضروری است. پس از تأیید هویت، کاربران می توانند حساب خود را با ریال شارژ کرده و نسبت به خرید یا فروش رمزارزهای مورد نظر اقدام کنند. بسیاری از این صرافی ها، علاوه بر رمزارزهای ایرانی، امکان معامله رمزارزهای بین المللی را نیز فراهم می آورند.

ویژگی های یک صرافی ارز دیجیتال معتبر و امن

با توجه به افزایش تعداد صرافی ها، انتخاب یک پلتفرم معتبر و امن از اهمیت بالایی برخوردار است. یک صرافی ارز دیجیتال ایده آل باید ویژگی های زیر را داشته باشد:

• اعتبار و سابقه درخشان: صرافی هایی که سال ها در بازار فعال بوده اند و سابقه خوبی در ارائه خدمات دارند، قابل اعتمادتر هستند.
• امنیت بالا: وجود مکانیزم های امنیتی قوی مانند احراز هویت دو عاملی (2FA)، کیف پول های سرد (Cold Storage) برای نگهداری بخش عمده دارایی ها و سیستم های رمزنگاری پیشرفته.
• پشتیبانی قوی و پاسخگو: دسترسی آسان به تیم پشتیبانی مجرب و پاسخگو در مواجهه با مشکلات احتمالی.
• رابط کاربری ساده و کاربرپسند: پلتفرمی که استفاده از آن برای کاربران مبتدی و حرفه ای آسان باشد.
• تنوع رمزارزهای قابل معامله: پشتیبانی از طیف وسیعی از رمزارزها (هم ایرانی و هم بین المللی).
• ابزارهای تحلیلی و معاملاتی پیشرفته: ارائه نمودارهای قیمت، ابزارهای تحلیل تکنیکال، و امکان ثبت انواع سفارشات (حد سود، حد ضرر و غیره).

ملاحظات انتخاب صرافی برای رمزارزهای ایرانی

هنگام انتخاب صرافی برای معامله رمزارزهای ایرانی، علاوه بر ویژگی های عمومی یک صرافی معتبر، به نکات خاصی نیز باید توجه داشت. ابتدا، اطمینان حاصل کنید که صرافی مورد نظر، رمزارز ایرانی مد نظر شما (مانند پیمان) را پشتیبانی می کند. دوم، به کارمزدهای معاملاتی و برداشت دقت کنید، زیرا این کارمزدها می توانند بر سودآوری شما تأثیرگذار باشند. سوم، بررسی کنید که آیا صرافی از قوانین داخلی تبعیت می کند و دارای مجوزهای لازم برای فعالیت در ایران است. شفافیت در قوانین و مقررات صرافی و پشتیبانی از ریال ایران برای واریز و برداشت نیز از عوامل مهم در انتخاب محسوب می شوند.

آینده ارزهای دیجیتال ایرانی: فرصت ها و چالش ها

آینده ارزهای دیجیتال ایرانی، مانند هر فناوری نوظهور دیگری، با فرصت ها و چالش های متعددی همراه است. درک این ابعاد برای هر ذینفعی در این حوزه حیاتی است.

فرصت ها

توسعه و پذیرش ارزهای دیجیتال داخلی، می تواند فرصت های قابل توجهی را برای اقتصاد ایران به ارمغان آورد:

• امکان دور زدن تحریم های مالی بین المللی: با ایجاد کانال های پرداخت موازی بر پایه بلاکچین، می توان بخشی از محدودیت های ناشی از تحریم ها را کاهش داد و مبادلات تجاری را تسهیل کرد.
• توسعه دانش و فناوری بلاکچین بومی: سرمایه گذاری در پروژه های رمزارزی داخلی، به رشد تخصص و دانش فنی در حوزه بلاکچین کمک می کند و زمینه را برای نوآوری های بیشتر فراهم می آورد.
• ایجاد راه های نوین برای جذب سرمایه و تسهیل تجارت: رمزارزها می توانند ابزارهای جدیدی برای تأمین مالی پروژه ها (مانند ICO و STO) و ساده سازی فرآیندهای تجاری داخلی و خارجی ارائه دهند.
• کاهش هزینه ها و افزایش سرعت در تراکنش های مالی داخلی: سیستم های مبتنی بر بلاکچین می توانند پردازش تراکنش ها را ارزان تر و سریع تر کنند و کارایی نظام بانکی و پرداخت را بالا ببرند.

چالش ها

در مقابل فرصت ها، چالش های مهمی نیز وجود دارد که موفقیت پروژه های رمزارزی ایرانی را تحت تأثیر قرار می دهد:

• جلب اعتماد عمومی و سرمایه گذاران داخلی و خارجی: برای پذیرش گسترده، پروژه ها باید شفافیت کامل داشته باشند و اعتماد لازم را در میان کاربران و سرمایه گذاران ایجاد کنند.
• اثرات تورم بر رمزارزهای با پشتوانه ریال: رمزارزهایی که پشتوانه ریال دارند، به طور مستقیم تحت تأثیر نوسانات و تورم ریال قرار می گیرند و حفظ ارزش آن ها چالش برانگیز خواهد بود.
• ریسک های امنیتی و احتمال کلاهبرداری در پروژه های نامعتبر: بازار رمزارزها همواره در معرض خطرات امنیتی و کلاهبرداری است که نیازمند نظارت دقیق و آموزش کاربران است.
• رقابت با رمزارزهای بین المللی و استانداردسازی: پروژه های داخلی باید با رمزارزهای قدرتمند بین المللی رقابت کنند و به استانداردهای جهانی نزدیک شوند تا در بلندمدت پایدار باشند.
• توسعه زیرساخت های لازم برای پذیرش گسترده: برای کاربردی شدن رمزارزهای ملی در زندگی روزمره، نیاز به زیرساخت های فنی، قانونی و آموزشی گسترده ای است.
• نیاز به شفافیت بیشتر در عملکرد پروژه ها: بسیاری از پروژه های داخلی از شفافیت کافی در عملیات، کدنویسی و توزیع توکن ها برخوردار نیستند که این امر به عدم اعتماد منجر می شود.

مواجهه با این چالش ها و بهره برداری از فرصت ها، نیازمند همکاری نزدیک بین نهادهای دولتی، بانک مرکزی، شرکت های فناوری و بخش خصوصی است. موفقیت رمزارزهای ایرانی در گرو توانایی این اکوسیستم برای ایجاد ارزش واقعی، حفظ امنیت و جلب اعتماد عمومی خواهد بود.

نتیجه گیری

ارز دیجیتال ایرانی در مسیر تحول و توسعه قرار دارد و پروژه هایی نظیر پیمان و ریال دیجیتال، نمونه هایی از تلاش های کشور برای ورود به عرصه فناوری های مالی نوین هستند. این رمزارزها، که عمدتاً با پشتوانه ریال یا طلا و تحت نظارت نهادهای حاکمیتی فعالیت می کنند، پتانسیل هایی برای بهبود نظام پرداخت، تسهیل مبادلات و دور زدن تحریم ها دارند. با این حال، مسیر پیش رو هموار نیست و چالش هایی مانند جلب اعتماد عمومی، مقابله با تورم و رقابت با استانداردهای جهانی باید با دقت مدیریت شوند.

مهم است که سرمایه گذاران و کاربران، پیش از هرگونه فعالیت در این حوزه، تحقیقات جامع و کاملی انجام دهند و به هشدارهای امنیتی و قانونی توجه ویژه داشته باشند. شناخت دقیق پروژه ها، تیم های توسعه دهنده و چارچوب های نظارتی، برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه ضروری است. آینده رمزارزهای ایرانی به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله توانایی توسعه دهندگان در رفع ابهامات و نقاط ضعف، رویکرد منعطف تر قانون گذاران، و پذیرش گسترده تر از سوی جامعه. با رویکردی واقع بینانه و مبتنی بر دانش، می توان از پتانسیل های این فناوری نوظهور در راستای منافع ملی بهره برداری کرد، اما همواره احتیاط و آگاهی رکن اصلی هرگونه فعالیت در این بازار است.