خلاصه کتاب جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور ( نویسنده حمید کشاورز )

کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» اثر حمید کشاورز، چارچوب های نظری و کاربردی جامعی را در حوزه جستجوی اطلاعات، از شکل گیری نیاز تا ارزیابی و باورپذیری، به مخاطبان ارائه می دهد. این اثر، که حاصل سال ها تحقیق و تدریس نویسنده است، به تفصیل به بررسی مفاهیم بنیادین، مدل ها، رویکردهای رفتاری و شناختی، و چالش های نوین در محیط اطلاعاتی امروز می پردازد.

در دوران معاصر که با حجم بی سابقه ای از داده ها و اطلاعات مواجه هستیم، توانایی جستجو، بازیابی، و ارزیابی صحیح اطلاعات بیش از پیش اهمیت یافته است. این مهارت نه تنها برای دانشجویان، پژوهشگران و متخصصان اطلاعات، بلکه برای هر فردی در جامعه اطلاعاتی امروز یک ضرورت حیاتی محسوب می شود. در میان منابع متعدد، کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» نوشته حمید کشاورز، به عنوان یک اثر مرجع و جامع در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، راهنمایی ارزشمند برای درک عمیق این پدیده پیچیده است. این کتاب، با رویکردی تحلیلی و مستند، ابعاد مختلف فرایند جستجوی اطلاعات را از منظر نظری و عملی بررسی می کند و به مخاطب کمک می کند تا در مسیر پرپیچ وخم دنیای اطلاعات، راه خود را بیابد.

در این مقاله، به ارائه یک خلاصه تحلیلی و فصل به فصل از کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» می پردازیم تا خوانندگان بتوانند با مفاهیم اصلی، استدلال های کلیدی، و دستاوردهای مهم هر بخش از این اثر آشنا شوند. هدف، فراهم آوردن درکی جامع از محتوای کتاب است تا مخاطبان هدف، اعم از دانشجویان، پژوهشگران و متخصصان، بتوانند به سرعت نکات حیاتی را مرور کرده و از آن در پژوهش ها و فعالیت های حرفه ای خود بهره گیرند.

فصل 1: جستجوی اطلاعات: چارچوب نظری و مفهومی

اولین فصل از کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به تبیین بنیادهای نظری و مفهومی جستجوی اطلاعات اختصاص دارد. در این بخش، حمید کشاورز با دقت بالایی به تعریف جستجوی اطلاعات می پردازد و مرزهای آن را با مفاهیم مشابه مانند بازیابی اطلاعات مشخص می کند. جستجوی اطلاعات فرایندی فعال و هدفمند است که توسط کاربر برای یافتن منابع مرتبط و مورد نیاز انجام می شود، در حالی که بازیابی اطلاعات بیشتر به جنبه سیستمی و فنی بازیابی اسناد از پایگاه های داده اشاره دارد.

این فصل سیر تکامل نظری و عملی حوزه جستجوی اطلاعات را از گذشته تا به امروز ترسیم می کند. از دوران کتابخانه های سنتی و نظام های رده بندی فیزیکی تا ظهور پایگاه های داده الکترونیکی و اینترنت، تکامل این حوزه به تدریج رخ داده است. درک این سیر تکاملی برای فهم چالش ها و فرصت های کنونی در دنیای اطلاعاتی ضروری است. نویسنده تأکید می کند که شناخت بنیادهای نظری، از جمله مدل های اولیه و رویکردهای مختلف، برای تحلیل رفتار اطلاعاتی کاربران و طراحی سیستم های اطلاعاتی کارآمد، حیاتی است. این چارچوب نظری به عنوان پایه ای برای فصول بعدی عمل می کند و درک عمیق تری از پیچیدگی های رفتار جستجوی اطلاعات فراهم می آورد.

فصل 2: جستجوی اطلاعات و محیط های جدید اطلاعاتی

ظهور فناوری های نوین و گسترش محیط های اطلاعاتی دیجیتال، تحولات شگرفی را در نحوه دسترسی و جستجوی اطلاعات ایجاد کرده است. فصل دوم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به بررسی این تحولات و تأثیر آن ها بر فرایند جستجو می پردازد. اینترنت، شبکه های اجتماعی، و پدیده کلان داده ها (Big Data) به کاربران این امکان را می دهند که به حجم عظیمی از اطلاعات در کسری از ثانیه دسترسی پیدا کنند، که این خود یک فرصت بی نظیر برای انتشار و دسترسی به دانش است.

اما در کنار این فرصت ها، چالش های متعددی نیز پدید آمده اند. حمید کشاورز به تفصیل به مسائلی همچون سرریز اطلاعات (information overload)، صحت اطلاعات، و ظهور اطلاعات غلط (misinformation) و ضداطلاعات (disinformation) اشاره می کند. این چالش ها نیازمند مهارت های جدیدی برای ارزیابی اطلاعات و تصمیم گیری آگاهانه هستند. محیط های جدید اطلاعاتی، اگرچه دسترسی را آسان کرده اند، اما پیچیدگی های بیشتری را در فرایند پالایش و اعتبارسنجی اطلاعات به همراه دارند. در این فصل، اهمیت سواد اطلاعاتی و تفکر انتقادی در مواجهه با این محیط های پویا و چالش برانگیز مورد تأکید قرار می گیرد.

فصل 3: نیازهای اطلاعاتی: مفهوم و ابعاد

یکی از مفاهیم بنیادی در جستجوی اطلاعات، درک دقیق نیاز اطلاعاتی است. فصل سوم کتاب به تشریح این مفهوم پیچیده و ابعاد مختلف آن می پردازد. حمید کشاورز تفاوت اساسی بین نیاز اطلاعاتی و خواسته اطلاعاتی را روشن می کند؛ نیاز، یک وضعیت درونی از آگاهی ناقص یا ابهام است که فرد برای حل آن به اطلاعات روی می آورد، در حالی که خواسته، شکل بیان شده و صریح این نیاز است که اغلب به صورت پرسش در سیستم های بازیابی مطرح می شود.

در این بخش، مدل ها و نظریه های گوناگونی که به شکل گیری و بیان نیازهای اطلاعاتی می پردازند، معرفی و تحلیل می شوند. این مدل ها تلاش می کنند تا فرایندهای شناختی و رفتاری را که منجر به شناسایی و ابراز نیاز اطلاعاتی می شوند، توضیح دهند. درک عمیق از ماهیت و ابعاد نیازهای اطلاعاتی برای طراحی سیستم های اطلاعاتی که بتوانند به طور مؤثر به این نیازها پاسخ دهند، ضروری است. این فصل به متخصصان کمک می کند تا فراتر از ظاهر پرسش ها، به ریشه های عمیق تر نیازهای کاربران پی ببرند و خدمات اطلاعاتی خود را بر این اساس بهینه سازند.

فصل 4: مدل سازی و جستجوی اطلاعات

فصل چهارم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به معرفی و تحلیل مدل های برجسته در حوزه جستجوی اطلاعات اختصاص دارد. این مدل ها چارچوب های نظری هستند که تلاش می کنند تا فرایند پیچیده جستجوی اطلاعات را در قالب مراحل یا فازهای مشخصی تبیین کنند. حمید کشاورز در این بخش به بررسی مدل هایی چون مدل کولتاو (Kuhlthau) با مراحل شش گانه خود (شروع، انتخاب، اکتشاف، پالایش، جمع آوری و ارائه)، مدل الیس (Ellis) که بر جنبه های رفتاری متمرکز است، و مدل وستبروک (Westerbrook) و سایر مدل های مهم می پردازد.

برای هر مدل، نقاط قوت و ضعف آن، و همچنین کاربردهای عملی اش در فهم رفتار اطلاعاتی کاربران، مورد بحث قرار می گیرد. به عنوان مثال، مدل کولتاو بر جنبه های عاطفی و شناختی جستجوگر در طول فرایند جستجو تأکید دارد، در حالی که مدل الیس به فعالیت های رفتاری مشخصی می پردازد که جستجوگران انجام می دهند. این تحلیل مقایسه ای به خواننده کمک می کند تا تنوع رویکردها را درک کرده و بفهمد که هیچ مدل واحدی به تنهایی نمی تواند تمام پیچیدگی های جستجوی اطلاعات را پوشش دهد. در صورت وجود، دیدگاه حمید کشاورز در مورد تلفیق یا توسعه این مدل ها برای دستیابی به یک چارچوب جامع تر نیز ارائه می شود، که نشان دهنده نگاه نوآورانه نویسنده به این حوزه است.

فصل 5: جستجوی اطلاعات به عنوان فرایندی گام به گام

با وجود ماهیت پویا و غیرخطی جستجوی اطلاعات، می توان آن را به عنوان یک فرایند شامل مراحل گام به گام تحلیل کرد. فصل پنجم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به تشریح این مراحل می پردازد. این مراحل، که معمولاً شامل شروع، انتخاب، اکتشاف، پالایش، ارزیابی، و پایان می شوند، هر یک دارای ویژگی ها و چالش های خاص خود هستند.

• شروع: مرحله ای که نیاز اطلاعاتی اولیه شکل می گیرد و جستجوگر با یک ابهام یا سؤال مواجه است.
• انتخاب: مرحله ای که جستجوگر منابع و ابزارهای مناسب را برای شروع فرایند انتخاب می کند.
• اکتشاف: مرحله ای که جستجوگر به کاوش اولیه در منابع می پردازد و به تدریج دامنه جستجو را محدود می کند.
• پالایش: مرحله ای که اطلاعات جمع آوری شده غربال می شوند و موارد نامربوط حذف می گردند.
• ارزیابی: مرحله ای که اطلاعات از نظر اعتبار، صحت و ارتباط با نیاز اولیه مورد سنجش قرار می گیرند.
• پایان: مرحله ای که نیاز اطلاعاتی برطرف شده و فرایند جستجو به اتمام می رسد.

حمید کشاورز تأکید می کند که این فرایند اغلب غیرخطی و تکرارشونده است، به این معنی که جستجوگران ممکن است در هر مرحله به مراحل قبلی بازگردند و جستجوی خود را اصلاح کنند. درک اهمیت هر مرحله در موفقیت نهایی جستجو، برای توسعه مهارت های اطلاعاتی و طراحی سیستم های کاربرپسند ضروری است.

فصل 6: رویکرد رفتاری به جستجوی اطلاعات

رفتار جستجوی اطلاعات صرفاً یک فرایند شناختی نیست، بلکه عمیقاً تحت تأثیر عوامل انسانی و روانشناختی قرار دارد. فصل ششم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به بررسی رویکرد رفتاری می پردازد و عوامل مؤثر بر رفتار جستجوگر را تحلیل می کند. این عوامل شامل جنبه های شناختی (مانند دانش قبلی، سبک یادگیری)، عاطفی (مانند اضطراب اطلاعاتی، رضایت از جستجو) و اجتماعی (مانند تأثیر گروه همکاران یا جامعه) می شوند.

حمید کشاورز به مفاهیمی مانند اضطراب اطلاعاتی (Information Anxiety) اشاره می کند که ممکن است به دلیل سرریز اطلاعات یا عدم اطمینان به مهارت های جستجو، در کاربران ایجاد شود. همچنین، مفهوم خودکارآمدی (Self-efficacy) و تأثیر آن بر اعتماد به نفس و موفقیت فرد در فرایند جستجو بررسی می شود. درک این ابعاد انسانی به متخصصان اطلاعات کمک می کند تا برنامه های آموزشی مؤثرتری برای کاربران طراحی کرده و محیط های اطلاعاتی حمایت کننده تری را فراهم آورند که به کاهش استرس و افزایش کارایی در جستجوی اطلاعات منجر شود. این رویکرد بر این نکته تأکید دارد که انسان ها صرفاً پردازش کننده های منطقی اطلاعات نیستند، بلکه موجوداتی با احساسات، انگیزه ها و پیش زمینه های اجتماعی هستند که همگی بر چگونگی تعامل آن ها با اطلاعات تأثیر می گذارند.

فصل 7: رویکردی یکپارچه به جستجوی اطلاعات

پیچیدگی فرایند جستجوی اطلاعات ایجاب می کند که برای درک جامع آن، رویکردهای مختلف مورد بررسی و ادغام قرار گیرند. فصل هفتم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به ارائه یک رویکرد یکپارچه می پردازد که در آن، جنبه های رفتاری، شناختی و سیستمی با یکدیگر ترکیب می شوند. حمید کشاورز معتقد است که تنها با دیدگاهی کل نگر می توان تصویر کاملی از پدیده جستجوی اطلاعات به دست آورد.

این فصل چگونگی ترکیب یافته های حاصل از مطالعات رفتاری (که به عوامل انسانی و روانشناختی می پردازند)، مطالعات شناختی (که بر فرایندهای ذهنی و ادراکی تمرکز دارند) و مطالعات سیستمی (که به طراحی و عملکرد سیستم های بازیابی اطلاعات می پردازند) را مورد بحث قرار می دهد. هدف این است که با تلفیق این دیدگاه ها، یک مدل جامع تر ایجاد شود که هم بتواند رفتار کاربران را در محیط های واقعی توضیح دهد و هم راهکارهایی عملی برای طراحی بهتر سیستم ها و آموزش مهارت های اطلاعاتی ارائه کند. این رویکرد یکپارچه، پایه و اساس پژوهش های آینده را در این حوزه تقویت می کند و به متخصصان امکان می دهد تا با دیدی جامع تر به مسائل رفتار اطلاعاتی انسان نگاه کنند.

فرایند جستجوی اطلاعات تنها یافتن اسناد نیست، بلکه کشف معنا، ساخت دانش، و ارضای نیازهای درونی است که هر فرد را به سمت دنیای نامتناهی اطلاعات سوق می دهد.

فصل 8: جستجوی اطلاعات و طراحی سیستم های بازیابی اطلاعات

یکی از مهمترین کاربردهای نظریه های جستجوی اطلاعات، در حوزه طراحی سیستم های بازیابی اطلاعات (Information Retrieval Systems) است. فصل هشتم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به بررسی این ارتباط متقابل می پردازد. حمید کشاورز نشان می دهد که درک عمیق رفتار جستجوگر و نیازهای اطلاعاتی او، نقش محوری در طراحی بهینه و کارآمد سیستم های اطلاعاتی ایفا می کند.

این فصل به اهمیت رابط کاربری (User Interface) کاربرپسند، تعامل پذیری (Interactivity) بالا و انعطاف پذیری سیستم ها در پاسخگویی به نیازهای متنوع کاربران می پردازد. یک سیستم بازیابی اطلاعات موفق، باید بتواند نه تنها به پرسش های صریح پاسخ دهد، بلکه قادر باشد نیازهای پنهان و در حال تکامل کاربران را نیز شناسایی و پیش بینی کند. در این بخش، نمونه هایی از چالش ها در طراحی سیستم ها، مانند عدم تطابق زبان کاربران با اصطلاحات سیستم، و راه حل های بالقوه برای آن ها، مانند استفاده از اصطلاح نامه ها، تزاروس ها و فناوری های پردازش زبان طبیعی، مورد تحلیل قرار می گیرد. در نهایت، بر لزوم یک رویکرد طراحی کاربر محور (User-centered Design) تأکید می شود که در آن، سیستم ها بر اساس فهم دقیق از کاربران و مدل های نیاز اطلاعاتی آن ها توسعه یابند.

فصل 9: خودکارآمدی در جستجوی اطلاعات

مفهوم خودکارآمدی در حوزه روانشناسی و آموزش، به باور فرد نسبت به توانایی هایش برای انجام موفقیت آمیز یک وظیفه خاص اشاره دارد. فصل نهم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» این مفهوم را در بستر جستجوی اطلاعات بررسی می کند و آن را خودکارآمدی اطلاعاتی می نامد. حمید کشاورز توضیح می دهد که خودکارآمدی اطلاعاتی، باور یک فرد به توانایی هایش برای شناسایی، دسترسی، ارزیابی و استفاده مؤثر از اطلاعات است.

این فصل به تفصیل به تأثیر خودکارآمدی اطلاعاتی بر اعتماد به نفس کاربران و در نهایت، موفقیت آن ها در فرایند جستجو می پردازد. افراد با خودکارآمدی اطلاعاتی بالاتر، تمایل بیشتری به مواجهه با چالش های اطلاعاتی دارند، کمتر دچار اضطراب اطلاعاتی می شوند و از استراتژی های جستجوی پیشرفته تری استفاده می کنند. در مقابل، افرادی با خودکارآمدی پایین تر ممکن است از جستجو اجتناب کنند یا به سرعت دلسرد شوند. کتاب راه های تقویت خودکارآمدی اطلاعاتی را در کاربران، از طریق آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی، ارائه بازخورد سازنده و فراهم آوردن تجربیات موفقیت آمیز در جستجو، مورد بحث قرار می دهد. این بخش تأکید دارد که علاوه بر مهارت های فنی، جنبه های روانشناختی نیز نقش مهمی در اهمیت جستجوی اطلاعات در عصر دیجیتال ایفا می کنند.

فصل 10: جستجوی اطلاعات در برابر شبه اطلاعات و ضداطلاعات

با گسترش بی سابقه اطلاعات در فضای دیجیتال، پدیده هایی مانند شبه اطلاعات (misinformation) و ضد اطلاعات (disinformation) به چالش های جدی برای کاربران و متخصصان تبدیل شده اند. فصل دهم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به تعریف و تمایز دقیق بین این دو مفهوم می پردازد. حمید کشاورز توضیح می دهد که شبه اطلاعات، اطلاعات غلطی است که بدون قصد و نیت فریب دهنده منتشر می شود، در حالی که ضد اطلاعات، اطلاعات غلطی است که با هدف خاص فریب و دستکاری افکار عمومی تولید و منتشر می گردد.

این فصل تهدیدات جدی این پدیده ها را برای فرایند جستجو، تصمیم گیری فردی و حتی ثبات اجتماعی بررسی می کند. توانایی تشخیص و مقابله با این اطلاعات نادرست، به یکی از مهمترین مهارت های سواد اطلاعاتی تبدیل شده است. کتاب نقش حیاتی سواد اطلاعاتی و تفکر انتقادی را در تشخیص منابع نامعتبر، تحلیل محتوای مشکوک و مقایسه اطلاعات از منابع متعدد برجسته می سازد. در این بخش، راهکارهایی برای آموزش کاربران جهت تشخیص تفاوت شبه اطلاعات و ضداطلاعات و افزایش مقاومت آن ها در برابر تأثیرات منفی این پدیده ها ارائه می شود. این موضوع به طور مستقیم با چالش های سواد اطلاعاتی در ارتباط است.

فصل 11: باورپذیری اطلاعات: از تعریف تا واقعیت

مفهوم باورپذیری اطلاعات (Information Credibility) یکی از نقاط عطف در فرایند ارزیابی اطلاعات است که در فصل یازدهم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به آن پرداخته می شود. حمید کشاورز باورپذیری را به عنوان میزانی از اعتماد که یک فرد به صحت، دقت و قابل اعتماد بودن یک منبع یا قطعه اطلاعاتی قائل است، تعریف می کند. این فصل به بررسی معیارهای سنجش باورپذیری می پردازد که می توانند شامل منبع اطلاعات (اعتبار نویسنده یا ناشر)، کیفیت محتوا (دقت، جامعیت، عینی بودن) و نحوه ارائه (سهولت خواندن، طراحی بصری) باشند.

کتاب به عوامل متعددی اشاره می کند که بر قضاوت کاربران در مورد باورپذیری اطلاعات تأثیر می گذارند. این عوامل می توانند شناختی (مانند تعصبات تأییدی)، عاطفی (مانند تمایل به پذیرش اطلاعاتی که با باورهای قبلی همخوانی دارد) و اجتماعی (مانند نظر دوستان یا افراد مشهور) باشند. همچنین، چگونگی پرورش تفکر انتقادی و مهارت های ارزیابی در کاربران برای تمییز اطلاعات معتبر از نامعتبر، مورد بحث قرار می گیرد. ارزیابی باورپذیری اطلاعات یک مهارت پیچیده است که نیازمند آگاهی، دانش و تمرین مستمر است تا در دنیای پر از اطلاعات امروزی، تصمیم گیری های آگاهانه ای صورت گیرد.

فصل 12: ارزیابی اطلاعات با رویکرد دیالکتیک

در دنیای پیچیده اطلاعات امروز، جایی که حقایق و روایت های متناقض به وفور یافت می شوند، صرف ارزیابی سطحی اطلاعات کافی نیست. فصل دوازدهم کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» مفهوم ارزیابی اطلاعات با رویکرد دیالکتیک را مطرح می کند. حمید کشاورز این رویکرد را به عنوان فرآیندی پویا و تحلیلی تشریح می کند که در آن، اطلاعات از زوایای مختلف و حتی متناقض مورد بررسی قرار می گیرد تا به درکی عمیق تر و جامع تر دست یابد.

رویکرد دیالکتیکی شامل مقایسه فعال اطلاعات از منابع گوناگون، شناسایی نقاط اشتراک و افتراق، تحلیل استدلال ها و شواهد موافق و مخالف، و در نهایت، سنتز (ترکیب) این اطلاعات برای رسیدن به یک دیدگاه جامع است. این روش به کاربران کمک می کند تا از افتادن در دام تعصبات تأییدی (confirmation bias) و پذیرش یک جانبه اطلاعات جلوگیری کنند. با به کارگیری این رویکرد، می توان اعتبار و صحت اطلاعات را نه تنها بر اساس ویژگی های ظاهری، بلکه بر پایه تحلیل عمیق تر محتوا و مقایسه انتقادی، سنجید. این فصل بر اهمیت تفکر چندوجهی و تحلیل انتقادی به عنوان ابزاری قدرتمند برای ارزیابی اطلاعات در مواجهه با پیچیدگی های جهان امروز تأکید دارد.

سواد اطلاعاتی نه تنها توانایی یافتن اطلاعات است، بلکه فراتر از آن، مهارت ارزیابی انتقادی و استفاده اخلاقی از دانش برای ساختن باورهای مستدل است.

فصل 13: زمینه های پژوهشی جدید جستجوی اطلاعات

آخرین فصل از کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» نگاهی به آینده دارد و به معرفی حوزه های نوظهور و چالش های آتی در تحقیقات جستجوی اطلاعات می پردازد. حمید کشاورز با هوشمندی، مرزهای دانش را در این حوزه پیش بینی می کند و برای پژوهشگران آینده مسیرهایی را ترسیم می کند.

این زمینه های پژوهشی جدید شامل موضوعاتی مانند تأثیر هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning) بر سیستم های بازیابی اطلاعات، اخلاق اطلاعات (Information Ethics) در دوران داده های بزرگ، جستجوی اطلاعات در محیط های واقعیت مجازی و افزوده، و نقش هوش جمعی در فرایندهای جستجو و ارزیابی می شوند. همچنین، چگونگی تعامل انسان با الگوریتم ها و نیاز به شفافیت در سیستم های هوشمند، از دیگر مسائل مهمی است که در این فصل مورد بررسی قرار می گیرد. این بخش کتاب نه تنها به عنوان یک جمع بندی، بلکه به عنوان یک نقشه راه برای دانشجویان و پژوهشگرانی عمل می کند که علاقه مند به کاوش در مرزهای دانش علم اطلاعات و دانش شناسی هستند و به دنبال گسترش کاربردهای نظریه جستجوی اطلاعات در دنیای در حال تغییر هستند.

نتیجه گیری و سخن پایانی

کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» نوشته ارزشمند حمید کشاورز، یک اثر جامع و عمیق است که به طور همه جانبه به تحلیل پدیده جستجوی اطلاعات می پردازد. این کتاب با تشریح بنیادهای نظری، مدل های کاربردی، رویکردهای رفتاری و شناختی، و همچنین چالش های نوین در محیط های دیجیتال، درکی جامع از این حوزه حیاتی فراهم می آورد. از تبیین مفهوم نیاز اطلاعاتی تا بررسی پیچیدگی های ارزیابی باورپذیری و مقابله با اطلاعات نادرست، هر فصل این کتاب به دانشی مهم در زمینه رفتار اطلاعاتی انسان می افزاید.

پیام اصلی کتاب این است که جستجوی اطلاعات فراتر از یک فعالیت مکانیکی است؛ این یک فرایند پیچیده انسانی است که با نیازها، باورها، احساسات و محیط پیرامون ما در هم تنیده است. درک این ابعاد برای هر کسی که با اطلاعات سروکار دارد، از دانشجویان و پژوهشگران گرفته تا متخصصان فناوری اطلاعات و شهروندان عادی، ضروری است. «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» به عنوان یک اثر ماندگار و مرجع در ادبیات علم اطلاعات، نه تنها دانش ما را گسترش می دهد، بلکه مهارت های حیاتی ما را برای زندگی در عصر اطلاعاتی تقویت می کند.

مطالعه کامل این کتاب برای هر کسی که به دنبال ارتقای سواد اطلاعاتی خود و درک عمیق تر از چگونگی تعامل با دنیای اطلاعات است، به شدت توصیه می شود. مفاهیم مطرح شده در این اثر، راهنمایی عملی و نظری برای مواجهه با چالش های کنونی و آینده در زمینه دسترسی، ارزیابی و استفاده از دانش فراهم می آورد.

درباره نویسنده

دکتر حمید کشاورز یکی از برجسته ترین اساتید و پژوهشگران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. ایشان با سال ها تجربه در زمینه تدریس و تحقیق، سهم عمده ای در توسعه ادبیات این رشته داشته اند. تخصص اصلی دکتر کشاورز در زمینه های جستجوی اطلاعات، رفتار اطلاعاتی، و ارزیابی اطلاعات است و کتاب «جستجوی اطلاعات از نیاز تا باور» یکی از مهمترین تألیفات ایشان محسوب می شود. آثار و پژوهش های دکتر کشاورز همواره به دلیل عمق نظری و کاربردی بودن، مورد توجه دانشجویان، اساتید و متخصصان این حوزه قرار گرفته است.