همه چیز درباره کوچه های آشتی کنان یزد

کوچه های آشتی کنان یزد، نمادی از نبوغ معماری کویری و روحیه همدلی در شهر خشتی یزد هستند. این معابر تنگ و پیچ درپیچ در محله تاریخی فهادان، نه تنها راهروهایی برای عبور، بلکه بستری برای تعاملات انسانی و بازتابی از فرهنگ غنی یزد به شمار می روند.

شهر یزد، با بافت تاریخی منحصربه فرد و شهرت جهانی خود به عنوان شهر بادگیرها، گنجینه ای از هویت و اصالت معماری ایرانی را در دل کویر جای داده است. در میان خیابان ها و محله های کهن این شهر خشتی، کوچه هایی وجود دارند که فراتر از یک مسیر عبوری، روایتگر تاریخ، فرهنگ و فلسفه زندگی مردم این سرزمین اند. «کوچه های آشتی کنان» از جمله همین فضاهای بی نظیرند که با نام و شکل خاص خود، کنجکاوی هر بازدیدکننده ای را برمی انگیزند. این مقاله به واکاوی عمیق این پدیده ی شهرسازی می پردازد تا ابعاد مختلف آن، از تعریف و موقعیت جغرافیایی گرفته تا دلایل نامگذاری، شگفتی های معماری، جایگاه تاریخی و راهنمای بازدید، به دقت مورد بررسی قرار گیرد.

کوچه های آشتی کنان یزد: شناسنامه یک میراث زنده

«کوچه های آشتی کنان» به مجموعه ای از معابر بسیار باریک، سرپوشیده و پیچ درپیچ در بافت تاریخی یزد اطلاق می شود که از خشت و کاهگل ساخته شده اند. این کوچه ها، با دیوارهایی بلند و بدون پنجره های رو به بیرون، حسی از رازآلودگی و تاریخ پنهان را به رهگذر منتقل می کنند. ویژگی اصلی آن ها، تنگی بیش از حد است که گاه عبور همزمان دو نفر از کنار یکدیگر را دشوار می سازد.

موقعیت دقیق: قلب بافت تاریخی یزد

کوچه های آشتی کنان عمدتاً در محله ی تاریخی فهادان، قدیمی ترین بخش شهر یزد، واقع شده اند. این محله که به دلیل بافت سنتی و خانه های قدیمی باشکوه خود شناخته می شود، همچون موزه ای زنده از معماری کویری است. فهادان نه تنها میزبان این کوچه های نام آشناست، بلکه جاذبه های دیگری چون خانه لاری ها، زندان اسکندر (مدرسه ضیائیه)، بقعه دوازده امام و موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده را نیز در خود جای داده است. نزدیکی این کوچه ها به سایر نقاط دیدنی، امکان یک یزدگردی پیاده و غرق شدن در فضای تاریخی شهر را فراهم می آورد.

نقش در هویت شهر یزد و جاذبه های گردشگری

این کوچه ها صرفاً مسیر نیستند؛ آن ها بخشی از هویت شهری یزد و نمادی از سازگاری انسان با محیط سخت کویر محسوب می شوند. از دیدگاه گردشگری، «کوچه های آشتی کنان» به یکی از مقاصد پرطرفدار برای بازدیدکنندگان تبدیل شده اند. تجربه قدم زدن در این مسیرهای باریک، لمس دیوارهای خشتی و شنیدن سکوت خاص کویر که تنها با صدای قدم ها شکسته می شود، تجربه ای فراموش نشدنی است که هر گردشگری را به گذشته های دور می برد. این کوچه ها گواهی بر این حقیقت هستند که چگونه معماری می تواند فراتر از کارکرد صرف، به بستری برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی بدل شود.

راز نامگذاری: داستان و فلسفه آشتی کنان

وجه تسمیه «کوچه های آشتی کنان» ریشه در روایات محلی و فلسفه ای عمیق تر از همزیستی انسانی دارد. مشهورترین روایت، داستانی شیرین و کمی طنزآلود است که در میان مردم یزد سینه به سینه نقل شده است.

روایت اصلی: داستان مشهور آشتی کردن افراد

بر اساس این روایت، به دلیل تنگی بیش از حد این کوچه ها، هنگامی که دو نفر از جهت های مخالف قصد عبور داشتند، ناگزیر بودند که برای رد شدن از کنار یکدیگر، کمی به هم نزدیک شوند یا حتی تن به تن شوند. اگر این دو نفر، دو فردی بودند که با یکدیگر کدورتی داشتند یا قهر بودند، این برخورد ناخواسته فرصتی را برای آغاز یک گفتگو یا حداقل یک لبخند فراهم می آورد. این لحظات ناگزیر و خنده دار، اغلب منجر به رفع کدورت و آشتی می شد. از همین رو، این معابر به «کوچه های آشتی کنان» شهرت یافتند.

فلسفه عمیق تر: ترغیب به تعامل و کاهش تنش

فراتر از روایت طنزآلود، در پس ساخت این کوچه های تنگ، فلسفه ای عمیق تر نهفته است که بازتاب دهنده هوشمندی معماران و فرهنگ جامعه ی سنتی یزد است. در شهری مانند یزد که بافت اجتماعی آن بر پایه روابط نزدیک خانوادگی و همسایگی شکل گرفته بود، ترویج صمیمیت و کاهش تنش های احتمالی از اهمیت بالایی برخوردار بود. طراحی این کوچه ها به گونه ای بود که امکان بی تفاوتی و عبور بی صدا را از بین می برد. هر رهگذر ناگزیر به توجه به دیگری و برقراری ارتباط چشمی یا کلامی بود. این نوع معماری، به صورت ناخودآگاه، به ایجاد و تحکیم پیوندهای اجتماعی کمک می کرد.

کوچه های آشتی کنان یزد، نمادی از معماری هوشمندانه و فرهنگ غنی همزیستی هستند که در آن ها، تنگنا به بستری برای نزدیکی و صمیمیت بدل می شود.

نگاهی به فرهنگ گذشته: بازتاب روحیه همسایگی و جامعه پذیری

معماری کوچه های آشتی کنان، بازتابی از روحیه همسایگی، جامعه پذیری و توجه به ابعاد انسانی زندگی در گذشته است. در آن دوران، محلات و کوچه ها صرفاً فضاهای فیزیکی نبودند، بلکه هسته های اصلی زندگی اجتماعی و فرهنگی محسوب می شدند. خانه ها با دیوارهای بلند و حریم خصوصی بالا، در تضاد با فضای بیرونی کوچه که بستری برای تعامل بود، قرار می گرفتند. این معماری به ارتقاء امنیت اجتماعی و حس تعلق کمک می کرد و فضایی را ایجاد می نمود که در آن، حل و فصل اختلافات به شیوه ای مسالمت آمیز و درون محلی تسهیل می شد. این رویکرد، نشان از نگاهی جامع به شهرسازی دارد که در آن، فضاهای شهری به عنوان کاتالیزورهای اجتماعی عمل می کنند.

آیا داستان های محلی دیگری هم وجود دارد؟

گرچه روایت اصلی آشتی کردن به دلیل تنگی کوچه، مشهورترین داستان است، اما برخی پژوهشگران و مردم محلی به دلایل دیگری نیز اشاره می کنند. برای مثال، برخی معتقدند که این کوچه ها به دلیل اقلیم گرم و خشک یزد، به این شکل ساخته می شدند تا ضمن ایجاد سایه و کاهش تابش مستقیم خورشید، سرعت باد را کنترل کرده و هوای خنک تری را به داخل خانه ها هدایت کنند. این کارکرد اقلیمی، خود به نوعی آشتی با طبیعت و سازگاری با آن تعبیر می شود. همچنین، برخی روایات کمتر شناخته شده، به استفاده از این کوچه ها به عنوان پناهگاه های طبیعی در برابر حملات احتمالی یا دزدان اشاره دارند که در مواقع خطر، به دلیل پیچیدگی و تنگی، امکان گریز و اختفا را فراهم می کردند.

معماری کویر: شگفتی های پنهان کوچه های آشتی کنان

معماری کوچه های آشتی کنان، نمونه ای برجسته از معماری پایدار و اقلیم محور در مناطق کویری ایران است. هر جزء از این کوچه ها، از مصالح گرفته تا شکل و جهت گیری، با در نظر گرفتن شرایط سخت آب وهوایی و نیازهای اجتماعی طراحی شده است.

طراحی هوشمندانه و اقلیمی

تنگنا و پیچ و خم

تنگی و پیچ وخم فراوان این کوچه ها، یکی از مهم ترین جنبه های طراحی هوشمندانه آن هاست. در شهری با آفتاب سوزان و تابستان های طولانی، ایجاد سایه حداکثری از اهمیت بالایی برخوردار بود. دیوارهای بلند و نزدیک به هم، در طول روز سایه دائمی ایجاد کرده و از تابش مستقیم خورشید به کف کوچه جلوگیری می کردند. این امر به خنک نگه داشتن هوا در ساعات گرم روز کمک شایانی می کرد. همچنین، پیچ وخم های کوچه به عنوان کانال های باد عمل می کردند. این پیچ ها نه تنها سرعت باد را کاهش می دادند تا از بلند شدن گرد و خاک جلوگیری شود، بلکه به جهت دهی نسیم های خنک (که گاه از طریق بادگیرها وارد خانه ها می شدند) به داخل بافت شهری کمک می کردند. این ویژگی ها، کوچه های آشتی کنان را به پناهگاهی خنک و مطبوع در دل کویر بدل می کرد.

مصالح بومی: خشت و کاهگل

مصالح اصلی به کار رفته در ساخت کوچه های آشتی کنان، خشت و کاهگل است. این مصالح بومی که از خاک موجود در منطقه به دست می آمدند، نه تنها ارزان و در دسترس بودند، بلکه خواص فیزیکی منحصر به فردی داشتند که آن ها را برای اقلیم کویری ایده آل می ساخت. کاهگل به دلیل ظرفیت حرارتی بالا، به عنوان یک عایق طبیعی فوق العاده عمل می کند. در طول روز، گرما را جذب کرده و در طول شب، به آرامی آن را آزاد می نماید. این خاصیت باعث می شود که دمای داخلی کوچه ها و خانه ها در فصول گرم و سرد سال، متعادل تر باقی بماند. همچنین، کاهگل قابلیت تنفس دارد و می تواند رطوبت را جذب و آزاد کند که به تنظیم رطوبت نسبی هوا در کوچه های سرپوشیده کمک می کند.

دیوارهای بلند و بدون پنجره

دیوارهای بلند و معمولاً بدون پنجره ی رو به بیرون، ویژگی دیگری از معماری این کوچه هاست. این طراحی چندین کارکرد مهم داشت:

1. حریم خصوصی: دیوارهای بلند، حریم خصوصی خانه های مجاور را به طور کامل حفظ می کردند و مانع از دید مستقیم به داخل منازل می شدند.
2. امنیت: این دیوارها لایه ای از امنیت اضافی را برای ساکنان فراهم می آوردند و دسترسی به داخل خانه ها را دشوار می ساختند.
3. کاهش تابش مستقیم خورشید: عدم وجود پنجره های بزرگ در سطح کوچه، به همراه تنگی معابر، از ورود مستقیم نور و گرمای خورشید به داخل کوچه ها جلوگیری می کرد و فضایی سایه دار و خنک را به ارمغان می آورد.

جزئیات هنرمندانه

درهای چوبی قدیمی

درهای ورودی خانه هایی که در کوچه های آشتی کنان قرار دارند، اغلب از چوب ساخته شده و با کنده کاری های ظریف و فلزکاری های زیبا تزئین شده اند. این درها نه تنها جنبه ی کاربردی داشتند، بلکه به عنوان آثار هنری نیز محسوب می شدند. جنس چوب درها، به دلیل خاصیت عایق بودن، به حفظ دمای داخل خانه کمک می کرد. برخی از این درها، دو لنگه با ابعاد نابرابر داشتند که لنگه کوچک تر برای عبور روزانه و لنگه بزرگ تر برای ورود مهمان یا بار مورد استفاده قرار می گرفت.

دق الباب ها: تفاوت زنانه و مردانه و فلسفه وجودی آن ها

یکی از جزئیات جذاب و فرهنگی خانه های قدیمی یزد و به تبع آن کوچه های آشتی کنان، دق الباب ها یا کوبه های در هستند. این کوبه ها در دو شکل و اندازه متفاوت بر روی هر لنگه در نصب می شدند: یکی با ظاهری ساده تر و چکش مانند (مردانه) و دیگری با طراحی حلقه ای (زنانه). دلیل این تفاوت، نوع صدایی بود که هر کدام ایجاد می کردند. کوبه مردانه صدایی بم و درشت تر داشت، در حالی که کوبه زنانه صدایی زیر و ظریف تر تولید می کرد. این تمایز به اهل خانه کمک می کرد تا جنسیت فرد پشت در را تشخیص داده و یکی از اعضای مناسب خانواده (مرد برای مرد و زن برای زن) به استقبال مهمان برود و حریم خصوصی و موازین شرعی را رعایت کند. این سنت، بازتابی از احترام به حریم خصوصی و هوشمندی فرهنگی در طراحی معماری است.

حس فضا: آرامش، سکوت و تاریخ

قدم زدن در کوچه های آشتی کنان، تجربه ای منحصر به فرد از آرامش، سکوت و غوطه ور شدن در تاریخ است. دیوارهای بلند خشتی، نور ملایمی که از بالای کوچه به داخل می تابد، و پیچ وخم های پیاپی، حس زمان را از بین می برند و بازدیدکننده را به دوران گذشته می برند. در این کوچه ها، خبری از هیاهوی زندگی شهری نیست و تنها صدای قدم ها و گاه زمزمه ی باد، سکوت را می شکند. این فضا، فرصتی برای تأمل در گذشته و درک عمیق تر از سبک زندگی و فرهنگ مردم یزد فراهم می آورد.

ارتباط با خانه های مجاور

بسیاری از کوچه های آشتی کنان، نه تنها مسیرهای عبوری، بلکه به نوعی امتداد فضایی خانه های مجاور نیز محسوب می شوند. در برخی موارد، درب های اصلی خانه های بزرگ و تاریخی به این کوچه ها باز می شوند و بازدیدکننده می تواند شکوه معماری داخلی را از ورای درهای چوبی قدیمی تصور کند. این خانه ها اغلب دارای حوض های فیروزه ای در حیاط مرکزی و پنجره های مشبک هستند که اگرچه به سمت کوچه باز نمی شوند، اما حس زندگی و سرزندگی را به فضای اطراف خود منتقل می کنند. این ارتباط ارگانیک بین کوچه و خانه، بیانگر یگانگی و پیوستگی بافت شهری در یزد قدیم است.

در گذر زمان: تاریخچه و حفظ میراث

کوچه های آشتی کنان، به عنوان بخش جدایی ناپذیری از بافت تاریخی یزد، از قدمت طولانی برخوردارند و نقش حیاتی در شکل گیری و پایداری این شهر کویری ایفا کرده اند.

قدمت و دوران ساخت

قدمت دقیق بسیاری از این کوچه ها به دوران اسلامی و پس از آن، به ویژه دوره های صفویه و قاجار بازمی گردد. در این دوران، شهر یزد به دلیل موقعیت استراتژیک بر سر راه جاده های تجاری و نیز به عنوان مرکز مهمی برای صنایع دستی و مذهب، رونق فراوانی داشت. رشد جمعیت و توسعه شهر، نیاز به ساماندهی فضاهای شهری را افزایش داد. معماران و شهرسازان یزدی با تکیه بر دانش بومی و تجربه نسل ها، به ساخت بافتی متراکم و در عین حال کارآمد روی آوردند. کوچه های تنگ و پرپیچ وخم، بخشی از همین استراتژی شهرسازی بودند که هم از لحاظ دفاعی و هم از لحاظ اقلیمی، بهترین پاسخ به نیازهای محیطی یزد محسوب می شدند.

نقش کوچه ها در شهرسازی سنتی یزد

ساختار کوچه های آشتی کنان و به طور کلی کوچه های قدیمی یزد، نقش بنیادینی در پایداری و تاب آوری شهر در طول تاریخ داشته است. این کوچه ها صرفاً راه عبور نبودند؛ آن ها سیستم تهویه طبیعی شهر را تشکیل می دادند، به کاهش اثرات گردوغبار و طوفان های شنی کمک می کردند و فضاهای عمومی امنی برای تعاملات اجتماعی فراهم می آوردند.

1. کنترل ریزاقلیم: با ایجاد سایه و کانالیزه کردن باد، دمای شهر را در تابستان های سوزان قابل تحمل می کردند.
2. دفاعی: پیچ وخم ها و تنگی کوچه ها، در برابر مهاجمان و حملات احتمالی، یک سیستم دفاعی طبیعی ایجاد می کرد که پیشروی دشمن را دشوار می ساخت.
3. امنیت اجتماعی: بافت متراکم و کوچه های بهم پیوسته، حس نظارت محلی و امنیت را افزایش می داد، زیرا غریبه ها به راحتی در این بافت متمایز می شدند.
4. مدیریت آب: شیب طبیعی برخی کوچه ها به هدایت آب های سطحی (باران های نادر) به سمت آب انبارها یا قنوات کمک می کرد.

این عوامل، در کنار یکدیگر، یزد را به نمونه ای بارز از شهرسازی پایدار و هوشمندانه در دل کویر تبدیل کرده اند.

چالش ها و اقدامات حفاظتی

امروزه، کوچه های آشتی کنان و بافت تاریخی یزد، به دلیل ثبت جهانی در یونسکو، مورد توجه ویژه ای قرار گرفته اند. با این حال، حفظ این میراث ارزشمند با چالش هایی نیز همراه است. فرسودگی طبیعی مصالح خشتی، نفوذ رطوبت، تغییرات کاربری و گاه عدم رعایت اصول مرمت، از جمله این چالش ها هستند.

برای مقابله با این مسائل، اقدامات حفاظتی متعددی صورت گرفته است:

• مرمت های دوره ای: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با همکاری نهادهای محلی، پروژه های مرمت و بهسازی را در این کوچه ها و خانه های مجاور انجام می دهد. این مرمت ها با هدف حفظ اصالت مصالح و ساختار انجام می شوند.
• فرهنگ سازی: تلاش می شود تا با فرهنگ سازی در میان ساکنان و بازدیدکنندگان، اهمیت حفظ این بافت تاریخی به همگان شناسانده شود.
• محدودیت های ترافیکی: در بسیاری از بخش های بافت تاریخی، تردد خودروهای شخصی محدود شده تا از تخریب و آلودگی صوتی جلوگیری شود و فضای مناسبی برای پیاده روی گردشگران فراهم آید.
• پایش وضعیت: وضعیت سازه ای و بهداشتی کوچه ها به طور مداوم پایش می شود تا در صورت لزوم، اقدامات لازم صورت گیرد.

این تلاش ها برای اطمینان از این است که نسل های آینده نیز بتوانند از این یادگارهای ارزشمند معماری و فرهنگ ایرانی بهره مند شوند.

راهنمای بازدید از کوچه های آشتی کنان یزد

برای تجربه کامل و لذت بخش از کوچه های آشتی کنان یزد، برنامه ریزی دقیق و آگاهی از جزئیات بازدید می تواند بسیار مفید باشد.

بهترین زمان بازدید

یزد به عنوان شهری کویری، تابستان های بسیار گرم و زمستان های سردی دارد. بنابراین، بهترین زمان برای بازدید از کوچه های آشتی کنان و سایر جاذبه های یزد، فصول بهار و پاییز است. در این فصول، هوا مطبوع تر است و امکان پیاده روی طولانی مدت فراهم می آید.

از نظر ساعات روز، اوایل صبح یا اواخر بعدازظهر، بهترین زمان برای قدم زدن در این کوچه هاست. در اوایل صبح، نور ملایم خورشید فضایی آرام و دلنشین ایجاد می کند و برای عکاسی نیز مناسب است. در اواخر بعدازظهر، با کاهش تابش مستقیم خورشید و خنک شدن هوا، حس دلپذیری در کوچه ها حاکم می شود و می توانید غروب خورشید را از برخی نقاط بافت تاریخی مشاهده کنید.

مسیر دسترسی: چطور به کوچه های آشتی کنان برویم؟

کوچه های آشتی کنان در قلب بافت تاریخی یزد و محله فهادان قرار دارند. دسترسی به این کوچه ها عمدتاً با پیاده روی امکان پذیر است، زیرا ورود خودرو به بسیاری از بخش های بافت قدیم ممنوع یا محدود است.

آدرس دقیق: استان یزد، شهر یزد، محله فهادان (نزدیک به زندان اسکندر و خانه لاری ها).

برای رسیدن به محله فهادان می توانید از تاکسی استفاده کنید و از راننده بخواهید شما را در نزدیک ترین نقطه مجاز به ورود پیاده، پیاده کند. سپس با کمک نقشه های آنلاین یا تابلوهای راهنما (که در بافت تاریخی یزد به خوبی نصب شده اند) می توانید به سمت کوچه های آشتی کنان حرکت کنید. پیاده روی در این محله، خود بخشی از تجربه گردشگری است.

جاذبه های نزدیک: معرفی دقیق تر جاذبه های مهم محله فهادان

هنگام بازدید از کوچه های آشتی کنان، می توانید از فرصت استفاده کرده و از دیگر جاذبه های مهم محله فهادان که در فاصله پیاده روی کوتاهی قرار دارند، دیدن کنید:

• خانه لاری ها: یکی از زیباترین و باشکوه ترین خانه های تاریخی یزد با بادگیرها و پنجره های ارسی چشم نواز.
• زندان اسکندر (مدرسه ضیائیه): بنایی با قدمت قرن هفتم هجری که با معماری خشتی خاص خود، بازدیدکنندگان را مجذوب می کند.
• بقعه دوازده امام: بنایی تاریخی از دوران سلجوقی با گنبد آجری زیبا که مقبره دوازده امام شیعه را در خود جای داده است.
• حمام خان (گرمخانه): حمامی تاریخی با معماری سنتی که امروزه به چایخانه و رستوران تبدیل شده و فضایی دلنشین برای استراحت و صرف غذاست.
• موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده: موزه ای کوچک اما ارزشمند که مجموعه ای از سکه های قدیمی و اشیاء مرتبط با فرهنگ مردم یزد را به نمایش می گذارد.
• مسجد جامع یزد: اگرچه کمی دورتر از فهادان است، اما با پیاده روی کوتاهی قابل دسترسی است و یکی از شاهکارهای معماری اسلامی ایران محسوب می شود.

نکات عکاسی

کوچه های آشتی کنان و بافت تاریخی یزد، سوژه های فوق العاده ای برای عکاسی هستند.

برای ثبت تصاویر خاطره انگیز:

• نورپردازی: از نور طبیعی اوایل صبح یا اواخر بعدازظهر استفاده کنید تا سایه ها و کنتراست های زیبایی در تصاویر ایجاد شود.
• جزئیات: به درهای چوبی، دق الباب ها، کاهگل دیوارها و بافت های قدیمی توجه کنید و از آن ها کلوزآپ بگیرید.
• زوایا: از زوایای پایین به سمت بالا عکاسی کنید تا بلندی دیوارها و عظمت فضا به خوبی نشان داده شود.
• حضور انسان: وجود افراد (حتی خودتان) در عکس ها می تواند حس مقیاس و زندگی را به تصویر اضافه کند.

تجربه محلی

برای تجربه کامل تر سفر به یزد، با مردم محلی تعامل کنید. یزدی ها به خونگرمی و مهمان نوازی معروف اند. سعی کنید در چایخانه های سنتی محله فهادان، چای یزدی بنوشید و با صنعتگران محلی گفتگو کنید. چشیدن شیرینی های یزدی مانند باقلوا، قطاب و پشمک نیز بخشی جدایی ناپذیر از سفر به این شهر است. این تعاملات می توانند به شما دید عمیق تری از فرهنگ و زندگی سنتی یزد بدهند و سفرتان را پربارتر کنند.

نتیجه گیری

کوچه های آشتی کنان یزد، فراتر از مجموعه ای از دیوارهای خشتی و معابر تنگ، نمادی زنده از معماری هوشمندانه، فرهنگ غنی و روحیه همزیستی در قلب کویر ایران هستند. این کوچه ها، با داستان های شیرین خود و طراحی اقلیمی بی نظیرشان، بازتاب دهنده نبوغ انسان در سازگاری با محیط و خلق فضاهایی برای ارتقاء تعاملات اجتماعی اند. قدم زدن در این مسیرهای پرپیچ وخم، نه تنها فرصتی برای غرق شدن در تاریخ و لمس اصالت معماری یزد است، بلکه تجربه ای عمیق از آرامش و یادآوری اهمیت ارتباطات انسانی در دنیای پرشتاب امروز را فراهم می آورد.

بازدید از کوچه های آشتی کنان، دعوتی است به کشف لایه های پنهان فرهنگ ایرانی و درک این نکته که چگونه هر خشت و هر کوبه در، داستانی برای گفتن دارد. این میراث جهانی، شاهدی بر تمدنی است که توانسته در سخت ترین شرایط اقلیمی، زیبایی، پایداری و صمیمیت را در کنار یکدیگر به ارمغان آورد. سفر به یزد و گشت وگذار در این کوچه های تاریخی، بدون شک خاطره ای ماندگار و الهام بخش در ذهن هر بازدیدکننده ای ثبت خواهد کرد.