پارک های ملی ایران

ایران سرزمینی با تنوع اقلیمی و جغرافیایی خیره کننده زیستگاه گونه های گیاهی و جانوری بی شماری است که هر یک در اکوسیستم های منحصربه فرد خود نقش حیاتی ایفا می کنند. حفظ این میراث طبیعی ارزشمند برای نسل های آینده و همچنین مطالعه و پژوهش در مورد آن ها نیازمند ایجاد مناطق حفاظت شده ای است که تحت مدیریت و نظارت دقیق قرار گیرند. پارک های ملی در ایران نمونه های برجسته ای از این مناطق هستند که با هدف صیانت از بکرترین و غنی ترین زیستگاه ها گونه های نادر و در معرض خطر و پدیده های طبیعی کم نظیر تأسیس شده اند. این مناطق نه تنها پناهگاهی امن برای حیات وحش و پوشش گیاهی بومی فراهم می کنند بلکه فرصت هایی برای آموزش پژوهش و گردشگری طبیعت محور با رعایت اصول پایداری ارائه می دهند. شناخت این گنجینه های طبیعی و درک اهمیت آن ها گام نخست برای مشارکت در حفظ و حراست از آن هاست. این مقاله به معرفی جامع پارک های ملی ایران تاریخچه شکل گیری و اهمیت آن ها می پردازد و شما را با مهم ترین این مناطق در سراسر کشور آشنا می کند.

پارک ملی چیست

پارک ملی به محدوده ای وسیع از اراضی طبیعی شامل جنگل ها مراتع کوهستان ها دشت ها رودخانه ها دریاچه ها و تالاب ها اطلاق می شود که به دلیل برخورداری از ویژگی های طبیعی برجسته تنوع زیستی غنی و وجود گونه های نادر یا در معرض خطر گیاهی و جانوری تحت بالاترین سطح حفاظت قرار می گیرد. هدف اصلی از تعیین یک منطقه به عنوان پارک ملی حفظ وضعیت طبیعی و بکر آن برای همیشه ایجاد محیطی مناسب برای تکثیر و پرورش حیات وحش و رشد رستنی ها در شرایط کاملاً طبیعی است. در این مناطق هرگونه دخل و تصرف انسانی که منجر به تخریب یا تغییر در اکوسیستم طبیعی شود ممنوع است. سازمان حفاظت محیط زیست ایران مسئولیت تعیین مدیریت و نظارت بر پارک های ملی کشور را بر عهده دارد و قوانین و مقررات سخت گیرانه ای برای حفاظت از این مناطق وضع شده است تا از دست اندازی و آسیب های ناشی از فعالیت های انسانی جلوگیری شود. این مناطق به عنوان آزمایشگاه های طبیعی برای پژوهش های علمی و همچنین بستری برای آموزش عمومی در زمینه اهمیت حفاظت از محیط زیست عمل می کنند.

تاریخچه پارک های ملی ایران

تاریخچه شکل گیری مناطق حفاظت شده با تعاریف نوین در ایران به دهه چهل شمسی بازمی گردد. در سال ۱۳۴۶ با تصویب قوانین و مقررات مرتبط امکان اختصاص بخش هایی از کشور به عنوان پارک حیات وحش (نامی که در آن زمان برای پارک ملی به کار می رفت) و مناطق حفاظت شده فراهم شد. در همین سال شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید پیشنهاد تأسیس دو پارک ملی و پانزده منطقه حفاظت شده را به تصویب رساند که این گام نقطه عطفی در تاریخ حفاظت از محیط زیست ایران محسوب می شود. اولین پارک ملی ایران پارک ملی بمو در استان فارس در تاریخ ۲۳ اسفند ۱۳۴۹ تأسیس شد. پس از آن با گذشت زمان و افزایش شناخت از ارزش های طبیعی بی نظیر در نقاط مختلف کشور مناطق بیشتری تحت عنوان پارک ملی معرفی و به شبکه مناطق حفاظت شده ایران اضافه شدند. این روند تا به امروز ادامه داشته و تعداد پارک های ملی ایران به ۳۱ منطقه رسیده است که هر یک نمایانگر بخشی از تنوع زیستی و جغرافیایی منحصربه فرد این سرزمین هستند و نقش مهمی در حفظ میراث طبیعی کشور ایفا می کنند.

لیست مهم ترین پارک های ملی ایران

ایران با داشتن بیش از سی پارک ملی مجموعه ای ارزشمند از زیستگاه های طبیعی را در خود جای داده است. برخی از این پارک ها به دلیل وسعت قدمت تنوع زیستی استثنایی یا وجود گونه های بسیار نادر از اهمیت ویژه ای برخوردارند. در ادامه به معرفی تعدادی از مهم ترین و شناخته شده ترین پارک های ملی ایران می پردازیم که هر یک بخشی از زیبایی ها و شگفتی های طبیعت ایران را به نمایش می گذارند.

پارک ملی گلستان

پارک ملی گلستان واقع در مرز استان های گلستان و خراسان شمالی با مساحتی حدود ۹۲ هزار هکتار نه تنها قدیمی ترین پارک ملی ایران است بلکه یکی از مهم ترین ذخیره گاه های زیست کره در سطح جهان محسوب می شود که در فهرست یونسکو نیز به ثبت رسیده است. این پارک به دلیل تنوع اقلیمی بی نظیر از جنگل های هیرکانی مرطوب در غرب تا استپ های خشک در شرق زیستگاه یک هفتم گونه های گیاهی یک سوم گونه های پرندگان و نیمی از پستانداران ایران است. گونه های شاخصی همچون پلنگ ایرانی مرال شوکا قوچ اوریال و خرس قهوه ای در این پارک زندگی می کنند. وجود رودخانه ها آبشارها و چشمه های متعدد زیبایی و غنای طبیعی این پارک را دوچندان کرده است.

پارک ملی دریاچه ارومیه

پارک ملی دریاچه ارومیه بزرگ ترین پارک ملی ایران با مساحت بیش از ۵۴۱ هزار هکتار در استان های آذربایجان شرقی و غربی قرار دارد. این پارک شامل دریاچه شور ارومیه و بیش از ۱۰۰ جزیره کوچک و بزرگ در آن است. دریاچه ارومیه با وجود چالش های زیست محیطی اخیر همچنان زیستگاه مهمی برای آرتمیا (سخت پوست کوچکی که غذای اصلی پرندگان مهاجر است) و پرندگان آبزی و کنار آبزی مانند فلامینگو پلیکان و آنقوت محسوب می شود. جزایر این پارک نیز پناهگاه گونه هایی مانند گوزن زرد ایرانی و قوچ ارمنی هستند. سواحل صخره ای و شنی در اطراف دریاچه مناظر طبیعی زیبایی را خلق کرده اند.

پارک ملی کویر

پارک ملی کویر واقع در جنوب استان سمنان و شمال استان اصفهان با مساحتی حدود ۴۴۲ هزار هکتار یکی از بزرگ ترین و بکرترین پارک های ملی ایران است و به دلیل عدم وجود سکونت گاه های انسانی از دست نخورده ترین مناطق کویری جهان به شمار می رود. این پارک تحت تأثیر اقلیم دشت کویر و دریاچه نمک دارای پوشش گیاهی سازگار با شوری و خشکی و زیستگاه گونه های جانوری ارزشمندی است. پارک ملی کویر یکی از مهم ترین زیستگاه های باقی مانده برای یوزپلنگ آسیایی در ایران است و حیواناتی نظیر جبیر گور ایرانی کاراکال و انواع پرندگان بیابانی نیز در آن زندگی می کنند. این پارک به عنوان بخشی از ذخیره گاه زیست کره کویر در یونسکو ثبت شده است.

پارک ملی لار

پارک ملی لار در دامنه غربی قله دماوند و در مرز استان های تهران و مازندران قرار دارد. این پارک با مساحتی حدود ۳۵ هزار هکتار نمونه ای شاخص از زیستگاه های کوهستانی و مرتفع است. وجود سد و دریاچه لار در این منطقه اکوسیستم آبی منحصربه فردی را ایجاد کرده که زیستگاه قزل آلای خال قرمز گونه ای نادر در جهان محسوب می شود. پوشش گیاهی این پارک شامل مراتع آلپی گیاهان دارویی و گل های وحشی زیبا مانند شقایق دماوندی است. این پارک زیستگاه حیواناتی نظیر کل و بز قوچ و میش و پرندگان شکاری است و مناظر طبیعی بکر و چشم نواز آن مقصدی محبوب برای طبیعت گردان است.

پارک ملی دنا

پارک ملی دنا واقع در رشته کوه دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود ۲۵ هزار هکتار به دلیل ارتفاعات بلند تنوع اقلیمی و زیستی فوق العاده به عنوان ذخیره گاه زیست کره در یونسکو به ثبت رسیده است. این پارک شامل بیش از ۴۰ قله با ارتفاع بالای ۴۰۰۰ متر است که تنوع ارتفاعی آن منجر به شکل گیری زیستگاه های متنوع از جنگل های بلوط در دامنه ها تا مراتع آلپی در ارتفاعات شده است. پارک ملی دنا زیستگاه گونه های گیاهی فراوان (بیش از ۱۲۰۰ گونه) و جانوری متنوعی (بیش از ۱۶۹ گونه) از جمله پلنگ خرس قهوه ای کل و بز و انواع پرندگان شکاری و بومی است. این پارک به دلیل ویژگی های کوهستانی و بکر خود یکی از مهم ترین مناطق حفاظت شده زاگرس محسوب می شود.

پارک ملی توران

پارک ملی توران واقع در شرق استان سمنان و بخشی از استان خراسان رضوی با مساحتی حدود ۱۰۰ هزار هکتار (بخش پارک ملی) یکی از بزرگ ترین و مهم ترین مناطق حفاظت شده ایران است که شامل پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده نیز می شود و به عنوان ذخیره گاه زیست کره در یونسکو ثبت شده است. این پارک با اقلیم خشک و نیمه خشک یکی از معدود زیستگاه های باقی مانده برای یوزپلنگ آسیایی و گور ایرانی است. توران همچنین زیستگاه گونه های جانوری دیگری نظیر جبیر آهو کاراکال و انواع خزندگان و پرندگان بیابانی است. پوشش گیاهی آن شامل گونه های مقاوم به خشکی نظیر تاغ و گز است و این پارک به دلیل بکر بودن و وسعت زیاد نقش کلیدی در حفظ حیات وحش بیابانی ایران دارد.

پارک ملی ارسباران

پارک ملی ارسباران واقع در شمال استان آذربایجان شرقی در مرز با جمهوری آذربایجان و ارمنستان با مساحتی حدود ۸۹۰۰ هکتار بخشی از منطقه حفاظت شده ارسباران و ذخیره گاه زیست کره یونسکو است. این پارک به دلیل دارا بودن جنگل های هیرکانی مراتع کوهستانی و رودخانه های پرآب از تنوع زیستی بالایی برخوردار است. ارسباران زیستگاه بیش از ۱۰۰۰ گونه گیاهی و ۵۹۲ گونه جانوری است که شامل گونه های شاخصی مانند خرس قهوه ای پلنگ گربه وحشی مرال و انواع پرندگان جنگلی و شکاری می شود. اقلیم مرطوب و مدیترانه ای این منطقه مناظر طبیعی زیبایی را خلق کرده و آن را به یکی از غنی ترین مناطق جنگلی شمال غرب ایران تبدیل کرده است.

پارک ملی بختگان

پارک ملی بختگان واقع در غرب شهرستان نی ریز در استان فارس با مساحتی حدود ۱۷۵ هزار هکتار شامل دریاچه های طشک و بختگان است. این دریاچه ها در گذشته از بزرگ ترین و پرآب ترین دریاچه های داخلی ایران بودند اما در سال های اخیر با پدیده خشکی مواجه شده اند. با این حال این پارک همچنان زیستگاه مهمی برای پرندگان مهاجر و بومی و همچنین گونه های جانوری سازگار با شرایط شور و خشک است. بیش از ۳۲۶ گونه جانوری در این پارک شناسایی شده اند که شامل پرندگان آبزی و کنار آبزی خزندگان و پستانداران کوچک می شود. حفاظت از این پارک برای بقای گونه های وابسته به اکوسیستم های تالابی و شور حیاتی است.

پارک ملی نایبند

پارک ملی نایبند واقع در استان های بوشهر و هرمزگان در سواحل خلیج فارس با مساحتی حدود ۴۷۷۰۰ هکتار اولین پارک ملی دریایی ایران است. این پارک شامل خلیج نایبند جنگل های حرا سواحل مرجانی و مناطق خشکی اطراف است. تنوع زیستی دریایی این پارک بسیار غنی است و زیستگاه گونه های نادر و در معرض خطری مانند دلفین ها نهنگ ها لاک پشت های دریایی (مانند لاک پشت پوزه عقابی) و انواع ماهیان و بی مهرگان دریایی است. جنگل های حرا در این منطقه نیز پناهگاه مهمی برای پرندگان مهاجر و بومی و محل تخم ریزی بسیاری از آبزیان است. حفاظت از این اکوسیستم حساس در برابر آلودگی های صنعتی و فعالیت های انسانی اهمیت بالایی دارد.

پارک ملی تندوره

پارک ملی تندوره واقع در شمال غربی استان خراسان رضوی در مرز با ترکمنستان با مساحتی حدود ۳۵۵۰۰ هکتار در منطقه ای کوهستانی و صخره ای قرار دارد. این پارک به دلیل وجود دره های عمیق تپه ها و صخره های بلند مناظر طبیعی چشم نوازی دارد. تندوره زیستگاه مهمی برای گونه های جانوری کوهستانی و استپی است و به عنوان یکی از بهترین زیستگاه های پلنگ ایرانی در شمال شرق کشور شناخته می شود. قوچ و میش اوریال بز وحشی و انواع پرندگان شکاری نیز در این پارک زندگی می کنند. پوشش گیاهی آن شامل انواع درختچه ها و گیاهان دارویی سازگار با اقلیم کوهستانی است و این پارک نقش مهمی در حفاظت از تنوع زیستی منطقه دارد.

پارک های ملی شمال ایران

پارک های ملی شمال ایران عمدتاً تحت تأثیر اقلیم خزری و کوهستان های البرز قرار دارند و شامل جنگل های هیرکانی مناطق کوهستانی مرطوب و تالاب ها و سواحل دریای خزر هستند. این مناطق به دلیل بارندگی فراوان و رطوبت بالا دارای پوشش گیاهی انبوه و تنوع زیستی غنی در مقایسه با سایر مناطق کشور هستند. پارک ملی گلستان در مرز استان های گلستان و خراسان شمالی پارک ملی پابند در جنوب مازندران پارک ملی کیاسر در مازندران و بخش هایی از پارک ملی لار در استان مازندران از جمله پارک های ملی مهم در شمال ایران محسوب می شوند. این پارک ها زیستگاه گونه های شاخص جنگلی و کوهستانی نظیر مرال شوکا خرس قهوه ای پلنگ و انواع پرندگان جنگلی هستند و نقش حیاتی در حفظ اکوسیستم های جنگلی و کوهستانی شمال کشور ایفا می کنند.

پارک های ملی جنوب ایران

پارک های ملی جنوب ایران عمدتاً در سواحل خلیج فارس و دریای عمان و مناطق کوهستانی و بیابانی داخلی استان های جنوبی واقع شده اند. این پارک ها شامل اکوسیستم های متنوعی از جمله جنگل های حرا سواحل مرجانی تالاب های ساحلی مناطق بیابانی و کوهستان های گرمسیری هستند. پارک ملی نایبند در بوشهر و هرمزگان پارک ملی دیر نخیلو در بوشهر پارک ملی دز و کرخه در خوزستان و پارک ملی خبر و قطرویه در کرمان و فارس از جمله پارک های ملی مهم در جنوب ایران هستند. این مناطق زیستگاه گونه های جانوری و گیاهی سازگار با اقلیم گرم و خشک و اکوسیستم های دریایی و ساحلی نظیر دلفین ها لاک پشت های دریایی پرندگان آبزی و گونه های بیابانی مانند جبیر و گور ایرانی می باشند و اهمیت زیادی برای حفاظت از تنوع زیستی مناطق گرمسیری و دریایی دارند.

پارک های ملی شرق ایران

پارک های ملی شرق ایران عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی استان های خراسان و سیستان و بلوچستان قرار دارند. این پارک ها شامل بیابان های وسیع تپه های شنی کوهستان های خشک و مناطق استپی هستند. اقلیم این مناطق عمدتاً گرم و خشک است و پوشش گیاهی و جانوری آن با این شرایط سازگار شده است. پارک ملی تندوره در خراسان رضوی پارک ملی توران در سمنان و خراسان رضوی پارک ملی ضامن آهو در خراسان شمالی و پارک ملی ساری گل و سالوک در خراسان شمالی از جمله پارک های ملی مهم در شرق ایران محسوب می شوند. این پارک ها زیستگاه گونه های کمیاب و در معرض خطری نظیر یوزپلنگ آسیایی گور ایرانی و انواع پرندگان بیابانی و گونه های گیاهی مقاوم به خشکی هستند و نقش مهمی در حفاظت از اکوسیستم های بیابانی و استپی شرق کشور دارند.

پارک های ملی غرب ایران

پارک های ملی غرب ایران عمدتاً در مناطق کوهستانی زاگرس و دامنه های آن واقع شده اند و شامل کوهستان های مرتفع جنگل های بلوط مراتع کوهستانی و دره های عمیق هستند. اقلیم این مناطق عمدتاً سرد و کوهستانی است و تنوع زیستی آن تحت تأثیر این شرایط قرار دارد. پارک ملی دنا در کهگیلویه و بویراحمد پارک ملی تنگ صیاد در چهارمحال و بختیاری و پارک ملی بمو در فارس (با وجود اینکه در شمال شیراز است اغلب به دلیل قرارگیری در زاگرس جنوبی در این دسته قرار می گیرد) از جمله پارک های ملی مهم در غرب ایران محسوب می شوند. این پارک ها زیستگاه گونه های شاخص کوهستانی نظیر کل و بز قوچ و میش خرس قهوه ای و پلنگ هستند و نقش مهمی در حفاظت از جنگل های بلوط زاگرس و اکوسیستم های کوهستانی غرب کشور دارند.

پارک های ملی مرکز ایران

پارک های ملی مرکز ایران در فلات مرکزی و مناطق کویری و کوهستانی اطراف آن پراکنده اند. این پارک ها شامل بیابان ها کویرها کوهستان های خشک و نیمه خشک و مناطق استپی هستند. اقلیم این مناطق متنوع است اما بخش قابل توجهی از آن ها در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارند. پارک ملی کویر در سمنان و اصفهان پارک ملی کلاه قاضی و قمیشلو در اصفهان پارک ملی سیاه کوه در اصفهان و یزد پارک ملی موته در اصفهان و پارک ملی خجیر و سرخه حصار در تهران از جمله پارک های ملی مهم در مرکز ایران هستند. این پارک ها زیستگاه گونه های جانوری سازگار با شرایط کویری و کوهستانی نظیر جبیر آهو قوچ و میش کل و بز و انواع خزندگان و پرندگان می باشند و نقش مهمی در حفاظت از اکوسیستم های خشک و نیمه خشک فلات مرکزی ایفا می کنند.

مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست ایران

سازمان حفاظت محیط زیست ایران برای مدیریت و حفاظت از تنوع زیستی و منابع طبیعی کشور مناطق مختلفی را تحت سطوح حفاظتی گوناگون تعیین کرده است. پارک های ملی که بالاترین سطح حفاظت را دارند تنها یکی از این چهار دسته اصلی هستند. سه دسته دیگر شامل پناهگاه های حیات وحش مناطق حفاظت شده و آثار طبیعی ملی می باشند. پناهگاه های حیات وحش مناطقی هستند که زیستگاه های مهمی برای گونه های جانوری خاص محسوب می شوند و هدف اصلی در آن ها حفاظت از جمعیت جانوران است اگرچه ممکن است فعالیت های آموزشی و پژوهشی کنترل شده نیز مجاز باشد. مناطق حفاظت شده وسیع ترین دسته از مناطق چهارگانه هستند که شامل اراضی جنگلی مرتعی کوهستانی و دشتی با اهمیت اکولوژیکی هستند و در آن ها فعالیت های نظیر بهره برداری پایدار از منابع طبیعی با رعایت ضوابط حفاظتی و گردشگری کنترل شده مجاز است. آثار طبیعی ملی نیز پدیده های طبیعی منحصربه فرد و ارزشمند مانند درختان کهنسال غارها آبشارها و گنبدهای نمکی هستند که به دلیل اهمیت علمی تاریخی یا زیبایی شناختی تحت حفاظت قرار می گیرند. این طبقه بندی امکان مدیریت هدفمندتر و متناسب با ویژگی ها و حساسیت های هر منطقه را فراهم می کند.

چالش های مدیریت پارک های ملی

مدیریت پارک های ملی در ایران با چالش های متعددی روبروست که بقای این اکوسیستم های ارزشمند را تهدید می کند. یکی از اصلی ترین چالش ها تعارض منافع با جوامع محلی ساکن در اطراف یا حتی داخل برخی پارک هاست. چرای دام فعالیت های کشاورزی و نیاز به سوخت و مصالح ساختمانی فشار زیادی بر منابع طبیعی پارک ها وارد می کند. شکار و صید غیرمجاز قاچاق حیات وحش و گیاهان دارویی و جمع آوری محصولات فرعی جنگلی نیز از دیگر تهدیدات جدی هستند. توسعه زیرساخت ها نظیر احداث جاده ها خطوط انتقال نیرو و تأسیسات صنعتی در نزدیکی یا حتی داخل محدوده های حفاظتی منجر به تکه تکه شدن زیستگاه ها و آلودگی می شود. معرفی گونه های غیربومی و مهاجم تغییرات اقلیمی و خشکسالی آتش سوزی های عمدی یا سهوی و کمبود بودجه و نیروی انسانی متخصص برای مدیریت و پایش مؤثر پارک ها از دیگر چالش های مهمی هستند که نیازمند برنامه ریزی جامع و اقدامات حفاظتی قاطع برای غلبه بر آن هاست.

اهمیت پارک های ملی

پارک های ملی دارای اهمیت چندوجهی هستند که فراتر از مرزهای جغرافیایی آن هاست. از نظر اکولوژیکی این مناطق به عنوان پناهگاه های اصلی برای حفظ تنوع زیستی عمل می کنند. آن ها زیستگاه گونه های نادر در معرض خطر و بومی هستند و با حفاظت از این گونه ها و اکوسیستم هایی که در آن ها زندگی می کنند به پایداری شبکه های حیات در مقیاس های بزرگ تر کمک می کنند. پارک های ملی همچنین خدمات اکوسیستمی حیاتی نظیر تصفیه آب و هوا کنترل فرسایش خاک تنظیم چرخه آب و ذخیره سازی کربن را ارائه می دهند. از نظر علمی این مناطق آزمایشگاه های طبیعی ارزشمندی برای پژوهش های بوم شناختی زیست شناسی و علوم زمین هستند که به درک بهتر فرآیندهای طبیعی کمک می کنند. از نظر فرهنگی پارک های ملی بخشی از میراث طبیعی و هویت ملی محسوب می شوند و ارزش های زیبایی شناختی تاریخی و معنوی دارند. علاوه بر این این مناطق با فراهم کردن فرصت هایی برای گردشگری طبیعت محور (اکوتوریسم) می توانند منافع اقتصادی برای جوامع محلی ایجاد کرده و به افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت حفاظت از طبیعت کمک کنند.

پارک ملی چیست؟

پارک ملی محدوده ای وسیع از طبیعت بکر و ارزشمند است که به دلیل تنوع زیستی غنی و پدیده های طبیعی کم نظیر تحت بالاترین سطح حفاظت قرار دارد و هرگونه دخل و تصرف انسانی در آن ممنوع است.

تعداد کل پارک های ملی ایران چند تاست؟

بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست تعداد کل پارک های ملی ثبت شده در ایران ۳۱ منطقه می باشد.

بزرگترین پارک ملی ایران کدام است؟

بزرگترین پارک ملی ایران پارک ملی دریاچه ارومیه با مساحتی حدود ۵۴۱ هزار هکتار است که شامل دریاچه و جزایر آن می شود.

قدیمی ترین پارک ملی ایران کجاست؟

قدیمی ترین پارک ملی ایران پارک ملی بمو واقع در استان فارس و در نزدیکی شهر شیراز است که در سال ۱۳۴۹ تأسیس شد.

مهم ترین پارک های ملی ایران کدام ها هستند؟

از مهم ترین پارک های ملی ایران می توان به گلستان کویر توران دنا دریاچه ارومیه لار ارسباران بختگان نایبند و تندوره اشاره کرد که هر یک ویژگی های منحصربه فردی دارند.