قدیمی ترین آثار هنری تاریخ جهان

شواهد باستان شناسی نشان می دهد نمادگرایی در هنر، که زمانی به عنوان مفهومی شناخته می شد که فقط انسان امروزی قادر به درک آن است، توسط انسان تباران پیشین به کار گرفته می شد.

به گزارش مجله راپیدی، اینکه مفهوم هنر چیست و چطور می توان آن را توصیف کرد، همواره مورد بحث و مناقشه بوده است و این مسیله درباره هنر ماقبل تاریخ نیز صادق است. با این حال در ادامه نگاهی داریم به برخی مدعیان عنوان قدیمی ترین آثار هنری تاریخ جهان که بسیاری از آن ها توسط انسان هایی که از نظر آناتومی، انسان مدرن شناخته می شوند، خلق شده اند. این آثار اکنون به عنوان میراث فرهنگی و تاریخی شناخته می شوند و پیشینه و جایگاه تاریخی آنها، وجهی غالب تر از ارزش های هنری است.

 غارنگاره های میان سنگی

وقتی صحبت از هنر ماقبل تاریخ به میان می آید، بیشتر مردم به غارنگاره ها مانند نقاشی های موجود در  غار «شووه» در نزدیکی منطقه «آوینیون» واقع در فرانسه یا غارهای «لاسکو» در نزدیکی «بوردو» فکر می کنند، اما این ها نمونه های نسبتاً جدید و پیچیده ای از هنر ماقبل تاریخ هستند. به عنوان مثال، بیشتر نقاشی های غار «شووه» توسط انسان های مدرن اولیه بین 28000 تا 37000 سال پیش خلق شده اند، این در حالی است که گمان می رود نقاشی های غار «لاسکو» حدود 17000 سال پیش خلق شده باشند.

 استخوان های حکاکی شده میان سنگی

اروپا به خاطر هنر ماقبل تاریخ خود مشهور است و برای مدتی، باستان شناسان فکر می کردند که ممکن است هنر نمایشی از آنجا سرچشمه گرفته باشد. مجسمه های ساخته شده از استخوان های حیوانات، که تراشیدن آنها آسان تر از سنگ و عمر آنها طولانی تر از چوب است، در فرانسه، اسپانیا و آلمان کشف شده اند. عکس بالا تصویری از مجسمه ای است که در فرانسه کشف شده است و قدمت آن به حدود 25000 سال پیش می رسد.

 مجسمه های «ونوس»

کلمه «ونوس»، الهه یونانی عشق برای بیش از 200 مجسمه زنانه ماقبل تاریخ استفاده می شود که بیشتر آنها با حکاکی سنگ نرم و استخوان ساخته شده اند و در نقاط مختلف اروپا کشف شده اند. بیشتر این مجسمه ها به دوره موسوم به «Gravettian» تعلق دارند که همزمان با سکونت انسان های خردمند در فاصله 26000 تا 21000 سال قبل در اروپاست. با این حال ممکن است قدمت قدیمی ترین این مجسمه ها که در آلمان کشف شده است، به بیش از 35000 سال برسد. یکی از مشهورترین این مجسمه ها که «ونوس ویلندورف» نام دارد، با تراشیدن سنگ حدود 30 هزار سال پیش خلق شده است.

 خوک اندونزی

گمان می رود تصویری از یک خوک که روی صخره ای در جزیره «سولاوسی» واقع در اندونزی نقش بسته است به حوالی  45هزار و 500 سال قبل تعلق داشته باشد و ممکن است قدیمی ترین هنر تجسمی باشد که تاکنون کشف شده است. محققان معتقدند اندونزی ماقبل تاریخ منطقه مهمی برای هنر سنگ نگاری بوده است و آثار قدیمی همچون تصویر این خوک مانند این ایده را به چالش می کشد که سنت هنر سنگ نگاری از اروپا شروع شده و از آنجا گسترش یافته است.

 حکاکی های روی دیوار نیاندرتال ها

نمونه های قدیمی از آثار هنری وجود دارد که توسط انسان های مدرن اولیه خلق شده است و باستان شناسان برای مدت طولانی گمان می گردند که این آثار توسط «انسان های خردمند» خلق شده اند. با این حال تحقیقات اخیر نشان می دهد که «نیاندرتال ها» نیز آثار هنری خلق می کردند. حکاکی های روی دیواری در فرانسه، حدود 75000 سال، یعنی هزاران سال قبل از ورود «انسان خردمند» به اروپا خلق شده اند.

حکاکی روی استخوان نیاندرتالی

«نیاندرتال ها» استخوان ها را نیز می تراشیدند و باستان شناسان معتقدند که «نیاندرتال ها» روی چوب نیز کَنده کاری ایجاد می کردند که بر اثر گذر زمان اثری از آن ها باقی نمانده است. تصویر بالا تکه ای از استخوان تراشیده شده یک گوزن غول پیکر را نشان می دهد که در غاری واقع در آلمان کشف شده است. باستان شناسان معتقدند «نیاندرتال»ها حدود 51000 سال پیش، یعنی مدت ها قبل از ورود «انسان خردمند» به این منقطه، این تکه استخوان را تراشیده اند. از این تکه استخوان به عنوان یکی از قدیمی ترین حکاکی های نمادگرایانه ای که تاکنون کشف شده است، یاد می شود.

  «هشتگ» از آفریقای جنوبی

این تکه سنگ که در «غار بلومبوس» واقع در آفریقای جنوبی کشف شده است، حکاکی هایی از خطوط موربی را نشان می دهد که شباهت زیادی به علامت «هشتگ» امروزی دارد. گمان می رود قدمت این تکه سنگ حکاکی شده به حدود 73000 سال قبل بازمی گردد و باستان شناسان معتقدند احتمالا «انسان خردمند» این تکه سنگ را حکاکی کرده است.

آویزهایی از جنس چنگال عقاب

آویزهایی از جنس چنگال عقاب را که در یک پناهگاه صخره ای واقع در کرواسی کشف شده اند، «نیاندرتال» هایی جمع آوری کرده اند که احتمالا  آن ها را در حدود 130هزار سال قبل به مُهره تبدیل کرده اند. این آثار هنری حدود یک قرن قبل کشف شده اند، اما قدمت آن ها اخیرا مشخص شده است.  

 اشیاء چوبی به جای مانده از انسان تباران

تراشیدن چوب، کار آسانی است، اما این نوع اشیاء معمولا در صورت قرار گرفتن در معرض هوا می پوسند و به سرعت تجزیه می شوند. بنابراین جای تعجب نیست که بسیاری از اشیاء چوبی که «نیاندرتال»ها و حتی انسان تباران اولیه خلق کرده اند، به طور کامل از بین رفته باشند و به همین دلیل باستان شناسان اثری از آن ها پیدا نکرده اند. با این حال، بقایای یک سازه چوبی 476هزار ساله که در زامبیا کشف شده، در گِل حفظ شده است و به کارگیری ماهرانه از چوب توسط انسان تباران و ساخت آثار هنری را به نمایش می گذارد.

 رد دست هایی در تبت

قدمت رد دست فسیل شده کودکان که در حوالی یک چشمه آب گرم در تبت کشف شده، ممکن است به حوالی 200هزار سال قبل بازگردد و ممکن است رد این دست ها، از جمله قدیمی ترین آثار هنری باشند که تاکنون کشف شده اند. رد این دست ها در سنگ «تراورتن» نزدیک چشمه آب گرم که در زمان مرطوب بودن نرم است و پس از خشک شدن سفت می شود، ایجاد شده است. با این حال، باستان شناسان هنوز بر سر این موضوع که آیا این رد دست ها اثر هنری محسوب می شوند یا خیر و اینکه آیا قدمت آن ها تا این حد زیاد است، هنوز با یکدیگر به توافق نرسیده اند.

 صدف زیگزاگی

این الگوهای زیگزاگی که روی صدفی کشف شده در اندونزی ایجاد شده اند، گمان می رود که حدود 540 هزار سال پیش توسط «انسان راست قامت» خلق شده باشد. هدف از خلق این الگوها مشخص نیست، اما باستان شناسان این نکته را خاطرنشان کرده اند که الگوهای مشابهی امروزه خلق می شوند.

 حفره های صخره ای

حفره های صخره ای ماقبل تاریخ تقریبا در تمام قاره ها کشف شده و توسط تمدن های مختلفی در طول زمان ایجاد شده اند. مشخص نیست این حفره ها نشان دهنده چه چیزی هستند،  اما باستان شناسان معتقدند قدیمی ترین این حفره ها ممکن است به 1.7 میلیون سال قبل تعلق داشته باشند.

 کُره های سنگی

این کُره های سنگی که در ابعاد توپ بیسبال و از جنس سنگ نرم ساخته شده اند، در محوطه های ابزارسازی واقع در آفریقا، آسیا و اروپا کشف شده اند. قدمت قدیمی ترین آن ها به حدود 2 میلیون سال قبل می رسد، اما مشخص نیست هدف از ساخت آن ها چه بوده است. بر اساس یک نتایج تحقیقی که اخیرا انجام شده است، پس از تجزیه و تحلیل این سنگ های کروی در حوزه ریاضیات، مشخص شد که نشانه هایی از تحمیل «تقارن» کروی شکل روی این توپ های تقریباً گرد سنگی وجود دارد. محققان از کلمه «هنر» برای این سنگ ها استفاده نکرده اند، اما اشاره کرده اند که این تقارن در برخی از تبرهای دستی باستانی نیز دیده می شود.

پایان خبر مجله راپیدی